Kohhran nawlpui inkhawm duh tawk loin thalai kan inkhawm hrang a, kohhran hmeichhia leh pavalai leh zel kan han inkhawm hrang te hi nihna leh chanvo thlakhleh vang a nih loh chuan puh tur dang a vang khawp mai.
Zan Inkhawm

Kar kalta Nilai zan khan Presbyterian Kohhran chuan Nilai zan thupuiah ‘Synod Worship Committee’ chungchang kan zir a, sawihona thupuiah ‘Tun aia inkhawm kan that zawk theih dan tur sawi nise’ tih a ni a. Sawitu thenkhat chuan ‘Tun ai hian inkhawm hi ti tlem ila, kan inkhawm chhun kan ngai hlu ang a, kan that phah zawk ang’ an ti a. Thenkhat erawhin tun aia inkhawm kan tih tlem avanga inkhawm kan thatna tur a awm chuang lo, tuna kan kal dan hi a tha e, an ti bawk a. ‘Ngaih dan a tam, pawm dan a tam’ tih hla ang maiin Kohhran pakhat lekah pawh ngaih dan a hrang nuaih mai.

Mizote hi kan inkhawm tam khawp mai a, khawvel hmun dangah hian keini aia inkhawm tam leh inkhawm nasa hi an awm lo mai thei. Thawhtan zanah thalai an inkhawm a, thawhleh zanah kohhran hmeichhia, Nilai zanah kohhran inkhawm pangngai, Ninga zanah Pavalai an inkhawm hrang ve leh a. Kar tluanin inkhawm loh zan, zan awl hi zan khat, Zirtawp zan chiah a awm a ni. Chawlhni a lo thleng a, “Ni ruk chhungin hna kan thawk thei, chawlhni amah biak nan a ni” tiin kan zai thup thup a, hnathawh nan Pathianin ni ruk min pe a, chawlhni erawh huhoa amah kan pawlna ni tura a ruat leh a serhhran a ni. ‘Chawlhni amah biak nan a ni’ ti na na naa chawlhkar laka inkhawm kan tum talh mai hi, kan hla sak te hi kan awih tak tak lo emaw ni dawn ni.

Mi thenkhat vak zau deuh chuan mizo te chiah hi zana inkhawm thin hnam awmchhun kan ni e, an ti a, tak tak ni maw? Khawvel hmun danga kan christian pui te chu kar khatah Pathian niah khunkhan takin an inkhawm a, huhoin Pathian an bia a, an duh tawk mai. Keini erawh kan inkhawm tam ngang mai. ‘Khawvela inkhawm tam ber leh zana inkhawm thin awm chhun kan nih avang hain kan dang lam bik a, kan that phah reng a ni’ tihna tur erawh a awm chuang si lo. Kan inkhawm tam avang hian a thalama kan danglamna sawi tur a awm chuang miah lo. Inkhawm hrim hrim hi thil tha tehna number one a kan hmang a nih chuan kan ti tha khawp mai. Mahse, khawvel hian kan inkhawm tamah hian min teh lo a, kawng dangin min teh hlauh si.

Inkhawm tam ber ni chunga India rama HIV/AIDS vei tamna ber state kan han ni ringawt mai te hi sawi mam ngaihna a awm lo a ni. India rama HIV/AIDS vei tam dan (national average rate) let sawmin Mizoram hi kan sang zawk a ni! ‘Mizo te chu an tlawmngai em a, kawng laka thisen chhuak khawpa tawhsual tawk te pawh an pui bawrh bawrh a, kut lawngin an khawih bawrh bawrh a, an tlawmngai leh lutuk a, HIV/AIDS vei pawh an tam phah a ni” tih te tal ni ila a zia deuh tur. Chu ahnehin HIV/AIDS vei kan tamna chhan ber chu sex a ni mauh mai a, kan ramah hian nupa nun pawn lamah sex hi a hluar hle tih hi a chiang reng mai.

HIV/AIDS chuah a ni lo, thil dangah pawh a chhe lamin hmahruaina kan ngah em em a, kan inkhawm tamna hian a tha lamin kan nun hi min kaihruai lo tihna a ni. India ramah mihring tam dan atanga tehin cancer vei tamna ber state kan ni a, zuk leh hmuam ti tamna ber state kan ni bawk a, zu kan khuahkhirh chungin kan ramah zu leh ruihhlo a zalen em em a, zu khap burna (totally prohibited) kan ni chungin kan khawpui daifemah zu siamna factory hmun pui a awm reng a, kar tawpah leh Pathianniah te chuan traffic ti zam khawpin kan pan nguah nguah thin. Chuvangin, kan zu khap dan te hi lemchanna mai a ni a, a khap tute pawhin khap hlawhtlin an inring tak tak lo a, khap hlawhtling turin tumna tak (political will) an nei hek lo. Hetia khap hming kan pu ve hrim hrim hi kan lawm tawk a, kohhran sadai nek lo tawka kan kal chuan kan duh tawk deuh mai niin a lang.

Kan rama corruption hluar zia te, zu leh ruihhlo hluar zia te, HIV/AIDS vei kan tam zia te leh kan nun dan phung dik loh avanga leh kan insum theih loh avanga natna hlauhawm pui pui (life style disease) heng -lung natna chi hrang hrang te, thisen sang, zun thlum, kal thalo, cancer etc. kan tam dan te ngaihtuah chuan inkhawm ngai mang lo leh Biak in awm mang lohna ram ni zawk ila kan inhmeh zawk tur. Kan nitin nun leh kan inkhawm tamna hian inzawmna a nei lem lo niin a lang. 

Mi thenkhat chuan, ‘Tunah mah heti hi kan ni a, tun ai hian inkhawm tlem ila kan chhe leh zual ang’ an ti a, ka ring chiah lo. Kan inkhawm tamna hian a tha zawnga kan nun a nghawng lem loh avang hian kan inkhawm tlem avanga kan chhiat sawtna tur a awm tawh chuang lo. Covid-19 hripui len lai khan kum khat dawn kan inkhawm thei lo a, hripui a kiang a, inkhawm kan kiam sawt. A tangpuiin kohhran tin hian kohhran member inkhawm tam lamah Covid-19 hripui len hma kha kan pha lo tlangpui. Inkhawm kan tlem chhoh tak avang hian crime rate a san phah lo a, a tlahniam mah zawk a ni. Kan inkhawm tlem avanga crime rate tlahniam erawh a ni hauh lo ang a, kan inkhawm tam leh tlem hian crime rate-ah nghawng a nei lo tih erawh a chiang a ni.

Kohhran nawlpui inkhawm duh tawk loin thalai kan inkhawm hrang a, kohhran hmeichhia leh pavalai leh zel kan han inkhawm hrang te hi nihna leh chanvo thlakhleh vang a nih loh chuan puh tur dang a vang khawp mai. Kohhran nawlpui hriata sawi chi loh, thalai inkhawm chuaha sawi chi Pathian thu tha leh dangdai a awm chuang lo a, pavalai inkhawmah chuah sawi tur Pathian thu hi a bikin a awm chuang lo. Hmeichhia te ngat phei chu Tirhkoh Paula khan Biak ina an thusawi a phal miah lo. A khap bur zawk. Paula kha Synod moderator nise kohhran hmeichhe inkhawm leh pulpit-a hmeichhe thusawi hi a khap ngeiin ka ring. 

Zan kan chhuak tam lutuk a, zan inkhawm leh chhuahvahna tur programme kan ngah lutuk a, bak ang maiin zanah khawlaiah kan inpel sup sup a, in lamah kan fate’n enge an tih kan hre si lo. Christian nun insawhnghehna pawh hi chhungkua atanga tan tur a ni zawk si a. 

~ K. Lalrinchhana 
July 18, 2023

Hmarchhak huap Zoawi Kût buatsaih dawn
Mizo Kut

Mizo Zaimi Inzawmkhawm (MZI) leh Art & Culture Department á¹­angkawp chuan July 27-28 hian hmarchhak huap Zoawi Kut an buatsaih dawn.

Zoawi Kut hi Dawrpui Multipurpose Centre-ah hman a ni dawn a, he huna zai tur hian hmarchhak state hrang hrang aá¹­angin mimal leh band-te biak fel an ni tawh a, anni bakah hmarchhak state hrang hranga culture troupe-te pawh an tel dawn bawk a ni.

July 27, chawhnu dar 2-ah chief minister Zoramthanga'n Kut hi a hawng dawn a, zan dar 9 thleng mimal zaithiam leh band-te an chet bakah, hnam lam chi hrang hrangte entir a ni bawk ang.

Kut chhung hian a hmunah ei leh in chi hrang hrang zawrhna tur, food stall a awm dawn bawk a ni.
A ni hnihna, July 28-a Zoawi Kut hman chu Art & Culture minister R Lalzirliana'n a telpui ve thung ang. Mizoram leh state dang aá¹­anga zaithiam leh hnam lam thiam tak takte an inlan leh dawn a, zanah Kut hi khar a ni ang.

Zoawi Kut hi Zonet leh LPS bakah AIR, Aizawl station aá¹­anga live-a pek chhuah tura ruahman a ni a. A buatsaihtute chuan a hmuna chhim turin mi zawng zawng an sawm bawk. - Vanglaini

National party kan zawm duh tawh lo : Duhoma

ZPM Sawrkar
Lalduhoma

Aizawl: ZPM Leader Lalduhoma chuan nimina an party chhung inkhawmah tun hnaia Congress party-in BJP nena an sawi zawm chungchang chhangin, national party zawm an duh tawh loh thu leh kumin MLA inthlan lo awm turah thawhpui neih an tum loh thu a sawi.

Tun lai hian ZPM leh BJP sawi zawm tum tlat an awm leh tih sawiin Lalduhoma chuan, MP thlannaah Congress ni lo zawng tangrualin candidate atana Robert Romawia Royte an ruat kha BJP nena an thawhhona hmasa ber a nih thu a sawi. Narendra Modi kha prime minister a nih lawmnaa tel ve tura sawm a nih thu leh NDA zawm ve tur pawha sawm an nih avangin NDA-ah an tel ve ta tih a sawi a. Mahse, BJP sorkar chet dan hrang hrang thlirin Mizo kristiante leh minority tan tel reng chi-ah an ngaih loh avangin kum 2016 khan thuchhuah siamin NDA an zawmna an titawp ta niin a sawi.

Lalduhoma hian MNF-in NDA chu zawmin vawiin thlengin an la tel reng tih a sawi a. MNF nen Citizenship Amendment Act an do tlang emaw an tih laiin MNF MP-in a thlawp zawngin thu a sawi leh ta thung si tih sawiin, “Tunah UCC an rawn ti leh ta a, MNF party hian sawisel reng siin a tan zawngin vote an thlak leh mai ang tih kan hlau hle,” a ti.

ZPM-in national party zawm an duh tawh lo tih sawiin Lalduhoma hian, “Tualto party nih mai hi a tawk a, kan ram tan a hlu ber bawk a ni,” tia sawiin, India ramah hian secular force a lo pian a, MP inthlan leh hunah BJP paih theihna tura theihtawp lo chhuah tawh leh chhuah zel tur an nih thu a sawi.

ZPM leader hian kumin MLA inthlan lo awm turah tumah thawhpui an tum lo nia sawiin, “Lo tum pawh ni ila mi dang sawisak kan ngai lo. Delhi chaknaa innghah kan tum lo va; kan innghahna chu Pathian a ni,” a ti.

Tun hnaia a Guwahati a zin chungchang sawiin, “‘BJP nen an zuk inhmu a, car varah a chuang,’ tih te, ‘Delson-a a kalpui,’ an ti thul. Fate buaipuia kan zinna thu hi Congress party hi ka hrilh zelna chhan tur ka hre lo va, BJP chungchang an hriat duh chuan an thawhpui MNF hi zawt mai se tih hi ka rawn duh a ni,” a ti bawk.

ZPM Working President K Sapdanga nena an inkarah khi awm anga an puhna chungchang pawh sawiin, “Pu Sapa nen kan inkar lah an sawi chawl thei lo va, an sawi nasat poh leh kan inngeih tial tial a, anni sawi then theih kan ni lo,” a ti. - Zozam Times

Ads Section

Powered by Blogger.