Lysozyme hi enzyme chi khat a ni a, muramidase leh N-acetylmuramide glycanhydrolase tia hriat a ni bawk a; kan chil leh mittuiah hian a awm a. Nu hnute tuiah hian a awm a, thlan tuiah hian a awm bawk a. Lysozyme hi kan taksaa natna hrik lut tur lo ti hluma lo dang chat hmasatu a ni.
Chil chungchang hi ka ziak tawh a, Gilead Thinghnai lehkhabuah a awm bawk a. Khawlaia chil chhâk phurh phurh te hi a mawi lovin mi dangte tan a tenawm a. A awm lohna tur hmuna thil awm apiang hi thil tenawm leh hnawksak a chang zel mai a. Kan ka chhûnga a awm chuan chil hi a ṭangkai em em a, ka pâwna a awm erawh chuan thil tenawm mai a ni.
Chil hi kan taksa venghimtu hmasa a ni a. Kâ kal tlanga taksaa natna hrik, bacteria leh virus lo ti hlumtu a ni a. Chila awm lysozyme hi hemi hna thawtu ber a ni a. Chil kan chhâk hian taksa venghimtu pawimawh tak kan paih zel tihna a ni a. Mi dangte tana a tenawm chu thu hran ni se, a uiawm lutuk a ni.

Tuiril tlakchhamna a awm chuan dang a ro a, chil a tlem a, thaw a uih duh a, ka chhûng leh hrawk na neuh neuh a awm hma bik a. Hei hi lysozyme leh thil dang tlem vang a ni a. Mit pawh a ro duh a, mit a ro chuan natna hrik ti hlumtu lysozyme a tlem a. Hei vang hian mit nâ a awm duh a. Nu hnute neih loh vanga Nan vela châwm naute chuan natna a kai hma bik a. Hei hi nu hnute tuia awm lysozyme leh, taksa venghimtu dang Nan velah a awm ve loh vang a ni.
Chila awm lysozyme hi natna hrik ti hlumtu a nih bâkah, kan pianpui taksa venghimtu (innate immunity) pawimawh tak a ni a. Sawhthing leh aieng hian natna hrik do lêt theihna a nei a, chila awm lysozyme awm zât a ti tam theia hriat a ni a. Artui vâr lai hian lysozyme a pai a, parbawr, nûhnùn leh zikhlum hian a pai bawk a ni.
Dr. Lalkhawngaihsanga
June 18, 2020
Ningani
Post a Comment