By- Zova Aineh
Pawnto rualah chuan a ruh chang pâwl kan ni ve tawh, nula rìm êm chu kan la ngam lo deuh. Chutih lai chuan kan vêngah Electric current kan la nei lo va. Thla êng kan làwm țhin hle. Thla a êna kan dam phawt chuan kan pawnto ngei bawk țhin. Kan in hi ka pawntopui țhinte in aia a han chhak fàl deuh avângin mahni chauha hawn a ngai țhin a. Ka hlaulêm lo.
Zan khat chu kan pawnto kan tui deuh nge ni, dâr 10:00 dâwnah kan țîn a. Zan dang ang bawkin kan in lam panin hmanhmawh takin ka zai chho leh rât rât a. Kan mitthla thiam theih nân kan in awm dân ka’n sawi hmasa ang e. Kan in hi a chung dî, a bang dâp a ni a. Kaițên (verandah ang deuh, mau pum phah) han chuan kai hnuah sumhmun (verandah chhûngkhung ang deuh) a awm leh a. Kan kaițèn hmawr ațang chuan huan hungna pal a awm nghal a. Huanpal chhûng lam hi a awih bung deuh bawk a.
THLAHRANG CHU:
Thla chu chhûmin a hliah deuh avângin fiah lo ruaia êngin, chhûn lei vâk a awm deuh chiai chiai bawk a. Hlam 20 dâwn vêla kan in ka thlen hma chuan kan kaițèn ațanga tawng hnih vêl leka hlaah chuan, huan pal chhûng lamah ni maiin ka hria, mi pakhat hi a lo ding zar mai a. Mi pakhat ding mai mai hlau rual chu ka ni tawh lo. Mahse, ka hmu chiah chu ka zai lai ka tàwp chawt a, ka ke pên pawh a tàwp ve nghâl chawt a, ka mi hmuh chu mi pakhat satliah a ni tlat lo.
A dàr a zuihin, a kum pial pet a. A nghâwng chu a têt phû lovin a sei thung a. A lu mawlh kha… a taksa leh a nghâwngphû lovin a lian a, a chhîp lah chu a zâwl dûrhin ka hmu tlat a. A dar pharh ai mahin a lu kha a lian zâwkin ka hria. Huan pal hmâwr leh a koki chu a inzâwl tâwk vêl avangin a nghâwng leh a lû chu huanpal hmâwr chung lamah a lawr zuah mai a. Kan huan chhûng awm dan ka hre chiang a. Huanpal bul leiseh chin ațanga huan chhûng lamah a awih bung deuh vut avângin huanpal nghêng chata rawn din chhuah chu mi pangngai tân chuan tha pêk fê pawhin han tih theih rual a ni lo. Chu bâkah chutiang taka rawn ding lawr thei tûr chuan feet 7 vêl tala sâng nih a ngai ang. Heng hi ka hmuh phat ațangin ka suangtuah thiam nghâl avângin ka mi hmuh chu mihring pangngai a ni hauh lo tih ka hria, ka tiril a fan tlat. THLAHRANG a ni chiangin ka hria.
Han lêt leh mai ka rilrûk nghâl a. Mahse, lêt leh tûrin ka hnungchhawn ngam mai hauh lo. Ka dinna ațang chuan kahan thlêk ngial a. Chhûm leivâk avângin ka hmu fiah fak thei lo va. A piangphung chuan mi râp deuh tlat avângin amah en reng chung chuan pê 4/5 vêl chu ka hnung tawlh hmanin ka hria. Kir leh ngawt dâwn ila, ka țhiante an țìn zo tawh si. Ngaih țha lo tak chung chuan pen 2/3-a hnaihin ka han thlêk leh ngial a, a phianphung chu a ngai reng si. Chu mai a la ni lo, ka mak tih leh hlauh tizual êm êm ka la hmuh belh – hmêlhmai àwm rêng rêng ka hmu hauh lo, a mâm purh ni maiin ka hria.
Ka chhûngte han auh ngawt dâwnin mahnia lêng chhuak ngam inti kha ka ni tawh a, ka zak bawk si. Zak lo pawh ni ta tehrêng ila, chutiang zân thim thama mi mak danglam tak hmachhawn chunga awrâwl chhuah kha ka ngam tlat lo. Ka thaw pawh a pangngai aiin a zawi tawh hial zâwkin ka hria. Tichuan, ani che hek suh, kei che ngam bîk hek suh – kan inhmachhawn ta reng mai a. Rei ngial kan inhmachhawn hnuah pawh chuan a che âwm reng reng ka hmu miah lo va. A dinna a rem loh leh a hahthlâk dâwn tehrêng nên, han insiamrem pawh nei chuang lo hian a din ngaiin a ding zar mai a – chu chu ka mak tih leh ka hlauh tizualtu a la ni ta deuh deuh a. A hlau zâwk e ti lo chuan ka ning ta zâwk mah a. Heti rêng rêng chuan mu tûr pawhin inchhûng ka lût ngam dâwn lo tawp.
Ka hawi sawn hlek chuan mi rawn pan thut mai ang tih ngaihtuahna nên, ka mit ka la sawn ngam tawh si lo va, ka țhu hniam a, ka kutin lung ka dap ta ngawt mai a. Kuttum tia vêl ka zu dap fuh hlauh mai a. Ngam leh ngam lovin pên 3 vêlin ka hnaih leh hlek a. Ka hlauh vawm ta ngawt mai a. A lûah ngei ka vawm fuhin ka hria a, ka vawmna lung tla ri dap pawh ka hria. Na ti hmel a pu lo va, a che sawn bawk lova. A lu chu a sir tawn tawnah a thle ta bêk bêk duh chauh a. Na pawh a ti lo emaw ni le? Ka vawm hma aiin chuan ka hlauh a zual, ka invawmțhaih a ni ber e. Rang takin hnung lamah ka tawlhkîr a, lung rap hrualin ka la tlu zui. Ko bang nghêng chuan tho chhuak ngam tawh lovin ka țhu khur ta dar dar mai a.
Min rawn pan chuang lo va, a kalsawn chuang bawk si lo. Sona ka neih loh avângin eng tia rei chiah nge min tihkhaw tlai ka hre lo. Mahse, heti ringawt chuan kan inchaih tlaivâr thei mai ang. Ka inngaihtuah huaisen chawp a. Amah en reng chung chuan lung 4/5 vêl ka dap khâwm a. Awlsam taka vawm zung zung theih tûrin ka kawr hma lam chuan ka fûn khâwm a. Pakhat chu vawm mai theihin ka hum bawk a. Thih leh thih, ka luh mai chu a ngai a ni. Zawi tê tê chuan ka hnaih hlek hlek a. Kaițên thlen nân pên 10 vêl a la awm tih vêlah chuan ka en ngam tawh lo. Vawilehkhatah ka tlân ta thut a. A zâwn ka thlen dâwn chuan ka ngalrêkaha lo vuan chawt mai ang tih ngaihtuah chungin ka ke ka khai duh thawh khawp mai, ka hmul thi zu ding ur ur thei a! Ka lung fûn zinga pakhat tla ri rak chuan min tiphu lutuka kawngkhàr pawh hawn leh in chhûnga inkhawh luh ka rual nghâl a. Ka chhûngte chu an lo mut reh țhiap tawh avânginthaw dep depin khumah ka inthawlh zui ta a.
MUMANGAH LEH ZEL MAW:
Ka thil hmuh chuan ka ngaihtuahna a luah tlat a, ka muhil thei lawk lo va. Zing lamah chuan ka lo chhîng ve sek a. Ka mumangah chuan mi pakhat, chêr ruh êm êm mai, ârmawnghawlh ang maia chêr leh lu lawk deuh hian min lo ûm hrep mai a. A lû chu ka vawm tirha a thlêk ang khân a lo thle bek bek reng a. Țhahnem ka ngaih tehlul nên ka la tlân chak thei miah lo zui. Ka ke chu a man mai ang tih hlauhin sâng fû fûa khai zak zak zungin ka lo tlân a, ka hah ngei mai. In chhûngah ka lo tlân lût a. Nizâna a taka lung ka thlauh kha ka lo thlauh leh a. A ri rakah chuan ka hlauh lutuk ka zuang leh ta dâwrh mai a. Ka harh hlawl mai a.
THLAHRANG KA PHIN DARH:
Puan hnuai ațang chuan ka han bih dêk dêk a, ka nu zing tho hmun phiatin eng emaw a lo tihrîk ka lo mangphan a, ka lo inzuang harh a lo ni a. Kawngka lam chu ka thlir vang vang a. Ka ngaih rêng a la țha thei lo. Ka nu a tho tawh tho bawk a, tiin ka tho a; ți ru tak chung chuan kawngkhâr chu zîm têa hawngin ka nizâna a dinna chu ka va bik ta dêk dêk a. Awi awi awiiiiii…. ka thin a va han rim tak êm! Ka pa huan hungna huanpal bana a hman chu tan bun lohvin a lawr a. Chu ban vaw vêt chiah chuan buara chhia a lo inbât a, a chhîpah kan arder (artuina bâwm) a khaikhupin a lo intâr chu niin.
Ka tlân chhuak a. Buara chu kawmthlang huanah theh lûtin, arder chu sumhmunah ka theh lût ta rawk a. Ka thlahrâng hmuh ve chu leh. Tuma hriat loha thinrim leh zak ru veng veng chungin in chhûngah ka luhsan ta a.
Hlauhawm nia kan hriat tam zâwk hi kan ngaihtuahnaah a lo awm daih zâwk anih hi, arder leh buara chhia mai mai pawh kei, Zohrânga hian ka lo hmu hrâng zu nia le, tiin ka ngaihtuah rauh rauh a. Ka va han zak tak.
Post a Comment