Dr. Sui Reng Liana, Ph.D
Hlawhtlinna


HLAWHTLINNA (Setting a Goal in Life) at Mizo Christian Church, Indianapolis, Indiana, USAHe khawvel eng kan hmuh ni atang chatuan awmna tur hmun kan pan ni thleng hi hringnun kan tih chu a ni mai awm e. He hringnun kan chuan chhung tawite ah hian pakhat leh pakhat nun dan leh dinhmun erawh a in ang lo thei viau.Athen khawpuiah building ropui tak taka awm in, car nalh tak tak chuanga duh duh inbel thei leh ei/in thei a an awm lai in, athen erawh zing chaw chhum tur pawh nei lova tlai nitla in aher liampui tak mai pawh kan tamin a rinawm. Pathian in khawvel mihring a siam lai khan hleibik nei lo angkhata siam kan ni tih erawh keini ringtu ho chuan kan pawm thlap. Chuvangin hringnun kan cham chhunga mi vantlang khawsak dana khawsak ve theih kan tum tur a ni. Chutianga khawsa ve thei tur chuan he hringnun kan cham chhung hian Tum (goal) nghet tak neia nunkawng kan hmanthiam a tul.
Kan tum (goal) chu kan hmalam huna hlawhtling ngei tura kan beisei thil a ni tur ani a. Tichuan kan thil tum chu mahni ah kan chiang tawk tur a ni. He kan zinna ram khawvel ah hian ‘eng nih nge kan chaka, eng nih nge kan tum’ le? Nge tum mumal nei lo hian he khawvel hmasawnna hian aduh duh lamah min lenkual vel mai mai! Kan thalai tamtak tum mumal nei lova lehkha zirte, thiante ram dang kal hriat leh hmuh vang ngawta ram dang kal ve ngawt ta mai mai te leh thiante sukthlek dan ang anga lo suthle ve ta mai mai …etc, kan tam ta hle. Chuvangin thil pakhat kan thawh/tih dawnin eng vanga thawk/ti nge kan nih? Enge kan tum? Kan tum ti hlawhtling turin kan thawk/ti tak tak meuh em? tih hi mahni in enchiang a tul ta hle mai. Kan thil tum te erawh awlsam takin kan hlen dawnlo tih pawh kan theihnghilh loh a tha. Mi hlawhtlingte hlawhtlinna chhanber nia an sawi chu an nun ah engkim felfai taka ruahmanna siamin tum mumal tak neia nun an hmanthiam vang a ni an ti.
Kan thil tum chu chhan nei tak leh hmasawn dan hmuh/teh theih in a awm tur a ni. Engtirnan: Pawl 10 zirlai chuan medical doctor zir theih ka tum tih mai ai mark 530 hmu a pawlsawm pass ka tum tia tum mumal tak neiin, thlatin exam (Monthly Test) mark hmuh atang thehtheih (measureable) in a awm anga, final exam-a mark 530 hmu thei tur dinhmuna ding anih leh anih loh chhut theihin a awm dawn a ni. Chuti nilo va medical doctor zir thei turin theihtawp ka chhuah ang tih ringawt chu sungtuahna mai ani a.Chu ai 5D hmua pass ngei ka tum tih hian awmzia leh chhan a nei zawk viau!
Kan thil tum chu awltak anih chuan kan ngaihsak lo anga, harsa tak anih pawh in kan beidawngin kan tlin lo mai ang tih a hlauhawm bawk. Chuvangin, kan thil tum chu “awl em em lo, a tak chantir theih loh tur khawpa harsa pawh ani tur a ni lo”. Kan tum chu chona (challenge) pakhat, mahse atak chantir theih a ni tur a ni. Kan thil tum chu kan tan chona anih laiin thenkhatte tan erawh puitlin theihloh emaw awl em em emaw ani thei bawk. Tichuan, kan tum te atak chantir tur chuan hun tiam (time limit) kan nei ngei ang. Hun tiam kan neih loh chuan kan thlahthlam mai a hlauh awm. Graduate hun ah company-a hnathawh ka tum tih ai graduate hnu thla thum chhung ngeiin company-a hnathawh ka tum tia hun tiam kan siam chuan kan hlawhtlin ngei a rinawm. Kan tum hlawtling tur chuan keimahni bawk kan pawimawh tih erawh hriat reng a tha.

Kan nun ah tum/goal kawng hnih in kan nei thei. Mimal mihring nihna atang rawn irh chhuak “nih kan tum/nih kan duh” leh, nu leh pa ten kan chunga beiseina an neih “nih tir min tum/ ni tura min duh” te hi a ni. Nu leh pa te’n kan duh/tum anga min kal pui lova an mahni duhdan (tum) anga min kalpui thinna hian nun beidawnna khur ah min tan tir thei a, hlawhtling emaw inti thin mahila hlawhtlinna famkim erawh ani duh lo chawk. Keimahni mimal goal ai nu leh pa te’n kan chunga an beisei tih hlawhtling anih thinna hian mimal hmasawnna lam min hnuk hniam thin bawk. Chuvangin kan tum te hi kan nu leh pate nen sawihona neia hmalak theih nise a duhawm hle. Kan thil tum tihlawhtling tura hmalakna kan neihin ka hmasawn dan kan ennawn thiam in, mahni pawh kan in enfiah thiam tur a ni. Kan tling lohna leh kan tlakchhamna te midang in min rawn hrilh ai mahni inhriatchian na hian hmalakdan kawng tha min kawh hmuh zawk.
Tum nei a nun hi a tha mai nilovin nun hlimna pawh a ni. Psychologist te’n tum neia hringnun hmangte hi tum mumal neilo te ai an nun a hlim zawk an ti. Chuvangin, he khawvela kan cham chhung hian chhan nei taka nunthiam tumin engkim kan thawhna kawngah mahni bawk kan pawimawh zia hrechiang in, tum neia kan nitin nun kan hmanthiam chuan mi hlawhtling kan ni mai dawn a ni.

Post a Comment

Powered by Blogger.