- Dr. C. Lalrampana

A KAMKEUNA
Ankasate hi Mizo chawhmeh zinga chaw ei titúitu pakhat a tling ve awm e. Amah hi a hiar bat a, ka chhung a fan hiar kual hneh thei hle. Vai mikhual pakhat pawh a thlen inte'n Ankasate an hmehpui a, ei ngai lo nafam chuan mak a tiin ei har a ti kher mai. A thian Mizote'n "enge in hmeh? " tia an zawh chuan-"keimah engmah se lo, keimah kaah buai tak awm ni" a ti mai a, chaw kawpuar paw'n a ei meuh lo a ni awm e. Chawhmeh tui tak ni lem lo mah se, taksa hriselna atana a thatna hi engang chiah nge a nih i han belchiang teh ang.

SCIENTIFIC CLASIFICATION
Hmar hme Mizo hme
Family: Asteraceae
Genus: Spilanthes; Jacq.
Kingdom: Plantae
Order: Asterales
Kingdom: Plantae
Local name: Spilanthes calva
(Piraj)

A TOBUL:
Ankasate hi African leh South American-ho thlai a ni a, nihawi pangpar chhungkaw zinga chhiar tel thin a ni. Awm hun bik a nei a, a kung pawh ngil taka ding a ni a; 30cm vela sangte pawh a awm thei. A hnah hi bial sawl deuh a ni a, a kung sen duk leh a zar hi 1-15cm vela sei a ni a. A rah/par hi a hlawm mum bial bit chen a, a hnah aiin a hiar nasa zawk a, ei pawh a tihar deuh thin. A par a chul hnuah a ro va a thi zui ve mai thin.

A THATNATE:
Natna chihrang hrang enkawl nan a tangkai hle a, mahse, damdawi pangngai ei anga thawk vut vut nghal kher a nih ve loh avangin ei rei pawh a ngai deuh thin. Damdawi atana a thatna hrang hrangte chu :

1. Nachhawkna: Luna, pumna, khawsik chhawk nan a hela ei thin a tha.

2. Thluak chakna: Thluak chak lo, haihawt leh thluak natna neite tan thluak tichaktu atan ei thin a tha.

3. Pumpui pan : pumpui pan ulcer leh ril pan leh vung tan ei thin a tha.

4. Natna hrik vengtu: Natna hrik laka vengtu (antimicrobial) tha tak a nih avangin rulhut pai loh nan ei fo a tha.

5. Mawngmirh tan: Rulhut leh ek lung avanga mawngmirh leh za met met thin tan ei ngei thin a tha.

6. Zun kawng tan: Zunkawng lama harsatna nei tan ei thin a tha. Zun tamna damdawi ang maiin zun a titam a, tui a tihal zual thei bawk.

7. Tar harna: Tar har duh tan nitin ei fo a tha a, anti-aging atan damdawi tha tak a ni thei.

8. Rannung thah nan: Ram thenkhatah chuan a par hiar thip tak hi rannung thahna hlo siam nan hman thin a ni a, sangha manna tur (poison) atan pawh a tha hle.

9. Ashma tan: A hiar hle eti lovin thawhah nei tan a tangkai hlea ngaih a ni.

10. Cancer tan: Amaha hiar thawk na tak awm hian cancer cell hi do letin a tinep ve theia ngaih a ni. Cancer damlo ka enkawl pakhat pawh nitin v3 tal ei turin ka rawn a, a natnain ziaawm phah hlein a hre ve tlat. Mahse, cancer cell a tihlum thei tihna erawh a ni lo. Nachhawkna anga hman theih a ni tihna mai a ni e.

A TLANGKAWMNA
Pathian hian ramhmul chihrang chihrangahte hian damdawi tha tak tak chihrang hrang a dah a; hengte hi a hmang thiam apiang lei mihringte hian kan chhawr tangkai thin.

Ankasate pawh hi damdawi tha tak a nihzia chu a lang chiang a, amaherawhchu, damdawi pangngai ang bawkin hunbi neiin a tawktein ei thin tur a ni tih hi theihnghilh hauh loh tur a ni. Tin, ankasa pangngai ankasa lian pawh hi ankasate nen chhung khat an nih tho avangin a tha ve tho va, mahse, ankasate ang chiah chuan a chak tawk lo nia ngaih a ni. Ankasate hi silfaia a hela ei hi a awlsamin a chak bera ngaih a ni e.

Post a Comment

Powered by Blogger.