Afghan sawrkar a tlawm dawn ta/India leh Taliban dinhmun - Tunlai Middle East buaina

Taliban Afghanistan War 2021
  • Taliban ten Afghan khawpui lun leh pawimawh te an thunun fel ta
  • Afghanistan Army Chief thlák a ni
  • US in Sipai 3000 darkar 48 chhunga tirluh a tum
  • Donald Trump a tawngchhuak
Afghanistan ram chhunga Afghan sawrkar leh Taliban helpawl te inbeina kal zelah, Helpawl lam dinhmun a tha chho zel a. Biden Admin pawhin ni 90 chhungin Taliban kutah Afghanistan hi a tlûk fai vek an rin thu an sawichhuak ta hial. Afghanistan President Ashraf Ghani sawrkar chuan, Taliban te nena thuneihna insemzai a rawt ta rawih mai a. Mahse, Taliban lam chuan, President hi a bán hmasak phawt loh chuan Afghan sawrkar nen eng inbiakna mah nei an tum lo thu an sawi nawn leh a ni. Hetih lai hian, Pakistan Prime Minister Imran Khan chuan Taliban te chopháwk zawngin thu a lo sawi ve chhén bawk a. Ashraf Ghani an President seat a luah chhung chu tharum hmanga chinfel hi an tum bur dawn niin a lang. 

Nimin August ni 12 khan Taliban te chuan Afghanistan khawpui pawimawh an lak bélh nual a. Chûngte chu - Ghazni, Kandahar leh Herat te a ni. 

Ghazni hi khawpui pawimawh tak, Afghanistan khawpui Kabul leh Southern Province thlunzawmtu a ni a. Afghanistan chhim lam zawng chu an thunun chiang tawh hle. Taliban te hian Afghanistan ram hmun thuma thena hmun hnih an la tawh a, Kabul leh a chhevel te dinhmun erawh a la nghet rih a. Mahse, thla tam chu an tang zo dawn lo. 

Sawi tawh angin US Military Intelligence chhût danin, ni 30 chhungin Kabul khawpui leh a chhevel dinhmun hi a nghing hman tura ngaih a ni a, thla thum dang a ral leh meuh chuan Taliban ten thuneihna an pum hmawm thei tawh rin a ni. 

Tun dinhmunah Afghan sipai te hian an khawpui Kabul leh khawpui dang tlemte a tanhmun siamrem hi an hna pui ber a ni rih a, Taliban te hi an do ngam meuh lova, Defensive War an khél a ni ber mai. Heti zawng hi chuan an indo kaw dawn lo a, Taliban te hmaa in surrender vat a tha awm e. 

Afghan Sipai te chét dan en hian, an tlawm chiang hle a. Zawhna awm ta zawk a chu, US Defense Department tanpuina sum US Dollar Billion 830 te kha eng atan nge an hman? Kháng pawisa te kha Afghan Defence leh Military thawmchak nana pék a ni si a. 

Afghan sawrkar leh an Sipai hotute zingah hlemhlét chîng an tam, tih a lang fiah hle. President Ashraf Ghani chuan a Army Chief of Staff Lieutenant General Wali Mohammad Ahmadzai chu nimin August ni 12 khan bánin, a ai awh tur a ruat nghal a. Taliban ten an nawrh mékna Mazar-e-Sharif hmun ah Army Chief a bán tak hi a tirlut nghal a ni. 

Lieutenant General Wali Mohammad hi kumin June thla khan President Ghani an Appointment a pék a ni a. Beisei a pha lo hle. Taliban helpawl a beilét ngam tak tak lova, hnap ang lek a ni. 

Afghanistan hian Sipai chu a nei tha ve viau tho a, an Sipai Lal ten Taliban lam an thláwp ru deuh niin a ngaih thei. 

Tunah hian US tanpuinaa din Special Operations Commando Unit chuan sipai 350,000 vel an la nei nia sawi a ni a. Mahse heta Sipai awm zat hi Afghan Sipai lal ten US an hriattir dan a ni a, a tak taka Sipai awm zat chu a tam viau lo mai thei. A awmzia ber chu, US in Sipai chak tak an neih theih nana tanpuina a pék zozai te kha phûl lem phah nan an hmang ta zawk nge? Raw chi lei nan an hmang zawk? tih pawh a hriat lo. A hmanna tur loah an hmang tih erawh a chiang hle a ni.

Afghan National Army, tuna kan sawi ták Special Operations Unit Commander Major General Haibatullah Alizai chuan Army Chief mawhphurna a la nghal a. An President Ghani dinhmun hum turin, Game Changer a ni thei ang em? Chona lian tak a hmachhawn nghal a, a huphurh ru viauin a rinawm. Promotion atana hun duhawm lo ber a ni hial ang chu. 

Afghanistan hmar lam zawng zawng, Mazar-e-Sharif tih lo chu Taliban in an la fai vek tawh a, Afghan sawrkar in Mazar-e-Sharif hi hum ngei a tum a ni. Mazar-e-Sharif hi mihring nuai 5 vel awmna a ni a. Taliban kutah a lut leh chuan, Kabul dinhmun hi a derthawng tawh viau dawn. A chhan chu, Hmar lam province ah rál do tur an awm tawh dawn lova, Taliban sipai zawng zawngin Kabul lamah thapui an rawn thawh nghal dawn. Chuvangin, Mazar-e-Sharif hi tun dinhmunah Strategic Point a ni tlat. 

Hetia Kabul khawpui dinhmun pawh hlauhthawn awmah a din tákah chuan, Biden Admin chuan US Embassy a thawktu te lakchhuah vek a tum a. Pentagon chuan August ni 12 khan US Embassy leh thawktute him taka hruaichhuah an nih theih nan US Army 3000 zet darkar 48 chhungin tirluh an ni ang, tih a puang. 

Ram hrang hrang, Turkey, Germany leh Denmark te pawh tiamin, Kabul a an Embassy thawktute leh an mi leh sa te chu haw turin Hriattirna an chhuah tawh a. India erawhin Taliban te dawr a tum mék nia hriat a ni. Mahse Taliban thupuangtu Suhail Shaheen chuan tihian a sawi a, "India sawrkar nen inbiakna engmah kan la nei lo. Tan lam neia a awm chhung chu India nen indáwrna kan siam lovang" a ti bur mai. 
Taliban Afghanistan War 2021
Ram hrang hrang embassy leh mipui himna chungchang zawhna tihian a chhang a, "Taliban chuan Afghanistan chhunga Embassy leh thawktute himna hi kan ngaipawimawh a, tumah tihnat kan tum lo. Kan tum chu President Ghani paihthlak a ni. Hemi kawngah hi chuan inhnuhdawh kan tum lo bur a, kan do zel dawn. India chuan July thla khan Kandahar a consulate a khár tawh a, a chhan kan hre lo. Tin, hmeichhe tan Education/Zirna lam khap tum angin Taliban te hi min sawi a. Zirna hi mi tin tan a tha a, engti kawng zawng mahin khap kan tum lo. Amaherawhchu, Muslim hmeichhia a nih chuan hijab, hmai khuhna a hmang tur a ni. Tuna kan thunun ram te hi en ula, high school, college leh university thlengin hmeichhe zirlai an khat vek. Zirna leh hna thawh chungchangah Taliban ten dan kan zam dawn lo" a ti bawk. 

Doha Agreement 2020 ah India tel tir ve a rem em? Ti zawhna chhangin, Suhail Shaheen chuan, "United State hi Afghanistan mipui te tana thawk a ni tih kan pawm a. Chuvangin inremna kan ziak a ni. India tan pawl thláwp bîk nei lova Afghan mipui te tana a din hi a pawimawh tak zet. Kan hriat danin India chuan President Ashraf Ghani tanpuiin, ralthuam te a pe thin a. Ghani sawrkar chuan Afghan mipui te nasa takin a tihduhda a ni. India hi kan ram thenawm a ni a, Afghan mipui nen inzawmna tha tak siam a duh chuan pawl pakhat tanpui reng lovin, Afghan mipui te hmákhua zawk a thlir thiam a ngai. Duhsak bîk neia a awm chhung chu Taliban nen inbiakna a nei thei lovang," tiin a chhang a ni. 

India sawrkar Foreign policy hi hriatthiam a har a. Myanmar lamah chak zawk tura a ngaih Sipai sawrkar a thlawp a. Afghanistan lamah a chaklo lam sawrkar lai thláwpin, a chak zawk tur chiang sa Taliban te a do leh lawih si a. Afghanistan rama sum tam tak senga investment a siam te hi a chán vek dawn niin a lang. A che fuh hleihtheih lo. 

Taliban in Afghanistan an awp thuai dawn nia a lan takah chuan, Afghanistan thenawm ram te an inralring hle a. Russia pawhin a thawhpui ram te himna turin hma a la nghal. Tajikistan in Afghanistan ramri a Border Out Post a siam nan USD 1.1 million pék a tum thu a puang. Russia hian Tajikistan ah military base pawimawh tak mai a nei a, Taliban ten an tihbuai a hlau hle niin a lang. 

Donal Trump pawh a ngawi thei ta bîk lo: President chu la ni ngat ilang chuan, Afghanistan atanga inhnuhdawh hi a kalphung a dang zaih ang, tin a hlawhtling  zawk viau bawk ang a ti. 

Trump Admin hnuaiah US leh Taliban ten February ni 29 2020 in Doha Agreement an lo siam a. He Doha Agreement ang chuan, Taliban ten Security thilah harsatna an siam dawn lo chuan May ni 1, 2021 ah US leh NATO sipai te lakchhuah chungchang a ni. Tin, US in Afghanistan a chhuahsan a nih pawhin ram dangin Afghanistan ram an luah tur a ni lova,  an hmang tangkai hek lovang, tih a ni. 

Biden a President ta ngei a, thu delhkilh siam lovin US Army a lachhuak nghal a. Hei hi Taliban ten an lawm nasa hle nia sawi a ni. 

Trump chuan, Taliban te rawn chak thar leh thut chu Biden Admin in bawlhlo Mosola tha tak a pék vang a ni, a ti.

Nimin khan Taliban te chuan Kabul atanga kilometre 130 leka awm Ghazni khawpuiah Islamic Flag an zár ta chuai chuai a. Khawlaiah silai nen an leng a, am commander chuan thu te a sawi bawk a. Taliban do tur Afghan sipai hmuh tur an awm lova, an Governor beidawn tihngaihna hre lovin Taliban te nen inremna a siampui ta ngawt a. An inremna ang chuan Governor leh a hote hi an in surrender ang a, tichuan tlanchhiat phalsak an ni ang, tih a ni. 

Tichuan an inremna ang chuan an tlanchhe ta a ni awm a. Tlai lam deuah Afghan sawrkar Interior Ministry thupuangtu Mirwais Stanekzai chuan Ghazni Governor leh a hote chu Taliban nen a rûkin inremna an siam avangin man a nih thu a puang leh ta a ni. ~ G. Songate

Post a Comment

Powered by Blogger.