Anurag Jain

Infiamna, Sport hi ram leh hnam kalphunga bet tel leh intuh nghet tlat a nih rualin mihring hmasawnna leh thanlenna atana thil pawimawh a ni a. Nitin nunah sports hi seng luh kan tum dawn chuan hmanraw tha leh hmunhma neih hmasak a ngai a. Kan ram mipui zinga maktaduai 770 vel hi naupang leh tleirawl an ni a, an zingah hian khawpuia cheng maktaduai 50 vel chauhin Sport hmanrua an hmang phak a ni. Ram chhung mihring za-a 75 zet thingtlanga chengte hian infiamna hmanrua leh hmunhma an nei tha lova, infiamna lam zirna hmun tha an neih loh bawk avangin Sport lama rampum hmasawnna tur a tithuanawp nasa hle a ni.

Sport lama ram pum thanmawhbawk sukiang tur hian sawrkar chuan rampum huap programme ‘Panchayat Yuva Krida aur Khel Abhiyaan(PYKKA) a buatsaih a. Ministry of Youth Affairs and Sport chuan kum 2008-09 atang khan kalpui tanin, naupangten sports an tuipui theihna turin thingtlang hmun tinah sports hmanruate a lo bun tawh a ni. PYKKA in a tum bulpui ber chuan kan ramah Infiamna boruak tha, Sport culture tihlar a nih a, zirna bakah nitin nuna infiamna seng luh a ni.

PYKKA hnuaiah hian Sporting Discipline hrang 20 a awm a - chungte chu : Athletics, Gymnastics, Swimming, Badminton, Table Tennis, Archery, Wushu, Taekwando, Weightlifting, Cycling, Boxing, Judo, Wrestling, Kabadhi, Kho kho, Hockey, Football, Volleyball, Basketbawll leh Handball te a ni.Hengte hi infiamna lar zualte niin mipuiten sports an hlut lehzual theihnan infiamna larte hian tangkai taka hman chhoh mek a ni.

PYKKA hian tum mumal tak leh Panchayat level-a kalpui dan turte, Campaign leh sum lama ruahmannate a nei vek a. Heng a thiltum mumal takte avang hian PYKKA chuan India rama sports tihhmasawn dan tur pawh a duang chhuak thei a ni. Bang awm lova mitin telna buatsaih chu a tum ber a ni a, theihna ‘talent’ in tawp chin a nei lo ang bawkin hmanraw mumal awm loh avanga ‘tel ve thei lo’ leh ‘thiam ve lo’ an awm lohna turin hma a la chho zel a ni.

PYKKA hian peng 3 a nei a, chungte chu - a ruhrel(infrasturcture component) intihsiakna boruak tha (competition component) leh theihna haichhuah tura hmalakna (capacity building component) te an ni. Infrastructure Component in a tum chu kan ram mi tam zawk chenna thingtlang lama talent nei tha tam takin sport an hmelhriat vena tura hmalakna a ni a. Infrasturcture component hian kalphung 3 nei lehin One time capital Grant, Annual Acquisition Grant leh Annual Operational Grant te a ni a. One time Capital Grant hnuaiah hian mihring 4600 chin chenna Village Panchayat ah cheng nuai 1 pek an ni a, Block Level PYKKA Centre in cheng nuai 5 an dawng a, he sum hi Central leh State sorkarin 75 : 25 in an intumsem a ni. Ramri bula cheng kum lama naupang zawkte tan nundan tha lo leh ram tana pawi zawnga khawsak zir a awl bik avangin heng hmuna chengte hi ngaihsak deuh bik an ni bawk.

Annual Acquisition Grant : Panchayat/Block level PYKKA Centre tinah kum 5 chhunga Sports bungrua leh damdawi te leh a tul dang leina tura pek chhuah a ni thin a. Sum pek chhuah zat hi Panchayat ah cheng sing khat niin Block levelah cheng sing 2 a ni a. Kum 5 hnuah chuan State/UT ten he grant hi an tum ve tawh ang.

Annual Operational Grant pawh hi kum 5 chhung atan niin Coach te leh Staff te mamawh anga hman tur a ni a. Panchayat ah cheng 12,000 pek a ni a, Block levelah cheng 24,000 pek a ni.

A kalphung 2-na, Competition Component hi chuan PYKKA hnuaia Block, district, state leh national level inelna buatsaih hi a tum a ni. Hetiang inelna hi a pawimawh hle a, mimal theihna pho chhuahna hun tha a nih bakah midang ten tel ve an lo chak phah thin a ni. PYKKA hian a bulthut atanga Sports tihlar dan tur a chhui uluk hle a, hei vang hian competition chi 3 - Rural competition, Women’s championship leh Games/Sports for North Eastern States te hi khel lovin a huaihawt thin a ni.

PYKKA Annual Competition Grant hnuaiah hian inelna buatsaihna tur leh lawmman atan sum pek thin a ni a. Level hrang hrang in-elna leh lawmman tur ruahman dan chu hetiang hi a ni. 
Sl.No. Level         Inbuatsaihna senso Lawmman tur
1. Block level       Rs.50,000 Rs.45,000
2. Dist Level        Rs.2,00,000 Rs.90,000
3. State Level      Rs.10,00,000 State Rs.2,00,000 UT Rs. 1,00,000
4. National Level   Rs.70,00,000 Rs.14,00,000

Intihsiaknaah hian PYKKA sport discipline 20 atangin tualchhung mite tuipui zual tura ngaihte thlan chhuah a ni thin a. Block leh Dist. level-ah infiamna lar zual chi 5 ah in-elin State leh UT levelah chuan chi 10 ah in-elna buatsaih a ni a. National Levelah erawh chuan avaiin infiamna chi 20 hi inelnan hman vek a ni.

PYKKA kalphung 3-na, Capacity Building hnuaiah chuan Sports administrator te, Coach te leh instructor ten hma an sawn theih nan leh thil tul an hriat belh theih nan kar hnih daih programme huaihawt thin a ni a. Sports in hma a sawn zelna turin State leh UP level-ah hetiang programme hi neih thin a ni. Hetiang programme bikah hian PYKKA Resource Centre(PRC) chu Laxmibai National University of Physical Education, Gwalior, Madhya Pradesh a ni a. He hmuna training chhuak, master trainer te chuan State leh UT levelah a tul angin zirtirna an pe chhawng leh thin. India ram zau takah hian mitin hnena training pek a hautak avangin hetiang hian midang zirtir leh chhawng turte hnenah training pek thin a ni a, a remchang hle.

Kum li chauh kalpui a la ni chungin PYKKA hian hlawhtlinna hrang hrang a nei nual tawh a. State 28 leh UT 5 ah a hlawhtlinna a lang chhuak der tawh a ni. Thingtlangah PYKKA hmalakna avangin khelmual sing 2 lai laih a ni tawh a. PYKKA in inelna a buatsaih chuan ngaihhlut a hlawh avangin mi sang tam tak he inelnaah hian an tel tawh a ni. North East States Competition hian hmarchhak bial thalaite zingah ram inpumkhatna a thlen nasa hle a. Womens Competion pawhin hmeichhe thenkhat, mipa ang bawka talent nei thate chu chawimawi a hlawhtir a, inrintawkna an neih phah mek a. Kawng hrang hrangin hnam nunphungah pawh entawn tur thil thar a pian chhuah belh ta zel a ni.

PYKKA Scheme hi sorkar scheme hrang hrangte nen hmehrem a remchang hle bawk a. eg. MGNREGS hna thawh turah PYKKA hnuaia Field siam tur laih te a remchang hle. PYYKA Volunteer te pawhin hun kal zelah harsatna tam tak - ziak leh chhiar thiam lo tam takte hnenah thiamtir chakna pein an thiam tir ang a, taksa mamawh chaw tha ei phak loh vanga chak lohte buaipui an ngai tih mipuite an la hriattir zel thei dawn a ni. Heng avang hian PYKKA hi rampum huap thil tangkai ber zinga mi a ni thei a, nakin hun lam thlir phei chuan India ramah hian infiamna lama harhna thlentu a la ni thei ngei dawn a. Mi tamtak rilru-a infiamna chu chhiatna thlentu anga ngaihna pawh paih bo a la ni ang a, ‘an thinlungah infiamna hi hriselna leh engkim atan a lo tha e’ tiin mipui ngaihdan a la rawn thlak ngei dawn a ni.
*******************

PIB, Aizawl

Post a Comment

Powered by Blogger.