International news & politics:
US-IN RALTHUAM LEH SUM TAM TAK UKRAINE A PE LEH TA : RUSSIA-IN MARIUPOL A LA THUNUN CHIAHLO EM NI? INDONA NASA ZAWK A INTAN DAWN CHAUH
US RALTHUAM THURUK

Nimin lawkah Russian President Vladimir Putin chuan a Defense Minister hnenah "Mariupol" khawpui, Feb. 24 atanga an hual beh tlat Ukraine sipai huaisen National Guard-Azov Battallion mi 2500 velte tuk tlawm anga insawi a, Mariupol a tlawm (liberated) ta anga sawiin, Mariupol beihna a hlawhtling (success) tiin, Defense Minister Gen. Sergei Shoigu chu an ram TV hmaah dawhkan pakhat kil dunin, hmaichhan inhnaih ren rawnah, Azovtal Steel Plant/Complex a lei hnuai (tunnel) a inkulh tlat Ukraine sipai 2500 dawn leh hliam 500 vel leh mipui 1000 dawn awmte chu bei zui tawhlo tura a hrilh a, "lawmthu" a hrilh lai chu TV-ah tihlan a ni. Ni danga Covid-19 hri leng vanga amah hmutute hlat taka dawhkan sei a kil pui thin anglo takin, Putin leh Shoigu te hi an in thut hnaih hle a ni. Mahse, nimina US President Joe Biden chuan Ukraine tanpuina tura US$ maktaduai 800 leh ralthuam tha leh changkang tam tham fu a pek thu a puan tumin, "Mariupol khawpui chu Russia-in a thunun ngei tih a la chiang lova, zawhna awm thei tak a niin thu inhrilh sual (disinformation) a ni ang" tideuhvin, Mariupol tlawm leh thunun anga Russia sawi chu a awih chiah lo! "An thunun ngei em tih zawhna a la awm reng", a ti. Mahse, Kremlin thupuangtu Dmitry Peskov chuan, "Mariupol chu kan thunun fel vek tawh" (under complete control) a ni" tiin khawvel hriatah a puang. 

Oleksiy Arestovych, Ukraine Presidential Adviser chuan Telegram - ah, Mariupol hmuna Azovtal Steel Plant/Complex chungchang chu, "Russia pawh an in chanin, hloh nasa hle a, he hmun hi kan venghimtu pasaltha huaisen (defenders) te chuan an la luah reng a, chuti maia lak chi a ni lo" a ti. Azovtal Iron & Steel Plant hi 11sqkm vela zau niin, hmeichhia leh naupang himna zawnga biru te pawh an la awm a ni. President Putin chuan Defense Minister Shoigu hnenah, "Thir lera khuaibu chu hawlh darh vek a tul kher lo e" tiin, bei (assault, storm) lo tura hrilhin, "Hual ping ula, tho pawh a thluak chhuak tur a ni lo" tiin, hnehna hlado a lo chham hnan deuh tawh a, thuchiang kuang tak hriat a harsa ta hle. Mahse, Ukraine chhak lama awm "Donbas region" chu Russia hian 80% a thunun tawh a ni. 

President Biden-hian Ukraine ram tanpuina tur thar (new package) a puan laiin US Military Chief of Staff, Army Gen. Mark Milley, Chairman of Joint Chiefs Military  Staff leh Defense Secy Gen. Lloyd Austin te pawh an awm a ni. 

President Biden chuan, "Ukrainian zalenna beitu, ral hma tawnga awmte tanpuina turin, ralthuam tha zawk (heavy artillery) te pek a ni ang" tiin, ralthuam pek thar zingah hian khawvelin a la hmel hriat ngailoh, US Air Force leh AEVEX Aerospace Company, California state a mite siam chhuah "Phoenix Ghost" drone, Unmanned Aeriel system 121, laipui lian tha tak 155m  Howitzers 72 leh a mu 144,000 zet telin, Tactical Vehicles 72, 155m Howitzers pai thei chi te an ni. Heng ralthuam hman dan hi US sipaite chuan uluk takin Ukraine sipai 50 training a pe mek a ni. UK sipaite pawhin an ramah leh Poland ram chhungah Ukraine hnena ralthuam, ral hma tawnga hman chi motor "Mastiff" tih te, "Wolfhound" tih leh "Husky" tiha koh 120 zet an pekte hman dan zirtirin, Ukraine sipai 25 vel training an pe mek. He thu hi India ram tlawha zin mek, British PM Boris Johnson chuan sawiin, Kiev khawpuiah UK Embassy hawn leh thuai a ni dawn, tiin Poland-in Ukraine hnenah tank, Soviet era siam T-72 a pe ang, a ti. UK-in tanpuina a pek zingah Samaritan ambulance, Sultan & Samson armored reconnaisance vehicles, Starstreak anti-aircraft missile system leh NLAW anti-tank missile leh Javelin anti-tank missile te an tel a ni. PMO's thupuangtu chuan Britain ram chhungah Ukraine sipai training mek dozen hnih aia tam an awm, a ti. 

Ned Price, US State Dept thupuangtu pawhin, Mariupol chu Russian sipaite kutah awm tawh tih ni mahse, "Ukraine sipaite an la awmin, chelh (hold) reng a ni" a ti bawk. Mariupol khawpuiah hian mipui 120,000 vel la awmin an sawi a, mahse, mi 20,000 chuang thi tawhin an sawi thung a ni. 

Russia-in Ukraine a runna Ni 58-naah pawh Ukraine chuan chaklo leh tlawm zawk angin a la inngai bik lova. Interfax news-in a sawi danin Ukraine Dy Defense Minister Hanna Malya chuan, "Ralthuam tha zawk (better equipped) neitu Russia beih chu a khirhin a harsa tak zet a, ralthuam dang lei hun chhung leh tanpuina dawn hma chuan chet vel a harsa hle a ni", a ti. Mariupol khawpui chu Russia sipaiten mussile, rocket leh artillery hmangin an kap chhe nasa rem rum bawk a, World Bank President David Malpass chuan Ukraine ram infrastructure din tha (rebuilding) tha leh turin, a tlem berah US$ tluklehdingawn 60 chuan a ngai tawh ang, a ti. Ukraine President Volodomyr Zelenskiy pawhin, Ukraine chei that nan thla tin US$ tluklehdingawn 7 a ngai ang, a ti bawk. Ukraine Prosecutor General chuan, Mariupol leh Donbas region-a Russian sipaite chuan "war crimes" tiin a puh a. Mariupol Mayor Vodym Boichenko chuan, "Russian sipaite chuan, war crimes an tih nasat vangin civil mi an thah tam tak chu thup nan an phum bo a, a huhova ruang phumna thlan (mass graves) hmuh chhuah a ni", a ti. Chung hmunte chu Russian sipaiten kar hnih chhung an lo luah tawh a, an chhut (assesment) danin mi 20,000 chu Mariupol khawpui leh a chheh velah thi awmin an ring. NBC News chuan Mariupol khawpui bulah mi 9,000 thlan hmuh a ni, a ti. Thil awm dan te chiang zawka chhui mek a ni. 

Mariupol khawpui bul atanga 20km a hla, Manhush khua, Donetsk region-ah chuan thlan thar 200 hmuh chhuah a ni a, heng lai hi March 26 khan satellite hmangin thlalak a ni a, ruang phumna awm tur a awm lo. Tunah erawh chuan mihring ruang phumna niawm takte hmuh chhuah belh a ni ta a ni. Mi thenkhat chuan Kiev khawpui daia Bucha khua aiin, mitthi an tam an ring.

US-in sum leh ralthuam hmanga tanpuina tam tham tak a pek nawn leh hmain, Spain leh Denmark ramte chuan Ukraine hi sum leh ralthuamin an lo tanpui tawh bawk a. Danish PM Mette Frederiksen leh Spanish PM Petro Sanchez te chuan Kiev tlawhin, President Zelenskiy chu EU ramten an thlawp tlat tih an hrilh a ni. Spanish PM Petro Sanchez chuan USD maktaduai 90 zet military tanpui nan a pe a, Denmark ramin USD maktaduai 146 hu lai, sum leh ralthuamin tanpuina an lo pe tawh bawk. Italian Ecological & Transport Minister Roberto Cingolani chuan, EU ram ten Russia atanga energy- gas & oil an lakna chu tihchah, tihtawp thuai tur a ni, a ti. EU ram 27 te hian Russia atangin gas & oil hi 40% an chawlut a, Russia ngheng lovin an awm thei biklo a ni. 
UK Defense Ministry chuan, Russia sipaiten Krammartosk khawpui lak ngei tumin, an beih nawrh hle ang, tiin intelligence report an tarlang a. EU Foreign Policy Chief Josep Borrell chuan, France-24 News hnenah, EU chuan ralthuam leh sum hmangin Ukraine kan tanpui zel ang, a ti. Hetiang a nih avangin Ukraine leh Russia inkar buaina hi chuti maia reh fel mai tur niin alang rihlo a ni. President Zelenskiy chuan, Russia sipaiten tihluihna hmangin Ukrainian mipui 500,000 chuang an ramah an phurlut lui a, chung mite lak let chu a khirhin a harsa mai thei. Mahse, laklet kan la tum ngei dawn a, Russia nena indona vawi 2na a la thleng lovang, tih a sawi theihloh, a ti. 

US chuan Ukrainian refugee hi 100,000 lak luh a tiam a, Britain pawhin tunah Ukrainian refugee 72,800 lai a siam sak tawh a, Family Scheme visa angin mi 32,500 pek tawh a ni, an ti. Ukrainian te hi an khawngaihthlak hle a, hmeichhia leh naupang raltlante chu mihring tawlh rukna leh mipat hmeichhiat thila rukbona "Human trafficking leh Sex trafficking, abuse" awm thei laka venhim tul hle dawnin an hria a ni. UN Children Fund phei chuan hetiang lam thlen loh nan theihtawp a chhuah reng a, UK-ah pawh mahni chengten Ukraine mi lo mikhual leh awmpui ang chi an remti lo a ni. 

HITLER-A ANGIN PUTIN- A CHE EM NI? 
Mariupol khaw bula ruang 9,000 phumna niawm tak hmuh chhuah a nih hnuah Mariupol Mayor Vodym Boychenko chuan, Kiev leh Mariupol hmuna Russia sipaite chet dan chu kum 1941 a Hitler chet dan leh Nazi hote sulhnu angah tehkhinin, kum 1941 ah Nazi hote chuan Juda mi 33,000 an that a. Kum zabi 21-na hun laia war crimes nasa tiin, Mariupol khuaah Russia chu a che rapthlak hle a, hei hi "Babi Yar" a ni. Hitler khan Juda ho, Roma hnam leh Slav hnam te a suat chiam a, khatiang ang chiah khan Putin-a leh a hote hi an che a, Ukraine sawp chhiat veka tihbo an tum a ni, tiin a puh. US Vice President Kamala Harris chuan, California a tlawh mekna atangin, "Hetiang taka Russia chet duh leh pawngtal chiam  dan hi an hlawhchham zia tilangtu a ni a, Putin-a thil ruahman a hlawhchham (strategic failure) tichiangtu niin,  war crimes" tihna leh rawng taka chet vel chiamna (atrocities) a awm phah a ni, a ti. Ukraine Dy PM Iryna Vendiktova chuan, Russia sipaiten Kharkhiv leh Luhansk hmunah te chuan naupang kum 12 hnuai lam 8 te chu ralthuam dah thatna zawtin, hrilh turin an phut a, an hruai thin a, hei hi UN Convention of Rights of the Childdren kalh leh dan bawhchhiatna a ni, a ti. 

RUSSIA-iN UKRAINE RAM CHHIM LEH CHHAK LAM LAK VEK AN TUM
Vawiinah Russian sipai, Central Military District, Dy Commander Gen. Rustam Minnekayey chuan, Ukraine ram chhim lam leh chhak lamte chu lak a, awp vek a, thunun an tum tih a puang a, Reuters news chuan hetianga Russia thusawi hian, tun hmaa ram awp neih tum lo anga an lo insawi thinna chu dawt mai a nihzia a tilang niin, Ukraine Defense Ministry chuan an sawi, a ti. Russia hian Odesa leh Mykolaiv khawpui lak tel a, Moldova ram thlenga awp vek tumah an puh a ni. Kharkiv khawpui chu bomb zui reng niin, Barabashovo market a building te leh Wedding Hall te bomb chhiat a ni. Russia chuan Mariupol khawpuia cheng mi 140,000 chu Russia ramah phur luh an ni, a ti. Russia sipaiten Donbas region a Ukraine sipaite hualbeh leh dan chah nan Krammartosk leh Sloviansk khua (town) lak ngei an tum urh hle. Russia hian UN leh Red Cross Society ten Mariupol khawpuia mipui hual beh hruai chhuah an tum an remti thin lova, niminah erawh mi tlemte  79 chu bus in, Zaporizhzhia khua hmun himah hruai chhuah an ni a, chung miten an chhungte an hmu leh thei chu an mittui tlain an tap nasa hle, niin Valentyna Andrushenko chuan a sawi a, hual beh tlat (under siege) a awm chu thi leh dam kara khawsa angah a inchan a ni. 

EASTER SUNDAY ATAN INKAHHAI NEIH A NI DAWN LO? 
Orthodox Christian Kohhran tamna Ukraine leh Russia ramah, tunkar April 20-24 chhung hi "Easter Sunday" chawlh, hun pawimawh tak a ni a. Hemi ni pawimawh denchhenin UN Secy General Antonio Guterres chuan President Volodymir Zelenskiy leh President Vladimir Putin te chu bia in, Easter Sunday atan ni 4 chhung tal inkahhai (truce) nei turin a ngen a, Ukraine ramin rem an tih laiin Russia lamin an remti lo nge, chhanna an la hmu rihlo. Easter Sunday puala inkahhai neih theih a nih chuan, chumi chhung ni reiloteah mipui riltama hualbeh tlat te leh sipai leh mipui hliamte chu hmun him zawkah sawn chhuah beisei niin, Easter Sunday te pawh an chhungte nen hlim takin an hman an duhsak a ni. President Zelenskiy chuan Russia chuan Easter Sunday tana inkahhai neih a, chawlh lawk an duhlo tiin a puh. UN Chief Antonio Guterres chuan, remna zawnga inbiakna nei turin ram 2 hruaitute hi a phut a, mahse, Russia lamin an bengkhawn rihlo. Ukraine Ambassador to UN Sergei Kylytsa chuan, niminah, Russia chuan Easter Sunday puala hun hman emaw, remna zawnga inbiakna neih an duhlo, tiin a puh a ni.

President Zelenskiy chuan Ukraine chhim lama Kherson leh Zaporizhzhia hmunte chu Russia chuan, Crimea a tih angin Independence duh leh duhlo ngaihdan  lakna (referendum) lak a tum tia puhin, mipuite chu fimkhur taka awm turin a chah a, "Moscow in hetianga referendum a lak luih tir che u chuan, lo fimkhur hle rawh u" a ti. Kum 2014 a Black Sea tuipui kama Crimea a chhuhsak thut khan, Russian tawng hmangtu mipuite chu referendum a lak tir a, Russia Federation ah a beh tir (annexed) hmiah mai a ni. Crimea-a referendum siam angin Kherson People's Republic tiin siam a nih chuan, chutianga hmalatute chuan hremna an hmachhawn ang tih President Zelenskiy chuan sawiin, lo duhlo turin a ngen a ni. Feb. 24-ah President Putin-an Ukraine ramah "Special Military Operation" ti tura sipai a tirhluh khan Kherson khawpui hi an thunun thuai a, mahse, a hmar lama khawpui pawimawh tak "Zaporizhzhia" erawh chu Ukraine sipaiten an la hum theiin, thunun tlat a ni.

Hetianga Russia-in Ukraine ram chhak lam Donbas region-a khaw 72 vel zet an lak mek lai hian, Organization of American States (OAS) an tih, Latin America leh South America khawmualpuia ram 34 intelkhawm te chuan, Russia ram chu Permanent Observer/ palai nghet a nihna atangin an pet chhuak a, vote laknaah ram 34 zinga 25-in Ukraine laka Russia chet dan duh lovin pet chhuah an rem ti a, ram 8 erawhin thutlukna siam ngam lovin, vote laknaah tel duhlovin, an ral bang (abstained) a ni. OAS ram te chuan, Russia-in Ukraine a run chu a chawlhsan tur a ni, an ti. US Secy of State Antony Blinken chuan, OAS ram te thutlukna  chu a thutlukna dik a ni, tiin a  fak hle.

Sweden leh Finland ram chuan NATO zawm turin thutlukna an siam mek a, Sweden chuan May 15 ni lovin, May 13 ah thutlukna siama NATO zawm an titlu tawh a, Russia chuan hei hi duhlovin, mahni inven nan ramriah nuclear ralthuam chhek a ngai dawn, tiin a vau zui a ni. Canadian PM Justin Trudeau chuan Sweden leh Finland ramin NATO zawm an duh chu lawmawm tiin, an thlawp dawn tih a puang tawh a ni. NATO ram zawm turin member 30 zinga miten duhlo an awm chuan, zawm theih a ni lo. Ukraine-in kum 2000's chhova NATO zawm a duh a, a dil khan Germany leh France chuan  Russia mitmei vengin an lo remtih saklo a ni. Hemi vangin President Zelenskiy chuan NATO zawm phalsaklotu German Chancellor hlui Angela Merkel-i leh French President Gerhard Schroder te chu Bucha hmuna Russia sipaite pawng talna hmun leh mipui an thah chiamna hmun leh ruangte en ve turin a sawm hial. Tuna Germany President Frank-Walter Steinmer khu chutih laia German Foreign Minister thin a ni a, ani pawh hmannia EU ram hruaitu 4 ten Ukraine zin an tum khan Kiev thuneitute chuan an lo lawm dawnlo tih an hrilh vangin, a zin ve ta lo a ni.

US LEH BRITAN-IN RUSSIA AN HREM LEH TA : RUSSIA-IN A THUNGRUL NGHAL ZAT
British sorkar chuan "Butcher of Bucha" (Bucha hmuna satalhtu) an tih mai, Bucha khuaa  civilian that chiamtu Russian sipai hotu Lt. Col. Azetbek Omunbekov leh Generals 3 dangte hremna tichhuakin, Acting Emergency Situation Minister Alexander Chuprynian, Russia Defense Ministry thupuangtu Maj. Gen. Igor Konashenkov te an tel. Alexander Chuprinyan hi AK-47 silai siam chhuahna thununtu a ni. Bucha khuaah ruang 306 hmuh chhuahte chu, sawisak hnua kahhlum an ni deuh tlangpui a, an ruang endiknaah silaimua kahna awm deuh vekin, 90% chu hmun leh hmuna kahhlumna hnuhna a awm tih a ni. British Foreign Secy Liz Truss chuan, heng General 3 hrem takte hi an kutah Ukrainian thisen a kai a ni, a ti.

Hetianga US-UK ten hrekna leh hremna an tih chhuah hnuah Russia pawhin US politicians, businessmen, journalist thenkhat chu hrem ve nghalin American 29 zingah US Vice President Kamala Harris leh a pasal Eimholf, Facebook neitu Mark Zuckerberg, US Dy Defense Secy Kathleen Hicks, Pentagon thupuangtu John Kirby te chu telin, Russia ram tlawh an phalsaklo a ni. US President Biden chuan EU, Canada leh UK ramte tihdan zuiin, Russia bungraw phur lawng (ship) reng reng an lawngchawlhna hmunah chawlh (dock) ve a phallo bur a ni. West ramte chuan an ram boruak chungah Russian thlawhna reng reng thlawh an phallo vin an khar pin sak vek atangin, Russian khualzin phur thlawhna pawh kilometers sang chuang thlawh kual chiam chiam a ngaih phah zo vek ta a ni.

ZELENSKIY CHAWIMAWINA AN PE
Juda pa, fiamthu thiam (comedian) Volodomy Zelenskiy chu a rawn tlin tirh khan, Ukranian mipuite leh khawvelin hruaitu tha ni turah an ngai lova. Tunah chuan Indo harsat vanglai taka hruaitu tha leh pasal tha  (hero) ang hiala ngaitu an tam ta hle. Thenkhat phei chuan British PM huaisen tak Winston Churchill ang hialin an tehkhin a ni! Tun hnaiah US lama "John F. Kennedy Profile in Courage Award" tih pek mi 5 zingah President Zelenskiy chu a tel a ni. Hei hi John F. Kennedy Library Foundain, Boston base buatsaih a ni a, he Award peknaah hian "Ram hmangaihna thinlung (patriotism) nei tha, thihna leh nunna inkara indo vanga harsatna namenlo tawh lai Ukraine mipuite thinlung hmun khat put tirtu, mahni mipuite leh ram tana mi in pe" tiin, Volodomyr Zelenskiy chu John F. Kennedy hming chawia Mihuaisen (courage) Award siam pek a ni ta a ni. Mi thenkhat chuan Zelenskiy  ni lovin Ukraine hruai tawh sela chuan, Ukraine chu Russia-in a thunun vekin a awp bet tawh ang, an tih laiin West ramte "Kaihbu" tia lo dem leh sawiseltu an tam hle. Chutiang bawkin President Vladimir Putin pawh, "mahni mipuite thlavang hauhtu, Russia rawn chawi nung (resurgent) thartu" tiin an fak hle  laiin, thenkhat chuan "thuneihna khamlo, mahnia lal hrawt, dictator ang mai" tiin an sawisel ve bawk.

President Zelenskiy chuan niminah Postugal Parliament video conference hmangin thuchah a sawiva, Portugal ram chu Russia atanga energy-gas & oil lakluh titawp turin  leh EU ramte chu ralthuam tha leh tam zawk pe turin a ngen a, tuna an ram dinhmun chu, kum 1974 a Portugal rama mipui rorelna tura Portuguese hoten "Carnation of Revolution" tia dictatorship paih tura an beihna ang a ni, tiin "Putin-a dictatorship paihna tura beihna a ni" a ti. Portugese MP's rualte chuan amah chawimawi nan dingin an lo lawm a, standing ovation an lo pe a ni. Zelenskiy hian ram khat rorelna sang Parliament-ah heng ram Britain Israel, France South Korea, USA, Canada, New Zealand/Australia leh EU Council hmaah video hmangin thu a lo sawi tawh a ni.

South Africa President Cyril Ramaphosa chuan President Zelenskiy hi niminah phone-in 20min chhung a bia a, Russia nena remna zawnga inbe turin a ngenin a sawm a ni. South Africa hi West ramte din World Bank leh International Monetey Fund (IMF) epna tura Brazil, Russia, India, China leh South Africa ramin "BRICS" tih pawl dintute zinga tel niin, Russia-in Ukraine a run hi China leh India angin demna thu chhak chhuah duh miahlo ram a ni.
Hetih lai hian Estonia leh Latvia ram Parliament te chuan, Russia-in Ukraine-ah "war crimes" leh "genocide" (hnam chi bil thah rem tumna) a ti" tiin demna thu an lo pass ve hmiah thung a, he thu hi Latvian Foreign Minister Edgars Rinkavics chuan Telegram-a rawn ziak a ni.

US RALTHUAM THURUK "PHOENIX GHOST" CHU ENGE NI?
Nimina President Biden-an Ukraine military tanpuina USD maktaduai 800 a sihchhuah ruala, ralthuam chi khat, mihring khalhtu (pilot) ngailo, thlawhna "Unmanned Aerial System" an tih, "Drone" tia hriat chu a hmingah "Phoenix Ghost" tia vuah a ni a, he thil hi khawvelin ala hmel hriat ngai lova, US Air Force thuneitu leh a siam chhuaktu AEVEX Aerospace, California state base te pawhin an sawifiah duhlo. US media te pawhin hriat tuma an zawh ngial pawhin, "US venhimna hmunpui Pentagon lamah zawt mai ru" tih bak chhanna an dawng ngailo a ni.

He Phoenix Ghost drone hi 121 zet US chuan Ukraine a pe a, engtia hman tur chi nge, a hna thawh theih dan leh that dan chu, tun hma atangin hriat a la ni ngailo a ni. He Phoenix Ghost hi Ukraine indonaah US chuan ralthuam thar a chher chhuah a han enchhin dawn tihna em ni ang le?
Zopa-in a chempui a tah hriam hliau hliau emaw, a silai Tukili a tuaihnum a, zen leh ngenmu a neih that chuan ram chhuah pui a, hman an chak et et ang maiin he US siam Phoenix Ghost drone hi a hna thawh theih dan leh a than dan turte chu, hmelma zingah enchhin chakawm tak a ni ngei ang le!
Pentagon thupuangtu John Kirby chuan, Feb. 24 hma daihin Phoenix Ghost drone ralthuam hi an siam tawhin a sawi a, thenkhatin tun hnaia US Air Force mi thiamte leh Aevex Aerospace Company duan leh siam chhuah a ni, an ti thung.

US siam "Switchblade drone" ang thova hmelmate beih nana vawikhat lek hman tur chi, "Kimakaze" thihchilh ralthuam angin an sawi bawk a, mahse, Switchblade drone aiin a man a tlawm zawkin, che lek vel pawh a zangkhaiin a awlsam dawnin an sawi bawk. Phoenix Ghost chuan a hnung zangah ralthuam phurin, "tactical operations" tihna tura duan niin, camera tha zet leh guided missile a pai a, chumi hmangin hmelmate chet tlatna hmun 10-40km chhung a veng thei ang a, 15-40min vel a thluak kual thei dawn niawm tak a ni. 

The Examiner chanchinbu chuan, US Air Force leh Navy tana buatsaih niin, he Phoenix Ghost ang chi siam turin Company 50-in an chhang a, chung zingah AEVEX Aerospace Company ten an chang a ni, a ti. Engvanga "Phoenix Ghost" (Phoenix Thlahrang" tih hming vuah nge tih chu, tumahin an la sawifiah rihlo a ni. Tuna Ukraine sipaiten Russia sipaite beih let nan leh tank, thlawhna, armored vehicle tam tak an lo tihchhiat sakna hmanraw lar tak pakhat chu Turkey siam "Baykar Bayraktar TB2" done a ni a, tunah TB1, TB2 leh TB3 thlengin an siam chhuak a, khawvelah a larin Armenia leh Ajerbaijan ram indo pawhin an hmang tangkai hle a ni. Turkish engineer leh sumdawngmi Selcuk Bayraktar hi Oct 7,1979 apiang niin, a cimpany din siam chhuah  Bayraktar TB2 Unammed Aerial Combat Vehicle/drone hi a lar hle a, amah hi Turkish President Reccep Tayyip Erdogan makpa a ni. 
-CT LALRINAWMA

Post a Comment

Powered by Blogger.