MAUTUAI THATNAMautuai a tam leh ta a, Gilead Thinghnai (Hriselna lamtluang) Lehkhabu-a Mautuai chungchang ka ziah hi han dah chhuak teh ang. Vawi khat chu kan nau Rema hi kan mikhual alawm le. Mautuai kan hmehpui a. "Kha, mautuai te kha ei ţeuh rawh, a hrisel a nia," ka ti. "Ka duh teuh lo, mautuaiin eng chakna mah a pai lo," a'n tiahh.  Ani kha zawng, alu a awm loh chuan chaw a ei thei lo, alu ngawr ngawr a ni mai e.


Mautuai hi a duh tan chuan chawhmeh tui tak a ni a. Mautuai chanchin leh a ţhatna tlem han tar lang teh ang.


Mautuai hi kum 2500 liam ta khan Chinese-hovin an lo ei daih tawh a, Tang Dynasty (618-907 AD) leh Ming Dynasty-ah (1368-1644 AD) daih tawh khan mihring taksa tana a ţhatzia hi an lo hre daih tawh a ni.

Japan ramah chuan mautuai hi, "King of forest vegetables" ti hiala a hming phuah a ni. Mau tak tuai, tuaiterek, nâl tuai, raw tuai, ţhing tuai te hi Mizorama kan hmuhte chu a ni mai âwm e.

Mautuai hian chakna (energy), carbohydrates, dietary fibre leh protein a pai tam a, Vitamin B1(thiamine), Vitamin B2 (riboflavin), Vitamin B3 (niacin), Vitamin B5 (pantothenic acid), Vitamin B6 (pyridoxine), folate, Vit C, Vitamin E leh Vitamin K a pai a.

Mautuai hian iron, manganese, phosphorus, magnesium, zinc, copper, potassium leh amino acids a pai bawk a ni.

Mautuai hian tûr a pai ve a; mahse, a tûr pai Cyanogenic glycosides hi kan chhumnaah a thi vek a, a hlauhawm loh a ni.

Mautuai hi taksa rihna tih hniam (weight loss) nan a ţha hle a. Mautuai hian thau chhia (LDL Cholesterol) ei chhiain thisena cholesterol awm zât a thunun thei a, potassium a pai tel vangte hian lungphu leh blood pressure a thunun bawk a.

Dietary fibre a pai tam avangin êk khal vêngin chaw pai ţawih (digestion) a pui a. Ril aţang tûr leh bawlhhlawh paih chhuah puiin ril a ti hrisel thei a. Taksain natna a do lêtna theihna khawl a ti chak thei a, natna do lêt kawngah taksa a pui a.

Mautuaia Chlorophyll tel hian rilpui cancer a veng theia hriat a ni a. Mautuai hi nachhâwkna anga thawkin pân leh hliam a ti dam hma a, thâwkna dâwt natna atan a ţha a.

MAUTUAI THATNACopper leh iron a pai tel hian thisen (RBC) a siam bawk a. Mautuai hian chaw ei a ti tui ve hrim hrim bawk a, thlum (sugar) a pai tlem a, zunthlum nei tan insum a ngai lo bawk a.

Mautuai hi hmânlai Ayurvedic damdawi niin rul tûr thahna (antivenom) atan pawh an lo hmang tawh ţhin a, a ţha tak tak em tih finfiahna erawh a awm lo.

A siam dan chi hrang hrang a awm a, saum leh dangpuithu nena bai hi kan ei dân tlangpui a ni âwm e. Soda telh tam hian a chakna a paih ţhen theiin a rinawm a. Khawvel hmun tam taka a tharlâm an ei ve phâk loh MAUTUAI hi, Pathianin kan ei tur atana a lo dah a ni chiang mai.

Source:Dr Lalkhawngaihsanga, GILEAD THINGHNAI

Post a Comment

Powered by Blogger.