Image result for charaw mizoHC Vanlalruata



Mizoram sorkar hnuaia Art and Culture department huaihawtin ‘Bamboo Dance’-ah khawvel record siam kan tum mek niawm tak a ni a. Bamboo Dance a lam tam ber ‘record’ siam kan tumnaah hian Cheraw kan kan dawn a ni awm e.

‘Cheraw’ tih hi a Greek tawng emaw Latin tawng emaw-in a awmzia ka hre hranpa lova. Han hrilhfiah tur hrim hrim pawhin ka Mizo tawng hriatna pawhin a pha lo. ‘Raw’ hi chu ‘rua’ (rawthing, rawnal, rawpui etc. ang hi) atanga lokal a nih chu ka’n ring ve thlarawk a. A enga pawh chu ni se, Mizote chuan Cheraw kan kan thin a; chu chu hnam dang chuan a kanna hmanrua atana mau/rua kan hman avangin Bamboo dance min tih sak ni awmah kan lo ngai mai thin.

Tun hma deuh khan vai film pakhatah a mala cheraw kan lai niawm tak hi ka hmu ve zuai tawh a. Khawchhak lamah pawh kan cheraw kan ang deuh hi a awm ve niin an sawi fo thin. Tunhnaiah hian China-ah te, Vietnam-ah te,Burma-ah te leh khawchhak ram thenkhatah an nei ve a, a hming erawh chu chi dang dang an phuah a ni tih chanchinbu thenkhatah kan chhiar ta a. Kan khaw hawi zim vangin miin kan ‘Cheraw’ ang hi an lo nei ve tih kan lo hrelo nge, an thlang tlakna kawnga kan pi leh pute rawn chhar thlak; mi tihdan an entawn atanga kan lo neih ve mai nge tih pawh kan chiang ta lo a ni.

Ama’rawhchu, tuna kan han hriat chinah hi chuan ‘Cheraw’ chu Mizo in an kan thin a, Mizo hnam lam (traditional dance) a ni a; hnam lam kan neih a tho ve ber a ni bawk. India ram puma hnam thil entirnaa kan leklam ber leh hnam tin hriat kan hlawhna ber a ni tih hi sawi nep theih a ni lo. Hnam dang leh tawngdang hmangte chuan an duh leh bamboo dance ti pawhin lo sawi sela kan va sawi phak a ni kher lo. Keini’n kan sawi ve emaw kan lam ve emaw chuan Cheraw a ni tur a ni thung.

Chuvangin kan sorkar hotute hian Guiness World Records, mihring tin (nail) nei sei ber, sam sei ber tih ang reng chhinchhiahnaa a lan hi engang taka ropui-ah nge an ngaih ka hre pha lova. Keini aia tam daih khawchhak lama kan hmel anpui hnam changkang leh hausa zawkte pawhin an ngaih pawimawh lem loh leh record siam an tum awm thawm kan hriat lohva lan kan tum hi in en chian chu kan ngai tih erawh chu ka hria. ‘Cheraw’ chu Mizo hnam lam a ni a, chutah chuan record siam mai ni lovin Mizo ta a nihna tih ngheh (kan patent thut lo a nih pawhin) a tul khawp mai. Bamboo dance erawh chu Mizo in Mizo lama kan ngaih ka hrelova, chuta Record siam chuan lukhawng a neih tur awm pawh ka hre thiam lo.

Hnam lam tlem kan neih te, hnam zai kan neihte humhalh zawnga kal a tul lai leh a humhalhtu ber tura din department-in a tidal thei zawnga hma an la hi a hu hova kan atsona thil la pawi tak thei a ni em tih en chiang lo chuan tih loh a that zawk a rinawm.

Mi hnam chuan an hnam thilte, entirna’n an hnam lam leh zai, an hnam puan leh hmakhawsang atanga an thil lo neih em leh chem thlengin an hnamin a neitu nihna an neih theihna’n ‘patent’ lam an ngaihtuah thin. An rama thlai tangkai leh an hnam nena inzawmna nei thlengin inti tatu takin khawvel kalphung thar zel milin an keipui sa hauh thin.

Chutiang taka tih nachang kan la hre velo hi kan khawhawi a zim tih tawh nak a laia eng company-in emaw min chhinchhiah theihna tur mai mai uma kan hnam thil tidal zawnga kan kal hi chu a fel lo khawp ang. Nakina a pawi kan tih leh tur thil kan ti dawn nge dawnlo tih ngaihtuah i la. Chumi rual chuan sum leh pai (mipui pawisa) a lo thlawna hman ralna mai a ni em tihte pawh ngun taka kan chhut a tul ang. 

Chumi rual chuan khawpui kawngpui tawt tireha traffic jam tih nepna atana taxi intlanchhawk leh hunpui laia ‘No Vehicle Zone’ kengkawhtu sorkar tihah phei chuan a mawi dawn em mawi ni le? Khawpui chhung kawngpui dang chata lirthei kal leh mipui veivak tibuai zawnga chet hi sorkar tihtur pawh a ni chiahin a lang lo.

Post a Comment

Powered by Blogger.