Kan Å£halaite zingah tunhnaia IAS leh IPS-a tling an awm thei ta mang lo hian sawi a hlawh hle a. Ngai pawimawh viau e ti lo chuan All India Services leh Central Services danglamna hrechiang lo kan la tam viau thung a. Han sawi chian deuh pawh a Å£ul ta a ni e. 

All India Services chu Indian Administrative Service(IAS), Indian Police Service(IPS) leh Indian Forest Service an tihte hi an ni a. Union Public Service Commission kaltlanga Central sawrkarin an lak Å£hin an ni. 

ALL INDIA SERVICES LEH CENTRAL SERVICES CHUNGCHANG - M LALMANZUALABritish te hunlaia Indian Civil Service Å£hin kha India Independent hlim khan Indian Administrative Service-a thlâk a ni a; Imperial Police Å£hin kha Inidan Police Service-a thlâk a ni. Heng Service pahnihte hi Parliament dan siam hmanga din an ni. 

Heng Service mite hi kum tina lak an ni a. Lak fel an nih hnu-ah State hrang hranga mamawh danin a zira dah darh an ni ta Å£hin a. Training an neihna tur hmun bika training an neih zawh hnu-ah an awmna tur bika ruat, State Å£heuhah an kal ta Å£hin a ni. 

An awmna State-a hna chi hrang hrang kum eng emaw zat an thawh hnu-ah, Central Sawrkar-ah deputation-in an kal ţhin a. Heta tan hian State tinin an len dan azirin, deputation quota an nei ţhin a ni. Central Sawrkara Under Secretary, Deputy Secretary leh Director an tihte khu an zu awm hmasakna ţhin a ni a. Join Secretary, Additional Secretary leh Secretary post-te khu chu IAS Officer ten an luah deuh vek ţhin a ni. IPS Officer-te chuan Home Ministry hnuaiah hna pawimawh tak tak an zu chelh ţhin a. CBI Director-te , IB Director-te leh CRP,BSF,ITBP,CISF-te leh Paramilitary Forces dang danga Director General-te an chelh deuh ber ţhin. Indian Forest Service-te pawhin an Ministry hnuaiah hna hrang hrang an zu thawk bawk ţhin a ni. State sawrkara an tawnhriat (experience) te chu Central Sawrkarah an zu hmang ţangkai a. Hetianga kum thum emaw vel an awm hnu hian an awmna State-ah an lo kir leh a. Central Sawrkar kalphung leh State sawrkar kalphungte chu an zir tawnin, an hmang ţangkai ta ţhin a ni. Hei hi All India Services tih an nihna chhan tak pawh chu a ni.

Central Services-te chu India Constitution Schedule VII- ina Central Sawrkar chanvo tur bik a siam Union List-a awmte enkawl tura siam an ni a. Heng laia kan lo hriat lar zualte chu Indian Revenue Service, Indian Customs and Excise Service, Indian Civil Account Service, Indian Audit and Account Service, Indian Economics Service leh a dangte an ni. Heng service mite hi an line bika thawk tura training pek an ni a. A tir aÅ£anga a tawp thlengin anmahni service bikah an thawk Å£hin a ni. Hriatna leh thiamna bik zira, chutiang hmang Å£angkaia thawk Å£hinte an nih avangin an line/service pawnah an kal zen zen lo. 

State sawrkar hnuaia an awm hian IAS te, IPS te leh Indian Forest Service-te hian an hna chelh tur, a hniam ber aÅ£anga a sang ber thlengin, fel taka bithliah a ni a. Chungte chu anmahni chauhin an chelh tura tih a ni. Entirnan, DC te, Secretary te, Chief Secretary te hi IAS Officer ina an chelh tura ruat a ni a. Heng hnate chelh tura IAS Officer an indaih loh emaw, an awm loh emaw chauha midangin an lo chelh ve lailawk phal chauh a ni. Chutiang bawkin, SP te, DIG te, DGP te hi IPS Officer chauhina an chelh tura tih a ni. 

Hetiang hi thil awmdan a nih laia Central Service Officer eng emaw zatin Mizoram hnuaia Secretary hna an chelh thluah Å£hin hi dan kalh leh State danga an tih ve ngai loh a ni. 

Hetiang kan tihphung dik lo hian IAS nihna a tihpawimawh loh phahin, a tihzahawm loh phah a. State Civil Service miten IAS hlawh tluk deuh thawa sang leh Secretary hna te pawh an chelh ve theih tak zel hian hei hi a rawn tizualkai ta bawk a ni. 

Kan State budget 80 vel hi a hman lohna tura kan hman a, kawng an bona hmun, Aizawl hi kan ti nuam em em a. Chu chu kan Å£halaiten Mizoram pawna kal chhuah an chak lohna chhan a ni tih hi a dik a. Chu bakah, Aizawl pawna sawrkar hnathawk an kal chhuah Å£hat duh loh avanga sawrkar hna hrang hrangin, a bikin, zirtirtute leh doctor-te indaih loh avanga thingtlang miten harsatna nasa tak an tawh chhan pawh hi hei hi a ni. 

All India Service mite hi State tinah State chhunga mite leh State pawn lama mite, a zatve ve ve-a sem rual an ni ţhin a. Khawi State-ah mah, a hlanga State chhunga mi an awm theih dan a awm lo. Hetiang hi thil awmdan a nih laia IAS leh IPS hna pawimawh chelh tura kan Mizopui ngeite kan ngai tlat leh kan phut tlat ţhin hi ngaihdan dik lo tak leh thliarkar rilru tê tak tê pu mi kan nihzia lanchianna a ni. Tun hnai maiah hian IAS Officer naupang tê tê, Kanaan Gopinathan te, A.Muthamma te, Arun T. te kan nei a. Hnam dang emaw, Mizo zingah emaw, anni tluka hna thiam leh thawk ţha hi an awm kan la hre ngai lo. Hnam dang an nih vang ngawta kan thinhrik ţhin hi a dik lo a, kan rilru puthmang kan thlak pawh a ţul a ni.
Hnam dang kan duh lohna chhan pakhat chu Mizo Å£awng an thiam lo tih hi a ni Å£hin a. He harsatna sutkian dan Å£ha ber chu keimahin State Cadre hran neih a ni. Chu chuan loh theih lohin hnam dang officer-ten Mizo Å£awng a zir thiamtir dawn a ni. 

Tichuan, All India Service Officer kan neih tlem takna chhan, hetiang thila kan inrelbawlna fel tawk loahte hian kan sawrkar hotute bakah, mipui mimir leh a tu ate pawh hian kan rilru puthmang dik lo avang hian mawhphurhna kan nei vek a ni tih hi hria ila, inbihchiana, insiamÅ£hat kan mamawh tak meuh a ni tih hi kan hriat tlan a hun tawh a ni. 

Ngaihhlut leh ngaihsan tur aia kan ze nawi hna thawh rah avanga ngaihhlut leh ngaihsan loh zawk tur kan ngaisang a, kan ngaihlu tlat ţhin hi kan ţhanmawh bawk lian ber chu a ni e.

Post a Comment

Powered by Blogger.