MIZO ZINGA IAS INZIAK TLING HMASABER JAMCHONGA NAMPUI
By ~ Eleazer (Tetea Hmar)

Mizo IAS HmasaberMizo zinga IAS inziak tling hmasa ber Jamchonga Nampui hi Pu Somlalkhupa leh Rochongbuangi te inkarah kum 1926 June thla khan Biate khua, Thuruk, Meghalaya ah a lo piang a. An unau hi mipa 7 bakah hmeichhia pahnih (an vaiin unau pakua) zinga upa ber a ni a. Kum 2 chauha upa a nih laiin Mualdam, N.Cachar Hills lamah an pem a, hetah hian a naupanlai hun zawng chu a hmang a. An pemna khua Mualdam ah zirna in a awm loh avangin kum 1935 khan Halflong Welsh Mission L.P School ah zirna bultan turin a chhungten an dah a. Amah Jamchonga hi lehkhathiam thei tak niin 1942 khan pawl 6 a pass a. Hetih hunlai hian Halflong a zirna a hnufual deuh avangin zirna chhunzawm turin Shillong lam a pan ta zawk a. Shillong ah hian Mawkhar hmuna Govt High School ah a lut thin a. Hetih hunlai hi India ramin zalenna a sual lai anih avangin, zalenna sual kawngah a inhmang nasa a. British rorelna duhlo pawlah tangin a dodal nasa thin hle a, chumi avang chuan a zirna pawn a tawrh phah nghe nghe a ni.



Kum 1946 matric exam ah a failed avangin Halflong lamah lét leh in. Hna hrang hrang a thawk kual thin a, kum 1950 thleng chu Halflong lamah hun a hmang chho ta a. Mahni inchawm thei dinhmunah ding tawh mahsela, zirna chhunzawm a châkna chu a reh har deuh a ni mahna. English High School ah matric exam turin ngaihtuahna thar nen a inbuatsaih chho leh a. Hemi t(r)um hian first ah a pass nghe nghe a ni.

Chumi hnu chuan Shillong lamah bawk zirna chhunzawm turin thutlukna a siam leh a. St.Anthony College ah lûtin, lehkhazir pahin chhun lamah Governor Secreteriat ah Clerk hna a thawk thin a. Harsatna tinreng karah kum 1954 khan St.Anthony College atangin BA chu distinction ah a pass chhuak ve hram a, hemi t(r)um hian Guwahati University hnuaiah 8-na hial a hauh pha a ni.

CIVIL SERVICE EXAM ZINKAWNG

BA a pass veleh Civil Service exam turin a inbuatsaih nghal a, vanneihthlak takin vawikhat exam a hmachhawnna ah a tling a, merit list ah 64-na niin kum 1954 khan IAS dinhmun pêk a ni.

A posting hmasa ber chu Naga Hills ah Asst Commissioner hna niin. A hnuah Lakhimpur leh Sivasagar lamah te Asst Commissioner hna a chelh zui bakah Mizoramah ngei pawh DC in a rawn awm tawh nghe nghe a ni. Kum 32 zet a thawh chhung hian Transport Commissioner, Excise Commisioner, Joint Secretary Revenue & Forest in Assam lamah te awmin. Meghalaya M.S.E.B Chairman bakah Govt of India hnuaiah Information & Broadcasting ah Secretary hna a chelh zui a. Kum 1980-83 chhung khan Meghalaya Chief Secretary hna thawkin, hemi hnu July 1985 atanga Aug 1985 thleng kha Meghalaya Chief Secretary hna thawk turin ruat nawn leh a ni a. Tichuan a hun tawp lam February 1986 atanga November 1986 thleng khan Assam Chief Secretary hna a thawk a. Hemi kum vêk hian a hna chu a chawlhsan ta a ni.

A pension hnu pawhin hna pawimawh tak tak chelh chhunzawmin State Hills Area Planning Board Vice Chairman turin Assam sawrkar chuan a ruat a. Hetih hunlai chuan Minister of State dinhmun tlukpui a ni.



A pension atanga kum hnihna 1988 khan a chenna 'Ivory Cottage', Mankhar, Shillong ah a boral a, All Saint Church Thlanmualah an vuiliam ta a ni.

A thih hnu thleng pawhin mite thinlungah a la chamreng a. Zirna lama thangchhuah hmasa pawl a nihna chu mite ngaihsan chhan pawh a ni. Tichuan amah hriatreng nan kum 1962 kuma din Fiangpui, Assam a L.P School chu J.C Nampui Memorial L.P School tiin 1990 khan thlak a ni.

Note : Jamchonga Nampui hian 1954 khan nupui atan Minne Nampui a nei a, fapa pahnih leh fanu pathum an nei a. A fanu pakhat Merrylin Nellie Nampui phei chu IAS Officer a ni nghe nghe a.

References

* A.K. Biswas (March 2001). Case of an IAS topper.
* UPSC Pamphlet of IAS, etc. Examination [Part I] 1954-55.
* History of Services. Ministry of Home Affairs. 1957. p. 116.
* Assam Civil List. Government of Assam. 1966. pp. 28–29.
* Record Book of the Assam Secretariat's Department of Personnel(A) 1986.
* Assam Tribune. 4 November 1986.

Post a Comment

  1. A ngaihnawm hle mai a hlawkthlak bawk nampui tih hi mizo hnam zingah alo awm animaw nge manipur lampang zawk ka lo hre ve ngai re2 hneinem

    ReplyDelete
  2. Biate chu mizo alawm

    ReplyDelete

Powered by Blogger.