– Rev. Lianchhunga Khiangte

Khawvêl hian a ni têlin lum lam a pan zêl a, tuifinriat chîm chin sâng zêlin khaw tam tak a hnawt tiau va, chutih laiin tuihnaten kiam lam an pan zêl a, tui thianghlim kan tlachham mêk lawi si! Boruak a bawlhhlawh a, lei chungl^ng hâng pawh tûr (chemical) chi hrang hrang hmangin kan tibawlhlawh mêk a ni. Nungcha tam tak an chimang tawh a; mi thiamte chhûtlâwk dân chuan tûn anga kan khawvêl hian chhiat lam a pan zêl chuan kum 2050-ah meuh chuan tûna nungcha awm mêk zaa sawmthum (30%) hi chu an mang hlauh tawh ang. Nang leh kei hian thilsiamte humhalh kawngah mawhphurhna lian tak kan nei a ni. Hetiangin a chhan kawng hrang hrangin sawi ila:

1.   Thilsiamte hi Pathian Duhlaite an ni.

Genesis-ah thil siam thu kan hmu a. Pathian chuan a thil siamte chu a en a, tha a ti êm êm hlawm a ni tih a lang. Tin, a siam zawh khân hnuchhawnin a thlahthlam nghâl mai lo va, enkawlin a châwm zui zâwk a ni. Hei hi kan Lal Isua ngei hian a sawi chiang hle. Savâte a châwm a (Mt. 6:26), ram tûktinpârte pawh a chei a (Mt. 6:30), Chawngzawng pakhat pawh a thu lovin leiah a tla lo a ni (Mt. 10:29). Amah chu thawhpui a, thilsiamte enkawl hna, mawhphurhna sâng tak chu Pathianin min bah a ni (Gen.1:28).

2.   Pathian Mite Hmaah Thilsiamten Zalênna an Chang thîn.

A siamtu Pathian thinlunga an len ang chiahin thilsiamte hian Pathian fate thinlungah hmun an chang tlat thîn. Pu Chawngkhupa khân luia mi aiâwt chiaha chakai lo tla a han hmu chu a lainat êm êm mai a, “Saltâng chhuahna Jubili” ti chungin a chhuah hem hem mai a ni an ti. Tirhkoh Mankima pawh kha thuhrila a vahna khaw pakhatah a thlen in nu chuan a fate Tuaingâwt a rawn hawnsak a. A ke hmâwr hriam chin ulh bung veka khâwllaa an chaih chu a lo lainat êm êm mai hi a lo ni a. Zanriah an kîl a, tawngtai tûra an han sâwm chuan, “Aw Lalpa, he khawvêlah hian Tuaingâwt te nên hian kan rûm tlâng a nih hi,” a ti e an ti! Nang pawh Kristaah chuan Pathian faa vuah i ni tawh a, thilsiamte laka i mawhphurhna kha hre reng ang che. Thil siam zawng zawngte chuan beisei êm êmin, Pathian fâte lo lanna chu an nghâkhlel hle si a (Rom 8:19).

3.   Kan Lalpa Thupêk a ni.

Khawvêl zawng zawnga kal a, thil siam zawng zawng hnêna Chanchin Tha hril tûrin Lal Isuan Thupêk Ropui (The Great Commission) min pe a ni (Mk. 16:15).  Chuvângin Chanchin Tha hi mihring, thlarau bote chauhvin an mamawh a ni lo, thilsiam zawng zawng hian Chanchin Tha an dawng  ve tur a ni. Amaherawhchu mihringte anga tawngkaa hrilh theih an ni lo va, duat taka enkawl leh humhalh tlatin an hnênah Chanchin Tha kan hril tûr a ni.

4.   Khua leh Tui tha Kan nih avângin.


Pathian Thu chuan kan chunga rorêltute thu thua awm tûrin min zirtîr a (Rom 13:1). India ram te ang mipui rorêlna (Democracy) ramah hi chuan kan Dânte hi thuneitu leh rorêltu a ni. India Dânpui (Constitution) chuan, “India khua leh tui zawng zawngte chuan kan chênna leilung leh a chhûnga ramngaw te, lui te, dîl te leh nungchâte chungah hmangaihna kan lantîr ngei ngei tûr a ni,” a ti a. Environment humhalh tûrin min phût tlat a ni.       

Post a Comment

Powered by Blogger.