Daniela lehkhabu leh hapta hrilhfiah tumna


 Lalremliana Pachuau


Bible zir mite ngaihtuahna luah reng thintu, hun lo la awm tur, lo thleng ngei tur chungchang hrilhlawkna, Zawlnei Daniela hmanga Pathian inpuanna hi hrilhfiahna tam tak awmin an vai hian Pathian thâwkkhum ang zia zanga ngaih vek tur an ni lovang. Isaac Newton-a khan, “Daniela lehkhabu duh lo chu Kristianna duh lo tihna a ni e” tiin lo sawi tawh a. Mat 24:15 kan en chuan Lal Isua ngeiin, “A chhiar apiangin a awmzia hre rawh se” tiin Jerusalem chhiat tur thu leh a lokal leh hun tur chungchang a sawiah pawh Daniela lehkhabu hi zir turin min fuih a nih kha.
Daniela bung hnihna at
ang khan Daniela hi khawvela lalram lo ding tur leh an tlukchhiat dan tur chungchang Nebukanezzara mumang kaltlangin hmuhtirin a awm ta a. Nebukanezzara chuan a mumangah milim hrawl tak mai hmuin milim lu chu rangkachak niin BC 605-539 chhûnga Daniela hunlaia Nebukanezara Babylon lalram a entir a. A âwm leh bânte chu tangkarua niin BC 539-331 chhûnga Persia lalram an entir leh a. A dawt lehah chuan a a pum leh a malpuite chu dâr niin BC 331-168 chhûnga Greece lalram an entirin a kête chu thir niin BC 168-AD 476 chhûnga Rome lalram, heng lalram zinga ropui ber a entir leh a. a tawp berah chuan a kephah, a then thir, a then bellei niin hengte hian Rome lalram kehdarhin Europe ram hrang hrang an entir leh ta a ni.

Khing lalram pali tlukchhiat dan tur pawh Daniela vek hian bung sarihah khan chiang takin a rawn sawi zui ta a, a rawn thleng dik ta thlap reng a ni. Babylon chu Sakeibaknei niin hemi dawtah hian Savawm rawn langin Medo-Persia entirna niin an lo ding chhuak dun a, BC 539 khan Babylon hi Savawm k̢a n̢kruh pathum awm pawh khawvel pum awp tura lal pathum РLydia, Aigupta leh Babylon a rawn hneh entirna a ni bawk. A dawt lehah chuan Keit̻ ang, thla pali leh lu pali nei lo lang lehin hei hian grik sawrkar entirin Alexander The Great-a khan Babylon hnehtu Meo-Persian chu BC 331 khan a rawn hneh ve leh ta a ni. Thla pali leh lu pali hian Alexander-a lalram kehchhia, a general pali rual a entir a. Cassander, Luschimus, Ptolemy leh Seleucus te an ni.
Heng ramsa dawta Daniela ramsa hmuh hi chhuizui tul bik chu a ni ta a ni. A hmâa sa dangte lakah kha chuan danglam tak a ni; ki sawm a nei a. 7:8 Ki te chu ka ngaihtuah a, tin, ngai teh, an zing aá¹­ang chuan ki dang pakhat te tak tê a lo chawr chhuak a; a hmâah chuan ki hmasa pathum te chu a bul rêtah an thlawn ta a : tin, ngai teh, he ki ah hian mitte, mihring mit ang mai hi a awm a, tin , kâ pawh a awm a, thil nasa takte a sawi a. Rome lalram ropui tak mai chu zawi zawiin a lo keh darh leh ta a. Constantine-a khan Rome aá¹­angin Constantinopole lamah Rome khawpui hi sawnin Rome bishop chuan thuneihna sang tak mai a nei zui ta thuai a. Stanley-a chuan, “Rome lalá¹­hutphah a han ruah veleh Bishop-in a luah nghal a. Constantine-a chuan thuneihna te, thiltihtheihna te chu Rome-a bishop kutah a pe hmiah mai a ni” tiin a lo sawi ta a ni.
7:19 Tichuan sa palina, a dangte laka danglam bik tak, á¹­ihbaiawm tak, a hate thir nia, a tinte dâr nia, ei buan buana, paawt sawma, a bâng nawi a ke hnuaia rap bettu chungchângah chuan thutak hriat ka chak ta a; a lu-a ki sâwm leh ki dang lo chhuaka, a hmâa pathum tlu ta chungchâng te; kha ki, mitte neia, a lan dân pawh a á¹­hiante aia ropui bîk tak te nên khân. Tin, ka en reng a, chu ki ngei chuan mi thianghlimte chu a do va, a hneh a; Hmakhawsânga a lo kala, rorêlna chu Chungnungbera mi thianghlimte hnênah pêk a nih a, mi thianghlimte chuan ram an chan hun lo thlen hmâ loh chuan a hneh a. Hetiang hian a ti a: sa palina chu lei chung ram palina, ramdang zawng zawng laka danglam bîk, lei pumpui ei buan buana, chîla, pawtsawm tûr chu a ni ang. Tin, ki sawmte thu chu, hemi ram ata hi lal sâwm an lo chhuak dâwn a ni: tin, an hnuah chuan pakhat a lo chhuak anga, a hmâa mi te lakah chuan a danglam ang a, lal pathumte chu a titlû ang. Tin, chungnungbera kalhin thu a sawi ang a, chungnungbera mi thianghlimte a ti châu vang: hunte leh dân chu tih danglam a tum ang a, hun khat leh hunte leh hun chanve chhûng chu a kuta pêk an ni ang.
He lai chang hi chhiar ngun a ngai khawp mai. AD 376 aá¹­anga Visgoths hnam Rome khawpuia rawn luh an phal; ta tang khan hnam dangte nen Rome-ah an rawn lut ta hum hum mai a. Reiloteah Rome sawrkar chu hmun sawmah, Daniela sawi ang hian a phel ta a ni. Chung ram sawmte chu an hunlai leh tuna koh an nih dan nen : 
AD 351 Alemani – Germany, 
AD 351 Franks – France, 
AD 406 Burgandians – Switzerland, 
Suevi – Portugal, 
Vandals – Africa, 
AD 408 visigoth – Spain, 
AD 449 Saxon – Britain, 
AD 453 Ostrogoths – Italy, Lombards – Italy, 
AD 476 Heruli – Italy. 
Tichuan, Daniela sawi ang ngeiin heng lalram sawmte hi an la inzawm leh ang a, an zing atangin Daniela sawi ang hian hotu pakhat a lo la chhuak leh dawn ta a ni.

Hemi thleng hi a tawi thei ang bera khawvel lalram chungchanga Daniela lo hmuhlawk, thleng dik thlap chin chu a ni. Tunah erawh chuan Daniela Hapta kan tih mai hi kan han bihchiang dawn ta a ni.
Daniela 9:24 Bawhchhiatna tikin tûr te, sualna titâwp tûr te khawlohna thianfai tûr te, hmun thiannghlim ber chu hriak thih tûr tein i mite leh i khawpui thianghlim tân hapta sawmsarih ruat a ni e.


9:25 Chuvângin, Jerusalem tung ding leh sa ṭha tûra thupêk a chhuah aṭanga hriakthih a, lal a lo awm thlengin hapta sarih a ni ang, tih hrefiah thiam ang che: tin, hapta sawmruk leh pahnih hnuah chuan hriakthiha chu tihbo a ni ang a,a tâwpna thleng pawhin indona a awm ang, chhiatnate chu a inruat sa a ni.

9:26 Tin, hapta khat atân mi tamtak hnênah thuthlung nghet tak a siam ang a; tin, hapta chanveah chuan inthawinate leh thilhlante a tibâng ang; tin, titiautu chu tenawmna thla chunga chuangin a lo kal ang a; tin tâwpna, lo thleng ngei tûra ruatsa thleng chuan thinurna chu titiautu chungah chuan leih buak a ni ang,” a ti a. Hei hi Daniela Hapta, Hapta 70 chu a lo ni ta a ni.

A nih leh engtik hunah nge Daniela Hapta chu a lo intan tak a? He hapta 70 chhûngah hian khawvel hun tawn tur, tawpna thlenga hun ruatlawk chu a awm ta a ni. He hapta 70 kan tih maite hi hapta 7, hapta 62 leh hapta 1 a then an ni leh zel a. Hapta hi Hebrai á¹­awnga 7 tihna mai a ni a. Ni 7 emaw kum 7 emaw sawina mai niin Daniela hi chuan kum angin a hmang ta a ni. Tichuan, hapta 70 kan tih chu (7 x 70=490) kum 490 chhûnga thil thleng tur sawina a lo ni ta a ni. He hapta 790 lo iná¹­anna pawh ‘Jerusalem tungding leh sa á¹­ha tura thupêk chhuah’ aá¹­anga intan tih kan hmu ta a. Ezra bu kan chhiar chuan (1:1-3; 6:3-8, II Chro 36:22-23) ahte hian Lal Kura leh Lal Daria te hian Juda mipuite hi an rama kira temple sa á¹­ha tura an chhuah a phalsak thu kan hmu ngei mai, mahse Jerusalem tundinna tura thupêk erawh a tel lo tih hria ila. Nehemia 2:1-8 kan chhiar erawh chuan Nehemia dilna angin lal Artezerzia chuan Jerusalem tundin leh sak that phalna thupêk a chhuah kum BC 445/457 hi Daniela Hapta lo intanna chu a ni ta a ni.
BC kum hnih lo lang hi pawm dan chi hnih niin BC 445 zawk hi bible mithiamte leh khawvel chanchin chhuitu bik (chronologer & secular historian) pawm dan niin BC 457 erawh hi chu Seventh-Day Adventist lam pawm niin BC 445 hi chuan Isua AD 32 thleng khan Hapta 69 a hawl thlen laiin BC 457 erawh hi chuan AD 27 thleng a hawl phak a. Hawl phak kan han tih hian hriak thika lakbo thleng, (Lal Isua thih thleng) a huam miau avangin Historian tam zawk pawmpui BC 445 hi kei chuan ka pawm zawk a ni. He BC pahnih pawmtute hian an chhut dik ve ve erawh chu an hun inṭanna BC leh hapta 69-na tawp inkârah hian kum 483 a tlazep ve ve hi a ni. Mahse, danglamna an neih a awm ta thung a. BC 457 a hapta inṭan pawmtute hi chuan hapta 70-na pawh hi thleng tawhah an ngai hi a ni thung. Engtin nge an sawi le?
8:12 Tin, mi thianghlim tawng ka hria a; tin, mi thianghlim dangin tu emaw lo tawnga hnênah khân, “Hâlral thilhlan awm fo te, titiautu bawhchhiatna te, hmun thianghlim leh awmho chu rahbeh tura pêk an nih te chungchânga inlârna chu engtia rei nge ni dâwn?” a ti a.


8:13Tin, a hnênah “Zing leh tlai sânghnih leh zathum thlengin; tah chuan hmun thianghlim chu thenfai a ni ang,” a ti a. 
Daniela bu chhûnga hun ruatlawk pakhat, ni 2300 hi mi hian an sawi lang lo leh mai thin a. He mi ni 2300 hi ni khat anga chhuat chuan Daniela Hapta pawh a khung zo dawn loh avangin bible chhiarkawp angin kum 2300 tiin pawm a ni a. Heng kum chhûngah hian he Daniela Hapta 70 hi awmin he kum 2300 intanna pawh hapta 69 intanna, BC 457 kha niin pawm a ni ta a ni.

He hrilhlawkna a han hriat hian Daniela hian mak a ti lutuk a, Gabriela hian a hrilhfiah kim hmain a thidang ta hial a. Hrilhfiahna thenkhatte chu bung riat lamah hmu nual tawh mah ila, a la kim miau loh avangin bung kua-ah hian hrilhfiah zawk a ni ta a. Bung 8 leh 9 inkârah hian kum 8-12 chhûng mai awmin heng kum chhûng zawng hian Daniela hian hrilhfiahna chu Pathian hnenah a dil char char a, a dilna hi Pathian hian a va chhang har êm! 

9:23 I dîl tirhah khân thupêk a chhuak tawh a, hrilh tûr chein ka lo kal a ni; duhawm tak i ni si a; chuvâng chuan thil chu ngaihtuah la, inlârna chu hre thiam rawh, 

a ti daih a nih hi! An sawidan chuan Daniela mite tân Hapta 70 ruat bik a ni a, heta ruat tih hi Hebrai á¹­awng chuan ‘lak hran’ emaw ‘sahthlak’ tihna niin kum 2300 erawh kha chu mi zawng zawng huap, mi tin tawpna thleng hun a hawl phakin chung kum aá¹­ang chuan hapta 70 (kum 490) hi sahthlak a ni ta a ni, an ti.

8:16 Chutichuan, ka dinna chu a rawn hnaih a; tin, a lo kal chuan ka hlau êm a, bawkkhupin ka tlu a: mahse ani chuan ka hnênah, “Aw mihring fapa, hre thiam ang che, inlârna chu tâwpna hun a mi tûr a ni si a,” a ti a, tih a nih avangin. A nih chuan heng mite sawidan hian hapta 70 na, kum 7 chhûngah ah chuan eng nge lo thleng ta?
Hun khat, huntê leh hun chanve chhûng chu kum 7 chanve niin, a Ni ang zawng chuan Thup13:5 anga ni 1260, kum 3 leh a chanve hun sawina a ni. AD 538 khan Roman Catholic thuneihna daltu, Heruli, Vandals leh Ostrogoth te chu tluin a thuneihna a intan ta chiah a. Kum 1798 chu ni 1260 tawp kum chiah a lo ni leh a, an ti ta a. Mahse, Daniela hapta tawpna, tin tâwpna, lo thleng ngei tûra ruatsa thleng chuan thinurna chu titiautu chungah chuan leih buak a ni ang, tih erawh a thleng si lo chu a nih hi. A awm ang ve khawp mai.
Tichuan BC 445 zawk chu Daniela Hapta intanna atân pawm a nuam ta zawk hle tih kan hmu thei ang. Hapta 69 na a zawh rual chiah hian Thup bung 13:5 Tin, uanna leh Pathian sawichhiatna thusawina ka a hnenah pek a ni a, thla 42 che turin thu pek a ni bawk a, tih hi lo thleng nghal tur a ni tawh si a. Engvangin maw? Daniela 9:26 Tin, hapta khat atân mi tamtak hnênah thuthlung nghet tak a siam ang a; tih nen hian a inzawm tlat avangin. He kum 3 leh a chanve chhûng hian Daniela titiautu tenawm hian Israel nen inremna, kum 7 daih, hapta 70 tawpna tur thleng inremsiamna a neihpui dawn vang a ni. Israelte chu inthawina hmanga sual thupha chawi thin an ni a. Nimahsela, tunah hian chu inthawina chu an tân neih mi a ni lo.
An inthawina hmunah Mosolman Temple a ding miau sia lawm! He sakawlh hian inthawi a phalsakin an Juda hnam anga Pathian biak a phalsak dawn ni ngeiin a lang. Jeremia khan Judate kha Babylon salah kum 70 chhûng an tan tur thu a lo hrilhlawk kha Daniela hian a hre reng thin a. a hun a lo hnai tial tial tih pawh a chhut thiam bawk a. Tichuan, tawngtaiin Pathian a au a, chhanna pêkin a awm ta a ni. Kum 70 bawk Pathianin Daniela mite tân hian hun a pe leh ta a nih hi. Nimahsela, chu chu a lo la thleng si lo. Hapta 69-70 inkârah hian keini hun Church Age hi a lo tlazep ta tlat mai a ni tiin mithianghlim lawr nghakin kan awm ta thup a nih hi.
A tawp berah chuan Lal Isua hi engtikah nge a lo kal leh dawn tih hi Conservative lam leh Liberal lamten an sawi sawichhang ve lovin ka ngaihtuahna luah rengtu hmangin ngaihruatna ka siam ve dawn a ni. Ka thu lakna pawh hei hi a ni e. Thess II 2:3 Tuman engmahin tihder che u suh se; tluksanna chu a lo thlen hmasak zeta Dan Bawhchhepa, boral fapa chu a lo lan loh chuan chu mi Ni chu a thleng dawn si lo va.

2:4 Ani chuan Pathiana an vuah apiang leh, sakhua zawng zawng dovin, an chunga awm tumin a inchawimawi ang: chutichuan Pathian biak ina thuin Pathian ang hialin a intar chhuak ang tih hi han enchiang ula.

Thess II 2:7 Dan bawhchhiatna thuruk chuan tunah pawh a thawk mek a ni si a; nimahsela lak bova a awm hma loh chuan tunah hian a khaptu a awm.


2:8 Chu mi lak bo hunah chuan Dan Bawhchhepa chu a lo lang tawh ang, Lalpa Isuan ani chu a kaa thawin a tihlum ang a, a lo kala inlarnain a tiboral ang.

2:9 Chu Dan Bawhchhepa chu Setana chakna nen a lo kal ang a, thiltihtheihna tinreng te, chhinchhiahna tinreng te, dawt thilmak tinreng te nen a lo thawk ang, boral mekte tan fel lohna bumna tinreng nen a ni ang; chhandama an awm theihna turin thutak hmangaihna chu an pawm loh avang a ni. Chuvang chuan dawt thu chu an awihna turin Pathianin sual hnathawhna an hnenah a thlentir ang, thutak awih lova fel lohnaa lawm zawkte chuan thiam loh an chan vek theih nan” tih nen hian.

Eng ang pawhin sawi mah se, Lal Isua lo kal hma hian thil thleng tur chiang êm êm mai a awm a. Lal Isua ngeiin Mat 24:15 “Chutichuan, titiautu tenawm, zawlnei Daniela sawia kha, hmun thianghlima dinga in hmuh hunah chuan (a chhiar apiangin a awmzia hre rawh se) a lo tih leh Paula sawi hian inanna an nei. Dan bawhchhetu (sakawlh) hi a lo lang hmasa phawt dawn a. Kohhran tluksanna lo thlengin he sakawlh kan tih ngei hi Jerusalem Temple leh kohhran biak in tinah thuin pathian anga biak a phut hmasa dawn tih hi a chiang reng mai a. Tunah hian Thlarau Thianghlim hian a lo lan theih loh nân a hupbet mai a ni tih pawh kan hria a ni.
Number 666 pu duh lo chuan a eiin a hralh thiang lovang tihin a kawh chiang êm êm mai chu sakawlh chhinchhiahna pu lo ngam mi thianghlim an awm dawn a, ‘Thih thlengin rinawmin lo awm rawh, tichuan nunna lallukhum ka pe ang che’ min titu hian zep miah lovah chuan Tribulation (Hun khirh) paltlanga Isua phat loh a kawk chiang tih hi a ni. Conservative lam erawh chuan Isaka, a pa Abrahaman a vih hmaa chhanchhuaha a awm ang te, Lota humhim a nih dan te leh Novate chhûngkua chhanchhuah an nih ang khan sakawlh hunah hian ringtu lawr hi a awm dawn a ni an ti thung a ni a. Daniela kum 2300 pawh hi tumahin chiang takin an la hrilhfiah ngam ngai lo chu a ni a, mihringin hrilhlawkna a lo zirna chanchin chu heng hi an lo ni ta a ni e.

Post a Comment

Powered by Blogger.