Dr. John Hlychho
thuziak thuziak

1. CHHIAR A NINAWM

A dik khawp mai. Tu tân pawh Matthaia 1:1-17, Luka 3:23-38 thu, “chu mi chuan chu mi chu…a hring a,” tih leh “…chu mi chu (chu mi) fa a ni a,” tih hi chu Sermon tui chu harsa kan ti-tlâng a ni tih a chiang e.

Zoram Pastor leh Speaker zingah pawh hian hemi bung leh chang kher kher hmanga Sermon chu an tam hauh lovang. Sermon lam chu sawi loh, a chhiar hrim hrim hi a hlawh lo a ni ber e.
Bible-a telh zel Å£ul kan tih leh tih loh hi sawiho ta ila, “Å£ul ti lo” hi an tam zawk mai thei a ni. Mahse, Damdawi pawh hi a thlûm leh a ei nuam chauh hi ei tur a ni lova, a kha leh ei har deuh deuh, etc. hlei hlei hi an hnathawh a chak a, a Å£ha viau zâwk Å£hin angin, helai Bible thu hi a pawimawh êm êm tlat a ni.

2. BIBLE-A CHÂNG PAWIMAWH LUTUK A NI

Kan sawi tâk ang khian Lal Isua Thlahtute Chhuina (Genealogies) hi Bible-a thu chhiar nuam ber ni lo mah se, Thu pawimawh ber pâwl a ni tlat thung. Lal Isua Thlahtute Chhuina hian Lal Isua chungchângah thil pawimawh tak 2 rawn ken tel a nei a.

Pakhatna, Pathianin, Judate nghah fâk “Messiah” chu Davida thlah aÅ£anga lo chhuak tur a nih thu Zawlneite hmanga a lo sawi lâwk tawh-te thlen dikna leh tifamkimtu chu Lal Isua Thlahtute Chhuina hi a ni.
Pahnihna, Lal Isua Thlahtute Chhuina hian, Kristian Thurin pawimawh tak mai, “Lal Isua chu mihring dik tak” a nihzia a rawn nemnghet bawk a ni.
Bible Scholar tam tak chuan, “Lal Isua Thlahtute Chhuina chiangkuang tak hi ziakin awm ta lo sela, Judate kha Lal Isua ring tura hneh (convince) an har hle ang, thil theih loh hulhual a ni hial ang,” an ti!
Pathianin, Zofate chu kan mi-hmasa Pastor leh ringtute kaltlangin Pathian fakna hla Å£ha tak mai min pe a, lungawih tak leh thlamuang takin, “Amah chu Pathian leh mihring a ni, Lal leh Chhandamtu nih a fawm…” tiin kan sa rual Å£hap Å£hap thei a, kan vannei tak zet zet a ni.
Hetih lai hian, Bible scholar tam tak chuan, chhuan tam tak liam tâ aţang tawh khân Lal Isua Pathianna (Divinity)-ah an chian êm êm laiin, an rilru-ah Lal Isua Mihring nihna (Humanity) hi pawm harsa an ti a, a Pathianna bâk hian an rilru-ah hmun a chang tam lo.
Chuvangin, Matthaia leh Luka hian Thlarau hruaina kaltlangin, Lal Isua, mihring dik tak (fully human) a nihna an hriat theih nân leh Juda kulmûk ber pawhin a duh thâla a chhui-chhuah theih turin Lal Isua Thlahtute Chhuina hi dik tak leh ulûk takin an rawn ziak chhuak ta thlap a ni.

3. THLÂHTUTE ZINGA 9-TE HI AN VA TÊNAWM VE?

Pathian rorêl dân leh remruat dân mak zia hi, “a mak!” tih bâk chu sawi ngaihna a awm lo. Hei vâng hi a ni ang, Lal Isua hmingah pawh khân “Rêmruattu Maka” tih a ni nghe nghe (Isaia 9:6).

Fakna hla-ah kan sa Å£hin a, “Ka Lalpa rêmruat dân hi a makin, hriatthiam a har luah e… Keinin vanduainaah kan ruat… Mahse, a hmangaihna lantirtu…” tiin.
Pathianin kan mizia a hrechiang a. Mi tam tak chuan, thil ţha leh ropui (malsawmna) kan dawn tam chuan Amah (Pathian) kan hlat tulh tulh dâwn tih a hrechiang a.
Chuvângin, Amah (Pathian) laka kan rinawm zâwk theih nân, tuarna kârah te, harsatna kârah te, hmuhsitna kârah te, deuhsawhna leh tihduhdahna kârah te, lusûnna, mittui leh lungngaihna kârah te min hruai a, min zirtir ţhin a lo ni.
Lal Isua Thlahtute zingah hian mifel leh ţha an awm ţeuh laiin, an zinga 9-te hi chu, tel tlâkah kan ngai lovin, Out-law ah kan ngai ţheuh awm e.
Tunlai hun ang phei chu ni se, Kohhran-a inti-thlarau mi, Pharisai êm êm-te phei chuan (mahni in-enfiah nachâng hre hawt lovin) an teh tling lo nasa dâwn a, Lal Isua Thlahtute zinga telh chu sawi loh, KOHHRAN AŢANGA HNAWHCHHUAH (EX-COMMUNICATE) kan rawt ngei ngeiin ka ring.
Mahse, Pathian chuan hetiang mi, hmuhsitawm-te hi a hmanrua atân a thlang a, a hmang duh tlat si!!! (1Kor.1:26-31). “Ka Lalpa rêmruat dân hi a makin hriatthiam a har luah e” tih vawng vawng-na tham a ni rêng a ni. Heng mite chanchin hi tawi te te lo en teh ang.
Heng kan sawi tur-te hi “Pathianin engtin nge a lo hman theih mai chu le?” i tih mêk laiin, Nangmah kha Pathian hmaah engang dinhmun È›ha nge i luah ve theih? lo in ngaihtuah ang che.
3.1. ADAMA kha, mahni nupui pawh vêng him zo lo, mitlaw a ni a, Thaibawih lutuk, thihna turah pawh mahni nupui-te thu awih a, zui dun dun mi a nih mai bâkah, mi dawihzep, rorêlna hmachhawn dâwna midang puh daih ching a ni!
3.2. EVI kha, Mahni pasalte pawh râwn duh lo, luhlul tak leh mahni taksa nawmna leh ropuina chauh duh, Taksalawmnangaisângi a nih mai bâkah, a thiltih dik loh khuh nân-a thurualpui tur, mahni pasal ngawih ngawih pawh bum-hlum tawp duh mi leh hrêmna pumpelhna tur chuan dâwt sawi hreh lo, midang puh daih ching a ni bawk!
3.3. NOVA kha, thlarau lama chhungte leh khawvêl mite entawn tur atâna Pathianin a chhanchhuah leh a ruat a nih laiin, Zu ruih avângin a Zahmawh hial langin a mu a, a ruih chhiat avângin a tute thlâhte chuan ânchhia an dawn phah hial a nih kha!
3.4. TAMARI kha, mahni Pasala-pâte (father-in-law) hial pawh ît a, mutpui duh hial mai mihring a ni! A râpthlâkin a tênawm lutuk tawp!
3.5. RAHABI kha Nawhchizuar a ni a, a taksa mawina hmanga sumdawng a, mi tam tak rilru leh taksa tichhetu a ni.
3.6. RUTHI kha, hnamdang mi, pasal sûn, chanvo nei lo a ni a. Judate dânah chuan chanvo ţha chang turin hmun a nei loh mai bâkah, Messiah lo pianna turah chuan tel lo tur No.1 zinga an dah a ni.
3.7. DAVIDA kha, Pathianin “Ka rilru ang pu mi” ti mah se, Lal a nihna hmanruaa hmanga Mi-nu, pawmlai nei (Uria nupui) pawh ît a, pawngsual duh mai mihring a ni! A thiltihsual khuh nân, tim hauh lova tual pawh that duh mai ala ni cheu!
3.8. BATHSEBI kha, Lal Davida ît tur leh hmuh theih ngei tura inchung zâwla inbual duh mai, a hmêl mawina, îtawmna leh ţhatna hmanga mi thlêm ching a ni a. Pawngsual a tawh thu pawh mahni pasalte hnêna sawi chhuak duh lova zep tlat duh mai mihring a ni.
3.9. SOLOMONA kha, Pathian malsawmna ropui tinrênga hual vêlin a awm a. Mahse, Pathian thupêk hnâwlin Hnamdang hmeichhia-te nupui-ah a nei a, hmeichhia (a nupui)-ten a rilru leh taksa an hruaibo sak a, a nupuite avângin Hnamdang pathiante hial be duh khawpin thlarau lamah a tlachhia a ni!

4. NGAIHTUAH ZUI ATÂN

A chunga kan sawi aţang khian, Pathianin mi tlinglo te, mifello te leh misualte a hmangaih a, Lal Isua lo kal chhan ber pawh a ni tih chu a chiang hle (Luka 19:10).

Mahse, Pathian ngaihdamna chang tur chuan sim a ngai a, “Pathianin misual a hmangaih” tih-ah hian a tawp mai lova, “Misual sim chauh Pathianin a ngaidam a, a faah a pawm” tih hi chiang taka hriat a ngai bawk a ni (1John. 1:8-10).
Krismas Hun ropui leh Lâwmawm lo thleng turah hian, Adama anga bawhchhia, Evi anga taksa lâwmna zawng, Nova anga zu ruih ching, Tamari anga mahni pasal-pate pawh mutpui duh mai, Rahabi anga taksa pawh eizawn nâna hmang duh, Ruthi anga pasal sûn chanvo nei tawh lo, Davida leh Bathsebi anga uirê, Solomona anga Amah malsawmtu Pathian thupêk hnâwl a, pathian dang biak-san ching ni mah ila, Pathian hnêna kan kir a, kan in-lamlêt a, kan sualte kan sim chuan Pathianin min ngaihdam ngei dâwn a ni tih hre rêng ila.
Mualphona khur thûk ber rap tawh kan lo nih pawhin, Pathianin midangte tâna malsawmna ni turin Thlarau lamah mi ropui takah min la chherchhuak thei a ni tih hre rêng chungin, he KRISMAS 2017 & KUMTHAR 2018 lo thleng turah hian hnunglama thil kal tawhte theihnghilhin, Pathian hnêna Inpêk Tharna hun atân i hmang ţheuh ang u.

Post a Comment

Powered by Blogger.