SAILUTAR SCANDAL
Rev. Ramengliana
Secretary NEICC
Kan vulh len ngei:
He boruak mak tak mai lo thleng hi thil lo thleng thut a ni lem lo tih kan pawm hmasak a tul. Hun rei tak ata tawh khan Mizo Kristiante zingah ‘harhna’ ngaihsanna a lian a. Thlarau thila ropui ber leh duhawm ber angin kan rilruah a intuh nghet tawh hle a ni. Chutiang thlen theia kan beisei chu ngaihtuahna fim dah thain kan bawh huam huam a, khawi hmunah emaw thleng se chhim ve kan chak zek zek a nih hi. Chutiang thlenna khua nihtheih te pawh kan chak ve ngawih ngawih niin a lang. Thil hleihluak deuh han sawisel hlek lah ‘Thlarau Thianghlim sawisel’ tiin kan intih thaih zel bawk si. Bible-in ‘Thlarau nazawng ring suh u’ a tih pawh kan ngai pawimawh hleithei lo va. Tihsual kan hlauh luatah kan tisual rem rum fo niin a lang. Hriat thiamna thlarau atang hmu fiah thei tumah kan awm lo emaw tih mai turin kan ngawi thuap thin bawk si. Kohhran hruaitute phei chu enliam mai mai kan inzirtir emaw ni zawk ni tih mai tur a ni. Tuna thil thleng hi kanlo kal tawh dan phungin a hrin chhuah, kan vulh len a ni chiang.
Thlarau thila zalenna rah:
Thlarau lam thil nia kan ngaihah ‘duh duha tih theih’ tih rilru kan pu ni awm takin kan inchhuah zalen a. Inhawng zau thei apiang chu rawngbawltu tha leh ‘thlarau mit meng’ angah kan ngai a. Thlarau Thianghlim pawh min tihlimtu leh boruak nu deuh deuh hmanga hna thawk thin angin thangtharin an hriat phah a. Awihawm loh khawpa maksak sawi leh hmu theite chu a thlarau ber berah kan han ngai thei ta a nia! Kan nihna hi duhawm lo tak a ni. ‘Taksa sawina’ kan ti emaw ni, ‘Khurh’ kan ti emaw ni, khuang ri mila inthinga insawi nghawng nghawng te chu Thlarau hnathawh dik takah ngaiin (anmahni pawh an la inngaisang zui!) kan inlawmpui a; Khawihthlukna mai maite pawh kan han hmu sang em em a, Thlarau Thianghlim hnathawh nen a inmil leh mil loh kan chhut lem lo. Mi khawihthlu theite lah ‘Thlarau hriakthih’ bikah kan la ngai lehzel bawk nen! Phuahchawp nge an sawi an mumang tih pawh hriat phak loh inlarna an tihte chu ngaihnawm kan ti em em hlawm a nih hi. Thlarau thilpek list-ah pawh tel ve lo ‘ramhuai hnawh chhuah’ te kan tum nasa a, hnawt chhuak theia kan hriat te lah thlarau power sang bikah kan ngai leh bawk si. Khawlai dunga bingbilet leh putar tap mai mai thawmah kan beng kan tun hru mai zawng a nih tawh hi. Kan buaipui a ho sawt teh mai a nia. Kraws eng leh electric eng pawh kan thliar ngam tawh lo va, sawntlung te chu kan ‘spiritualise’ vek mai a nih kha. Zahthlak zawnga sawi pawhin a zahthlak a ni. Hetiang kan nih zel chuan khawi ram ropui tak thleng ang maw?
A penhleh buaipuina:
Thutak ban leh innghahna ni tur kohhrante lah chuan an awmna kohhrana Thlarau Thianghlim awm ve lo ang maiin, thlarauvin a thawk nia an hriat lamah chuan an memberte an thawn chur chur a nih kha. Eng ‘theology’-a innghat ni tak maw? Tihdamna rawngbawlna lo awm se kan bawh huam huam a, dam si lote kan sawi kan a; dam thu belhchian dawl lo tak tak hmanga rawngbawl lah pawi kan ti lo! Tawngtai dam thei nia kan hriat te chu thlarau dinhmun sang kan pe a, an tawngtai dam loh tumin rinna chak loh vangah min puh leh theks bawk si a. Pathian remruatna huang chhungah chuan ringtu zawng zawng hi ‘tawngtai dam thei’ vek kan nihzia inzirtir zawk awm tak kan nih vei nen. Mizo Kristiante zingah ‘Spiritual Competition’ a awm emaw tih turin speaker thenkhat lahin ‘a thlarau ber’ nih kan chak a, technique leh methodology dangdai leh maksak deuh deuhva mi hneh kan tum awl lo. A changin min au tira, a changin ban min phar tir a, a changin min bingbilet tir a; thenkhat phei chuan an ‘shock’ a, a then phei chuan chaw te hial pawh an nghei tir an ti! A ti duh lote lah ‘chapo’-ah an chhuah zel! Thilmak chungchang thu belhchian dawl lo fe fea rawngbawl duh se mi pawhin an ti thei ve vek tih kan hai lui a, mite hneh tum luat leh lar khelh vangin eng pawh tih kan huam a nih ber hi. Kan tihdan phung mil lote lah ‘tisa mi’ an ni zel bawk si a. Ni tin nunphung pangngaia ‘thlarau mi’ nih mai (a har ber zawk) hi kan uar thar a va pawimawh em! A har em avangin pumpelh dan kawng kan zawng zawk ta em ni?
Kan chiang lo:
Kan hlim hlapui phuahtu leh satu te lah chiang lo: ‘Kan lawm a che, kan duh ber che, kan chawimawi che, Thlarau Thianghlim’ tiin kan lam dup dup mai a nia. Heti taka ‘rau’ kan ruih chilh rah kan seng mek a ni lo thei lo. Thlarau Thianghlim chawimawina leh chutiang ti tura min hrilhna hi Bibleah kan hmu emaw ni reng ni? Thlarau Thianghlim hnathawh‘Isua Krista chawimawi’ kal pela a thawktu lamah kan han tuan daih mai chu ngaih tha lo pawh kan awm lo aniang. Kan chawlawl tlang tawh. Thlarau dang zawk a che emaw ni aw, a tih theih hial. Thlarau Thianghlim chu amah leh amah inchawimawi vak vak chi a ni lo tih te chu kan ngaihtuah miah lo niin a lang. Kan lampui hi Thlarau Thianghlim ni lovin ‘hlimna thlarau,’ ‘min tinuamtu thlarau’ mai mai te hi a lo ni mai angah? Thlarauvin tih lansarh a tum ngar ngar Isua Krista (a hnathawh hriat leh a thu awih) buaipui tur zawk hian, a penhleh ve mai mai ‘thilmak leh dangdai’ te chu ropui kan ti em em mai a nih hi maw. Thlarau Nazawng hi kan hlimpui tawk vel a nih vang emaw tehreng ni, Bible ngei pawhin ‘Thlarau Thianghlim leh Thlarau Nazawng’ thliar tura min tihna chu kan ngai pawimawh peih lo, a tul kan ti lo va, kan mamawh lo a niang e. ‘Kan hlimpui chuan a tawk’ kan ti em ni zawk? Pathian Thu chuan ‘thlarau’ buaipui tura min tih vaih chuan kal sual a awlsam dawn tih hre ranin, fing takin ‘Isua Krista’ buaipui mai turin min lo ti reng a ni si a. Isua Krista buaipui nasatna hmun apiangah Thlarau Thianghlim a thawk nasa a lo ni reng zawk. Chu mi atana a field chu kan ni tin nun pangngai a ni.
Fimkhur thiamna thlarau:
Heti ringawt chuan kan kal reng thei dawn lo tih a chiang a ni. Kohhran hruaitute kan inzir nasat a va ngai em! Mipui chu kan kaihhruai ang angin an awm mai dawn a. Hriatna lamah leh ngaihtuah thiam naah pawh sang lo zawk te pawh an ni ta ve ang. Thlarau thil lamah pawh mite sawi apiang pawm duak duak thinte pawh an ni mahna le! Hruaitute zawk hian hian kawng kan bo thui tawha, hriatthiamna kan hloh nasat tawh avangin kawng dik pawh kan kawhhmuh mumal thei tawh lo a nih hi a hlauhawm ber mai. Mipui chu lo buai nawk nawkin, an tuipui leh thlarau chan te chu lo nawi viau thin pawh ni se, Kohhran kal zelna tura thutlukna siamtute hi chuan kan ‘en liam mai mai tur,’ ‘kan tuipui tur’ leh ‘kan hnawla kan do tur’ ‘kan uar tur’chi leh kan buaipui tur chin kan hriat fiah a ngai tak zet a ni. Pathian Thu-in eng te hi nge buaipui tura min tih? Engte hi nge ‘Thlarau Thianghlim hnathawh’ dik tak? A tak ram leh a penhleh deuh a awm em? Uar loh tur te hi kan lo uar thin em le? Thlarau hnathawh dik tak kan nunpuiin kan buaipui tha tawk em aw? Pathian Thu enga ngaihtuahna fim hman a va pawimawh tehreng em! Kristian khawvel zau zawk kan thlir chuan theology fumfe tak nei mang si lo, maksak deuh deuh leh Thlarau Thianghlim hnathawh chhala zuitu sang tam tak tak nei thei an tam tih kan hria. Media chak em em khawvelah hian hetiangho style leh zirtirna hian min chim hneh zel dawn tih kan man a ngai a ni. Charismatic-Pentecostal mai piah lamah, Prosperity Gospel, Word of Faith, Emergent, tih angreng pawh hi kan zingah chaw luttu an la awm zel ang tih hriat a pawimawh. Hetiang thliin min nuai mek kara kan ram leh kohhran humhim tur hian kan tawngtai tama kan inzir taimak a tul zia Sailutar Scandal hian min hriat chhuahtir mawlh teh se.
Kan mamawh thlarau nun dik:
Hmanni deuh khan Nagaland leh Manipur lamah Korea ram atanga thuhriltu thenkhatin Shincheonji zirtirna an pu lut a, Kristian pangngai inzirtirna piah lam an zirtir chiang hle chungin mi tam tak chuan an tuipui thei nia! Nagaland Baptist Church Council pawhin thuchhuah a siam hial a ni. Meghalaya pawh an lut hman a thawm erawh an nei ta vak lo a ni awm e. Kan zingah pawh Bible sawi ni miah lo Adama nupui hmasa Lilith-i chungchang phuahchawp ni awm tak sawi vak vaka lehkhabu hial te pawh ziak peih an lo awm ta hial a. Mena thlak mai tur a nih laiin thenkhat chuan thutak hla takah an lo ngai a ni awm e! Kan makzia chu hei hi a ni – Pathian Thu, Bible phek za tam tak, kan buaipui tur Pathianin min pek laia, ‘ngaihruata lunglen pawh hril zo lo’ kan han tuipui thei te hi. Pawimawh viau ni se Pathianin a lehkhabuah chiang takin a ziak dawn lo emaw ni? Bible thutak hi Thlarau Thianghlim thu a nihna hi kan pawh zo tawh lo va, kan khamkhawp tawh lo va, Isua Krista aiin ‘thlarau hnathawh’ kan buaipui fo a nih hi le. Thlarau hriakthih bika kan inngaih avangin Kohhran meuh pawh kan hmu hniam a, Pulpit te chu inhrosakna leh Pastor leh Upate a na thei ang bera nuihsawh leh deuna hmun turah kan ngai thei tawh mai a. A ngaithlatuten a rapthlakzia an pawh miah lo phei hi chu kan chawlawl tawh zia tichiangtu leh tah tichhuak ber chu a ni. Zirtirna dik kan hlat ta lutuk a ni lo maw? Bible ngaihsanna, Isua Krista buaipuina, ni tin khawsakna hmuna thuawihna nun aia ropui a awm lohzia; ni tin nuna Kraws kawng zawh a pawimawh ber zia leh chutiang chu ‘extra-biblical revelation’ sang tam ai pawha hlu zawk a nihzia uar thar theuh a ngai a ni. A ‘mak’ aiin a ‘tak’ kan buaipui a hun e, thlarau nun dik chuan a ‘tak’ hi a ‘mak’ a ti ber thin a ni si a.
Post a Comment