MIPA TIHPHŪR DAN

-Dr. C. Lalrampana

MIPA TIHPHŪR DAN

A KAMKĒUNA: Hriat hmasak atana pawimawh chu mipa serh emaw, hmeichhe serh hming emaw pawh ni se, a nihna ang chiaha sawi leh lam rik changin mi tam takin zahmawh sawiah an ngai a; mak tiin an thlir thin. Hetih lai hian ranvulh leh ransa leh rannungho serh hming sawi erawhin mak an ti lêm lova, pulpit tlang atang pawhin thusawitu tam takin tehkhin tawngkam atan an hmang ngamleh tho thin. Chungte chu:- chem zang; sialinu chhu; mãkpa zangkang; khuai zang; uichhuhlo; kawhtebêl; sakawr zang; vawk til etc. Tin, mihring serh hming dik tak, hnamdang tawnga lam leh sawi an tim chuang hek  lo. 

Entir nan:-Penis (Hindi-ling); vagina/vulva (Hindi-yoni) etc. Mizotawnga sawi a nih avanga mak intih tlat zel mai hi rilru piansualna chikhat ni hialin a lang. Mizo baibul edisawn hmasa berah khan serh tan sawi nan zang tan tih hman a ni a, tun hnuah serh tan tih a ni ta chauh zawk a ni. Serh hming sawi aia pawi leh tha lo zawk chu dãwt sawi chin te, eiruk chìn te, mi bum chin etc.-te hi a ni. Tun tumah hian kan thusawi awmzia a fiah theih nan a nihna ang anga sawi a ngai dawn a, chhiartute'n in lo hrethiam dawn nia.

A hma khan mipaho tana hmeichhe tisa chãkna chawhphur dan chi 5 kan sawi tawh a. Tun tumah chuan hmeichhe tan mipa tisa chãkna chawhphur dan kan tarlang ve dawn a; hmeichhiate'n uluk taka in lo chhiar a pawimawh hle ang. A chhan chu nupa inthenna, chhungkaw kehdarh chhan tam tak hi tisa chãkna inhamtawng lo leh a vãwrtawp (orgasm) thlen inrual thei lo, khamkhawp inpektawn theih loh thin vang a ni thei a; chuvangin, uluk taka vawna hlawhtlinpui ngei tum a tha hle.

Hmeichhe tam tak mipa chawhphur dan thiam tak leh zei tak an awm laiin thenkhat erawh zahzum luat avanga chechang ngam lo leh a ngaihna hre reng reng lo, lengngha manna ngãwi dawh ang maia ngãwi renga a van tla lo dawh tlãk tum ringawt hi a tam zawk an ni. Hei vang hian mipa tam tak an beidawng a, hmeichhe dang zei deuh zawk melh a, chetsualpui an chin phah thin. A tawpah hmeichheho rilru a na leh si thin. Chuvangin, kan sawi turte hi uluk taka ngaihtuah chungin zawm ngei tum tlat ang che.

A BENG: I lei khãwr la, zawitē têin a beng hãwl kual vel la, a beng tilah i hmui chung leh hnuaiin na lo tê têin chilh pelh zeuh zeuh la, i leiin hãwl kualsak zeuh zeuh bawk rawh. A laka i beisei leh i duhte chu zawi thãwp satin a beng ding lamah hrilh thin la, "Duat, ka van ngaina tehlul che êm! Nang ang hi ka tawng tawh law'ng e, he lei chinah, ka lungdumtu ber chu nang ngei hi i lo ni e...min hmangaih ve tak tak maw..?" te han ti vel la, a phur tulh tulh ang. Achhan chu beng dinglam hian thluak atanga hlimna thlentu hriatna thazam a thlunzawm tha bika ngaih a ni.

A NGHÃWNG: Mipa chãkna tichhuaktu pawimawh tak pakhat chu a nghãwng a ni. A beng til ang bawk khan a tukhum sam to tan tirhna atanga a dãr nghãwng bul thut inkãr thlengin zãwi dam dapin i kut khinghnihin a rualin lehlam lehlamah zutsak heuh heuh la, i hmuiin hrūtsak bawk thin ang che. Hetianga uluk taka i tihsak hian a chãkna nasa takin a tipung thei a ni.

A TIL VUN: Mipa chãkna tizãuthau theitu pawimawh tak chu a til vun (Scrotum) a ni. I leiin a tilvun velah thaw deuh halh halh chungin hrūtsak delh delh la, a chãkna a chhuak uai uai thei a ni. A tilvun chhah laiah erawh liahsak loh tur, a vun pan lai, a tilmu (testis) awmna zãwnahte liahsakin a phūrna a chhuak hma thin ngai e. 

A KAWHTÊ: Mipa chãkna tichhuak tura turtu pawimawh tak chu a kawhtē hi a ni. Kawhtē tih ringawt hian peng hrang 10 lai a nei a; chuvangin, a kawhte hmãwr (glan-head of the penis)-ah hian leia hãwl zatsak ner ner hnuah a kawhte bulthut (urethra) thlenga vūr fawh anga fawhsak pūl pūl thin tur. Tin, a kawhte awr (corpus spongiosum)-ah liah hrūtsak diai diai thin bakah na tak tak si lovin sehsak det det tur. Hei hian nasa takin a tisa chãkna a kaihthawhsak thin a ni.

A KAPKÃR: A mawngkua (anus) leh tilmu inkar a kapkãr (perineum) lai tak hi a chãkna cho chhuahna pawimawh tak a ni bawk a; chuvangin, kut zungchal emaw zunglai emawin, na vak lova hrūt zatsak mêt mêt thin hi a tangkai hle, hei hian reiloteah a chãkna a tichhuak zual thei a ni.

A HNUTE HMŪR: Mipa tam takin hnute khawihsak an ngai thei lo. A then chuan pã loh thlak lutukah an ngai thin. Mahse, tisa chãkna cho chhuah nan a tangkai hle. Hei vang hian mipa zãi ngaiin ama duhthlannaah hruai luh tum la, a hnute hmur fawhsak ner ner thin la, a tithatho belhchhah thin. I zei leh zei loh azirin mipa chu i thunun thei ang.

A VUN: Nui sêng chungin hlim hmel pu reng chungin a ke zungpui chhip atanga a khabe thlengin a taksa, a pang leh vun dãp chhuakin chūl nãl hliãu hliãu thin la, a bawp leh khêl tãngchhung chhote zūtsak heuh heuh thin la, a tisa chãkna a tizual fo thin. 

A TLÃNGKAWMNA: Mizo nupa nun leh nula tlangval inngãizãwngte mipat hmeichhiat hman dun kawngah tunhma ngaihtuah chuan thleng sang tawh tak kan ni. Finfiahna chihrang hrang nena a ruka zirchianna atanga ka hmuh danin hnam changkang saphote ang tho kan ni ve tan tawh.   Hetih lai hian a tam zawkte erawh chuan zir tur an la ngah hle. Nupa inthen tam tak ka kawmna atanga a lan danin nupa inpãwl hlimna khawp kham lo leh inpawh tawk lo tam tak an awm. Hei hian chhuanlam hotē tē insiam chawpa inthenna a thlen tam phah a ni tih a hriat theih. 

Nuho/hmeichhehovin an hriat fo tur chu mipate hi tisa chãkna kawngah sãng zawkin tuan  rang zawk mah se, hrisel lohna hrang hrang heng-zunthlum, thisensang, thazam natna, pumpui pãn, thãlbe natna, nguina (depression), anxiety, chauhna (fatigue), gout, ruhsehpui, TB, cancer, HIV/AIDS etc avanga tha tho thei lo leh nung tha thei lo emaw, a hun hmaa zo thin (premature ejaculation) leh pa hlei thei lo (impotence) avanga che hlei thei lo bakah zu ngawl vei, ruihhlo ngaih vanga che hlei thei lo an nih phei chuan khing tihdan tura thate khi uluk taka an zir bel a ngai leh zual a, khing bak pawh khi an kawppuite dinhmun azirin ei tur leh ei loh turte nen thlenga tan lãk a ngai thei a, chungte nen chuan theihtawp chhuaha hma an lak a ngai a, a tul dan azirin dãktawr rãwn pawh a tul thin a ni tih hre rengin nupa nun hlim, chhungkaw hlim leh nupa inngeih, chhungkaw nuam siam turin mawhphurhna pawimawh tak an nei tih an hriat reng a pawimawh hle. 

Kan thianpa nupui uire ka zawhnaah a uire chhan a sawi danin-"kan pa hi zantin zu a rui zawi reng a, a rimchhe bawk si, min tihhlim tumna a nei bawk si lova, ka chãkna a zual tawngkhawng tawh si a, hun remchang ka hmang tangkai ve ta mai alawm mawle.."  a ti a, han dem vak ngaihna a awm lo hle. Mahse, ani pawh hian atir atangin a pasal hi uluk takin chikin a rilru hneh tumin Pathian hnena tawngtaina nen bei sela a pasal uiresan a ngai kher lovang.

Nu pakhat uire ve thung erawh chuan-"kan pa hi a hrisel lutuk a, inpãwl apiangin ka duhkhawp ka thlen ve hmain a duhtawk thuai a; vangvat puar tlãkin a tla  tawp zel a, min ngaihsak zui tawh ngai  si lova, a vãwrtawp awmze hriat tumin thenawm tlangval lakah ka enchhin ve ta mai a ni" a ti ve thung a. Ani pawh hian atir atangin a pasal tlãk ran chhante hriata enkawl a nih theih nan dãktawr rãwn nachang hria se, ama tlãk har chhan ngei pawh hriat tumin bei se, uire kher a ngai lo tur.          

Pa pakhatin a nupui a then chhan a sawi danin-" ka nupui hian a duh zing lutuk a, kei ka nung tha thei thin si lova, thinrimna zawngin min ãnkhum reng thin a, ka ning lutuka ka ma ta a ni" a ti. Hetah pawh hian a nupui hian a pasal harsatna tawh chhan hi dãktawr rãwnin theihtawp chhuahin  zawng chhuak se mãkchhiat a tãwk kher lo tur. Sawi tur a tam hle sawi vek a tul kher lo. 

Hnamdang hmeichhiate'n uchuak taka mipa baw (semen) hip chhuahsaka an eisak thinte hi awm uchuakna chikhat a ni a, tih ve kher a tul lo. Mipa chi (semen) hi chithlahna tur (fertilizer) tha tak a nih avangin ei tur a ni lova, vun leh hmaia hnawih tur a ni hek lova, leia tihtlãk mai mai tur a ni hek lo. Onana khan a u Juda nupui thihsan lakah a u tan chi thlahsak duh lovin, a pãwl chãng apiangin  leiah a chi a titla thin a, Pathianin a tihlum ta a nih kha! (see-Gen. 38:9-10). Inpãwl nawmna thlahlel tho si, fa neih peih si lova insiam te, chhangkhatna leh chinna damdawi eite hi Onana nungchang lãkchhãwnna dik tak niin a lang. Hrisellohna avanga mihring nunnain a tuar theih dawn avanga ruahmanna chihrang hrang erawh Pathian pawhin a hrethiam ngei ang. Hrisel tha reng si, piangtura te, piangturite lo huphurh lãwka mahni nawm chenna ringawt ngaihtuah thinnate hi sual lian tak a ni. Chuvangin, hnamdang leh sapho tihdana chindan tha lo zir chhuaha lãkchhãwn ve kher loh hi thil tha ber a ni. 

Khing kan tãrlan tãkte pawh khi infuihna tha lo anga ngaih loh a tha hle. Inkhãl phūr tawn lova inhelnuai pawhin nupa nun hi a hman theih tho rualin duhkhawp inpêktawn leh a vãwrtãwp thlen dun theih dan inkawhhmuhna a nih bakah fa neih awlsamna, rãi awlsamna, nupa insuihngheh lehzualna thlentu leh uluk taka nupa nunhlimna hi hman thin a nih theihna tura inkawhmuhna thurãwn  a nih zawk avangin a pawimawh hle a ni. Khitiang ang thlapa ti tur khian tumah ti tura inturluihna erawh a ni lo, tih ngei ngei tur tihna pawh a ni chuang lo. Mitinte mahni zalênnaah a innghat zawk e.

Post a Comment

Powered by Blogger.