A REI LO ANG. 4
Ka thinlung tawt lutuk chu ka bathlarah chuan ka va chhuak a, pawn boruak chu kan hip vang vang a, thla no eng lah chu a dul reih mai a. Engkim mai hi a chul hian a chul reih ni hian chu thla no eng hnuaiah chuan ka hria a. Ka khawharna leh lungngaihnate chu van lam a thil siam thla leh arsi te bakah, lei lam a thilsiam nungcha te pawh chuan min tuarpui ve niawm tak hian chu zan chu engkim mai hi a reh hian a reh tlawk tlawk mai a, khauhriang leh lei hrik hram tak ngial pawh hriat tur zuk awm hlek lo chuan maw le.!!!‘Sawmtei ’ diary chauh chu Sawmtei aw ka hriat theih na awmchhun a ni ta, chu vangin ka muhil thei hek lo, eng mah ka ei thei hek lo, ka tan chuan ka kawm theih awm chhun a ni si, inchhungah chuan lutin ka thut hmun ngaiah bawk chuan thut hmun remin a diary chu kan keu leh tran ta a.
'’Ka nuin Sawmte, fate innei ang a, i rilru leh ngaihtuahnate chu a la inthlak ve mai ang". tiin, min hrilh a, ka pa erawh thung chu a ngawi reng a, thil thui tak ngaihtuah niawm takin’', tiin, a thu chu an khar ta a.
A bak zawng hi chu ‘Ute’ ka van ngai tak che em, tih leh vawin chu ka khua avan har em, khawnge i awm, ka lung a van leng tak êm tih te a ni a, mahse, ka tan erawh awmze thuk tak nei vek an nih avangin, kei pawh hian ka theihnghil ngai bik lo che a sin tiin ka phun sep sep a. A bak hi chu ziah miah loh nite pawh a neiin, nasa tak a, a tuar theih tawk chu tuar tur a, a inbuatsaih thu leh Pathian hnenah tranpuina a dilna thu te an ni a.
April thla kan chhiar kai leh chu a ruak lo a ni tih a inhriat thu te, Dr hnenah inen tir tur a an kal thu te a ni a, ka thikin ka rilru a nat deuh avangin ka chhiar kan ta deuh zung zung a, a ṭhen laiah chuan ‘U-te’ ka naute pai hi nang nen zawk a kan fa chu ni se, ka hlim tur ka nunah hian nghahhlelna leh danglamna reng reng min siam zo miah lovin, nang ka hriat rengna hi tlemte pawhin a hliah zo hlek lo nia maw le, tih te a ni a, ka lungngaihna leh ka lainatna puntir tawk lek hi chu ka hmu deuh nial reng bawk a.
2003 kum chu tiang hian a chhiar zota , 31 dec 03 chu Partei alo leng a, kum hlui thlah zan chu min hmanpui turin ka ngen a. “U-te’ i chhanchin ringawt kan sawi dun a, ka ṭah khum leh ṭhin velin , U zika, awm loh na lam apiangah ka insawn pui zel a,, kan bul a awm chi-ah a ngai bik lo a ni ang, min pawh zawm a tum ta bik lo a, Partei chuan ka awmdan chu min hre thiam tho mahse, min hauin ka awm dan dik lo a tih thu te min hrilhin min thlem bawk a, mahse chung zawng zawng pawh chu ka tan chuan, nang ka hmangaihna che leh ka hriat rengna che belhchhah tu mai an ni zel si hi a ni, aw ka van ngai tak che em U-te, kum thar lo thlengtur te hi kei zawng ka huphurh mah zawk a ni , tiin 2003 chu a ziakin akhar ta a ni.
A bu dang zawng chu kalsan in 1 jan 2014, chu ka keu san ta zawk a. An nupa nunin awmzia a neih theih loh mai bakah keimah min hmangaihna leh min hriat rengna chuan a pasal chu a hnaih tir thei ngang loh avangin , a pasal pohin ngaihzawngte pawh a neih phah ve tak hial thu leh, chungte chu a thik chin eih loh bakah alawmpui zawk zia thu te, a chuang a, amah a thikna reng reng awm lo pawh chu mak hi a tih zawk zia thu tein jan 14, chu a khar leh a.
1, feb, 14 kan keu kai erawh zawng a sam a tlak nasat thu leh a hahni te a thi leh ringawt thin avanga a ngaih thrat loh thute a ruk a Partei sawm a , Dr hnen a an inentir thu hi a ni a, Biopsy te lak alo ṭul tak hial avang a inthren nghal mai a duh thu leh, apasal a hmangaih miah loh avanga sum leh paiah pawh atih hautak ngai miah loh chung changte, a mamawh chu kawng hrang hranga a indap chawp ve dan te, Cancer a nih a inrin avang a sumsen a hautak tur zia leh Zika sum hmang hlek lo a. Inenkawl tur a anu leh pa hnen a kir leh a duh zawk thu te chu an ni a.
10, feb, 14-ah chuan a nun chu lemchanna khawvel nen a tehkhin a, hrehawm a tawrh luihna zawng zawng chuan amahah rah ṭha pakhat mah a chhuah loh mai bakah, A pasal chu hrehawm nasa tak tuartir tu ve tho anih dan te a ngaihtuah avanga, chung thu zawng zawng leh an in neih chhung a, a pasalin a enkawlna kawng a alawm thu te, a pasal Office kal hlan a, an in lam a pan tak thu leh an fate erawh chu mipa fa an nih ang a, harsatna siam a tum loh thu te ziak a dahin a kal san tih a sawi a.
!7, feb 14, a apasalin rawn hruai tum a alo kal thu leh, tlang tak a kum sawm leh tllem an in neih hnu pawh a. A hmangaih theih loh thu leh an nunin a chhiatpui zawk zia thu te sawiin, engtik lai maha a hmangaih theih miah loh avanga a tih hautak ngai lo zia te hrilhin, a ni nen a inneih leh ai chuan thih a thlan zawk thu a lo hrilh thu techu a chuang a, a pasal beidawnga a hawn tak thu nen.
20, feb 14 Dr ten a cancer a ni tih an fiah tawh hnuah chuan thih mai a thlan zawk avanga, a chhungte hrilh mai pawh a tum lem loh thu leh tumah tih hautak a duh loh zia thu te a ni a. Mahse, chutih rual a min hmangaih zia leh, ka tranpuina beisei si, beisei ngam tawh si lo, a thianghlimna te mi dang kutah a chhung ten hlan a, an tih bawrhban sak tak avanga na atih zia thu leh, ka tan tling ta lo ni a, a inngaih thu te, khawilaiah emaw min hmuh mai beisei a bazaar lamah peih leh peih lo a, a chhuah ṭhin thu te alo inziak a, thukhar nan chuan ‘U-te’ tianghrep a ka tuar hnu hian i laka ka lo dawihzep zia hi ka inhre chhuak a, ka inten thrin Nu leh Pa thuawihna hlawk lo ber chu ka telta niin ka inhria a, min ngaidam ang che aw? Ka ngai chein tunah hian i enkwlna hnuai a awm hi ka van chak tak êm, min la hmangaih ve reng ang nge mi dangah i tlei ta zawk, tiin. A thu chu a khar ta a.
Ka mitui chu lo hnamin kan inthren hnu khan tumah ka ngaihsak ta lovin, nang lo chu hmangaih dang reng reng hi ka la nei lo asin, i pasal neih ni khan ral hla tak atrangin ka lo thlir che a, khang inneihna thu tiam in chham tur harsa i tih zia kha ka hre vek asin. I chham thei lo in i trawng chhuak zo ta lo zawk a nih kha!! kha inneihna kha pastor khan ti tawp ta mai zawk se ka lo ti khawp a sin, mah se a kal tlang pui ta tho si kha a mak ka ti, i mittui luang kha a hmu ve vek awm si a. kha Zika khan ka sawi tur zawk leh ka chham tur zawk a chham lai khan keipohin i tan a rinawm zel turin ka thinlung khan a lo chham ve tho a sin, a van na ngai em, kha hun kha ka tuar zo lo trep a ni, ka hmu thei ngang lo che a, ka kal bo ta nghal a ni, tiin kan chhang ve a, kha inneihna kha mite sawi leh mak tih hial pawh akai reng a ni.
5 March 14, ka taksa leh ka awmdanah, ka chhungte ngaih a thra lo a, mahse eng mah ka la hrilh duh lo.
7March 14 Partei zin lo hawngin bag min rawn hawn sak min rawn pe chuan ka hmel leh awmdan atrangin ka inenkawl lo tih hriain ka nu leh pain an hriat tawh leh hriat tawh loh thu min zawt a, ka ngawih reng avangin ka chhungte a lo hrilh ta ani. Ka pa chu a hmel atrang rengin a lungngaiin a thinlung hi a na tih a hriat a, ka hmuh loh hlan chuan a mittui pawh a seng nasa hle a ni tih a hriat theih a, ka nu pawh chu ti tho chu a niin tu mah chaw ei thei pawh an awm lo a, an hriat rual rualin chhungkhat laina inpun khawmin ro an rel nghal a, tih hi a ni a.
10, Mar, 14, engkim an peih fel tak avanga Aizawl chhuah sanin phailam damdawi in lian Vellor Hospital an pan tak thu leh, a nau Hmingtei nen anu leh pa nen an kal thute, a ngaihtuahnaah chuan a nain amahah awm zia a neih loh thu leh a ngaihpawimawh loh zia thu te, chu ai chuan min ngaihzawk zia thu leh, a hun liamtain a thinlung a tih nat zawk thute, a tun din hmunah hian a kiangah awm vese min tih thu leh awm ni ila chuan ka kut vuan reng chung leh ka awmngheng a a chanchhin min hrilh a chak zia leh min ngaih thin zia min hrilh a chak thu hi a lo ni a,
Ka van lainat tak che êm, ‘Sawmte’ Inthlahrung hauh lo khan min hrilh nila chuan engmah hian min dal thei lo vang, kan pawnlam nun chu thiah sakin awm mah ila, kan chung ril a kan inzawm na erawh hi zawng tu man an lo thiat thei lo a nih hi, ka van chhuang tak che em, a eng a pawh chu ni la, lo hre hma ila zawng ka hmangaihzia che leh ka nun hian a nghah awmchhun chu nang hi i ni tih lan tir nan ka nupui atan hmanhmawh takin ka nei tho tho tur che hi a ni a, thlamuang takin ka kiangah ka thlazar hnuaiah ngei i muhil mai tur hi a ni a tiin ka phun sep sep a, ka mitui chu dan rual lohin a lo luang leh nghal ta zawih zawih a,
Kan dak chhuak chu, khua hi a lo var der tawh mai a, ka bathlarah chuan ka va chhuak a, ni chu khaw chhaklam atrang hian a lo eng det det tran der tawh a, chu thlasik ni rawn intran zing khaw han vawt vek leh, khua han thlir reng reng chuan khua chuan, min tuarpui ve niawm tak hian a ngui nghiai hian ka hre hial a ni.
A REI LO ANG. 5
Tunah chuan 'Swmteii'n' he khawvela mal leh khawhar tak a, awm tur a, min kalsan na chin pawh ni li a liam ta, tu khaw hriatpui hauh lo a mahni chauh a han tawrh tlawk tlawk mai chuh. A van thaw pik thlak em.
Tunah rih chuan, 'Sawmtei' diary-ah chauh chuan ka ngaihtuahna thinlung zawng zawng hi hipin a awm rih bawka, ka ṭhuthmun remna pangngaiah bawk chuan ṭhut hmun remin, awmpui nu thingpui min pek in pah chuan a diary chu kan keu chhun zawm leh ta a.
'Vellore' an thlen zan a, a chauh zia thu a ziak ni hi, March ni 12 tlai lam a ni a, ti hian a ziak a ni, Damdawi inah kan in admit nghal mai thei si lo a, Pawn lamah khual bukah kan riak a, ka nu leh pa leh ka nau Hmingteii te ka bul a an awm lai chuan ka chau lutuk chu ka lo chhing sek a, 'U-tea' ka mumangah ka lo hmu che a, khawhar hmel tak mai hian hmun fianrial tak lam pan hian i lo kal dawn a, U-te min lo nghak rawh, min lo nghak teh ti hian ka lo au vak vak che chu ka lo au chhuak a, ka nau Hmingtei chuan min lo sawi harh a, ka nau chuan, ka u, mi lainat leh mitui parawl kianga ṭah aw ṭiau hian, U-tea i hmu elo min ti a, kei chuan nia mawle ngahnge min sawi harh kher kher ni, ka van ui em ka mang chu ka ti a, ka nau chuan kan hrilh ve mai lo a ni, a pawi ngawt mai a han ti a, ka pa pawhin a rilruah chuan hrilh mai che a duh thu leh a inthlahrun thu te a lo sawi ve bawk a, ka nu erawh chu a ngawi reng a.
Chu hun chu remchangah lain, ka nu leh pa hriatah chuan Hmingte nang chuan i hmangaih theih miah loh chu nei ve reng reng suh ang che ka ti a, ka pa pawh chuan Sawmte chhungkua hi a bula ṭan leh theih zawng nise i duhthu sam ngei leh i hmangaih ngei hi i nei tawh ang, min ti a, a sawipah chuan ka nu chu a melh rum hle bawk a, ka nu erawh chu hawi chhuak ngam loin ngawi rengin a kun tlawk tlawk ri ngawt a, inharh hi a tlai em a ni, ka nu engah mah inrilru ti na suh ang che u, thil kal tawh leh hun liam tawh a nih hi ka ti a,ka hnem a tiin, a thu chu a khar leh ta a.
March ni 15 ah chuan a inen tir ve thei tain, chu mi ni vek chuan hospitalah chuan admit a nih thu a ziak leh a, a taksa awm dan a hriat danah chuan beisei tur awm hian a hriat loh thu leh a chhungte rilru dam nan a kal mai a nih thu a ziak a, ni tin maia a diary a ziah theih chinah chuan a tlang kawm naah hian ka hming hi a lam tel ziah bawk a, ka hming hian chuan loh na phek reng reng a nei lo a ni.
25 March 2014 ah chuan a chawkawng cancer lai chu zaingam a nih tawh loh thu leh chemo leh radiation chauh a an en kawl theih tak thu hi a sawi a, chu pawh chu a pa bulah chuan ṭul a tih loh thu leh inlam a haw mai a duh zawk thu a hrilh te, mah se, apa-in theihtawk chhuah hram aduh thu leh, amah sawmteii pawh chu lo tuar hram hram tur a a tihna thu te a ni a.
April ni 16 thla laihawlah chuan an inenkawlna avang a a chauh tawh zia leh rawn hawn a min hmuh a chak zia thu te, a sawi leh a, Chemo avang a, a samte a tlak kawlh tran thu leh, thih mai a chak zawk tawh thu a pa hnenah a hrilh thu te, leh a thinte pawh a chhiat tak zia thu te a chuang bawk a.
May ni 7 chuan an lo haw tak thu leh Parteii hnenah chuan a hun tawn engkim mai chu, he khawvel a chhuahsan hun a lo thlen dawn hnaih ta ni a ahriat avanga, a chanchin leh min hmangaihzia hria se min tih avanga ka hnena a thu chah duhte, a hrilh ṭan thu leh Parteii leh a nau Hmingtei chu ka chanchin a sawipui theihte an nih avanga a bul a awmreng tura a duh ṭhin thu te a chuang bawk a.
A diary chu a ziak khat tawlh tawlh danah leh, a kut ziak pawh a mawi theih teh reng nen, a nawi ṭan tak niaih danah chuan, a chau in ziah peih loh chang a ngah ta hle a ni tih a hriat theih a.
Kei chuan a nun leh hun tawnte kan thlir let sak chuan, engtin nge maw i tlin zawk le! 'Sawmte' ka ti hial a, min han hrilh vat ni lang chuan i chungte emaw tu thutlukna mah hi ka pawisa tawh miah lo ang maw le, nga tinge i ngawih reng a?, ka hriat loh a heti ang harsatna hi mahni mai a i hmachawn mai le? he tiang hun min mamawh lai hian nga ti nge?, nga ti nge? eng a ti nge?, tih zawh na hi ka thinlung chuan a zawt mawlh thung si a.
A REI LO ANG. 6
SAWMTE.
1
Pialral lamtluang zawhin,
Min nghilzai i rel ta em ni,
Cham rih la hringlang tlangah.
Min ngaiin min hawi leh la,
I chhingmit rialtui ang farin,
Ariang hi min han dawn ve maw..
2
Dan rual lohin hawilohpar i thliak ta si a,
Chutin hringhniang khuavel nghilh zai relin,
Lungloh tui dawn i rel ang maw,
Rihlipui lamtluang zawhlai bang lo hian,
Minngai lo te’n thlafam vangkhua min lawi santa si,
Aw!! Awmhar khua a sei dawn ngei e..
3
'Duhlai' hei hi maw ka chan tawk lo ni,
I laisuih tuahrem thai fung chawi a,
Phek tin mawian ka sakhming i ban le,
Nghilhar i thaikawi biathu, thlir ninawm lo.
Senlai nau ang tlei a har dawn ngei e,
Auhlai ka banglawng che.'Sawmte'
( I tan itan chauh, tiin, ka hming chu ka ziak a. )
Tiin, ka lungleng lutuk awmngaihna hre lo chuan, Ka thinlunga hla thu rawn thleng chu kan ziak ve nghal zung zung a, ka thinlunga khawharna leh tuarna rawnin sawr chhuakin a hrin a ni bawk a, kan ennawn leh pawh chuan mawi ka tiin ka ṭahpui vawng vawng reng mai a ni.
Sawmtei diary chu kan keu chun zawm leh ta a, a ziak chhunah chuan ka hming chuan loh na Phek reng hi a awm ta lo, a thla a thla a ziah peih loh chang a nei ta nualin a ziak chhun pawh a tlem ta hle mai, vawin chu ka nau hnenah mittui tla zawih zawihin U_te, i hnenah min hruai turin ka ngen a. ka nu leh pa te a va rawn a, U zika leh nopang ho lo awm ve reng bawk si nen, an zah ve si a, a tih ngaihna ka hre lo a ni, a khat tawk a damdawiin luh leh ṭhin hi ka pawn chhuah theih tawk a ni mai si a, aw ka van ngai tak che em, ti a, a lehkha ziak mittui far tih hriat tak a pherh niaih chu ka chhiar thei hram hram a.
Ka lungzing lutuk chuan ka phone chu lain, Partei chu kan call a. Sawmtei diary ka chhiara ka rilru nat zia leh, heng ang hun zawng zawngah hian min hriattir vat loh avang chuan ka vui thu leh ka thinrim thu kan thlen ta ngawt a,Partei chuan Ute, a ni ti rawh, Sawmtei pasal hlui U Zika leh anfate lo kal ve reng kha a chhungte tan pawh kawng leh lamah chuan an zahawm ve em bawk a ni, tiin, min rawn chang a, phone-ah chuan Partei insum thei lo chu anṭap leh a, sawi hi ahrehawm a ni U-te, Sawmtei nu leh pa pawh khan in chungchangah an fanu duh ang tipuitling thei turin i hmel an zahna khan a dal ve nasa em em bawk nen, thiam loh ngawt chi anni bik lo a sin, inpahniha inchungchangah hian an inthiam lo vin, an rilru a nat bakah an zah takzet che a ni e, tiin an phat pui a, a ni maw ahun lo a inthlahrunna chuan englaimah a dam tawh ngai lo tur ser ka thinlung lamah min belhchhah ta zawk a nih hi, tiin, kan in biakna chu ka ti tawp ta a.
26 sep14 kan chhiar thlen chuan U-te, vawin hi ka diary ka ziak theih hnuhnun ber a nih tawh ka ring hial a ni, ka hun hi a rei tawh lo ang tih ka hria a. Chuvangin vawin hian ka hmuh ngei che angaih avangin, ka chhungte hnenah poh U Zika rawn lantir tawh lo turin ka ti nghe nghe a, naupang erawh chu thu hran ka ti a, ka nu'n min hnial a tum a, ka nu ka thih hnuah i duhtawkin makpaah lo neih zui ang che, tiin, ka hau ve ta ve thung a, chuvangin an hriat laiin Parteii hnenah i lo kal ngei na tura rawn hriattir tur che leh a theih ang ang a i phone number zawngturin ka ngen tak avangin ka chung te pohin engmah an sawi ngam ta lo a ni, tih hi nawiniaih hian a ziak a. ka thinlung leh rilru hi ana takzet a ni e, chumi hnu lam chu inlo chhiar tawh zawng kha a ni e
.
Ka rilru na chuan ka hla ziak chu ka copy tha nawk nawk a, ka phone chu lain Partei chu kan be leh a thlanah lo awm rawh ka rawn kal dawn e, tiin, kan hrilh a, ka hla ziak chu sarang fim tha takah hian chhiar theih turin ka thun felin ka char ta thlap a, ka chemte ( swiss knife ) chu ka keng bawk a, thlanmual lam chu ka pan ta a.
'Sawmtei' thlan ka thlen chuan a hming leh kum an ziahna cross chu mittui far chungin ka hla ziah ka phum theihna turin ka kher ta mawlh mawlh a, ka peih fel chuan kan dak chuak a, Parteii chuan chutah chuan engtia rei nge min lo nghah tawh ang tih reng ka ngaihtuah thiam lo, Partei chuan min rawh hnaihin ka kut chu a rawn vuan a, Sawmte, U-tea, alo kal e, rawn tho tawh rawh le, an ti zet chuh, insum chu har ka van ti em.
Ni chuan tlak a hnaih ta hlein Reiek tlang sanglai chu, a en nonghelh lai chuan, Sawmtei thlan bula ka ding chu Parteii min lainat leh min khawngaih lutuk chuan min rawn kuah a, a ni pawh chu in sum thei lo chuan a inhnit hlawp hlawp a. Kei erawh Partei lungchhe taka ṭap chu khuah chungin Sawmtei thlan chu ka thlir reng a, ka rilru leh ngaih tuahna chuan kan pahnih hian khua ruat kan lo ni lo a nia nge Sawmte, nang nen hian awmdun thei ilang chuan chatuan hi puntirtheih nise puntir kan duh ngei ang le! nang nen chuan, chatuan hi tawite a nih ka lo ring hial ṭhin a ni, ti a phun sep sep chungin lei hnuai thuk taka zal ta, ka hmangaih Sawmtei chu ka be sep sep a.
Tunah chuan thinlung rehri chu ngaithlain ka bathlar aṭang chuan chhumzinna paih lama ram mawi tak mai chu ka thinlung mit chuan a thlir a. Chu kawng panna Sawmteii kal tur inbuatsaih lai leh a marphu det det te chuan min hmangaih zia hi min hrilh nawn leh ni ber hian ka hria a ni.
Post a Comment