SMART CITY: Vawiin khan Aizawl Smart City Limited Aizawla Secretariat Conference Hall- ah hawn a ni. Hawnna inkhawm-ah Planning Dept Secy Dr.C.Vanlalramsanga chuan Smart City atana hnathawhna ah hmasawnna ruhrel chu mipuite khawsak phung chawikang tur a nih thu leh Mizoram ah chuan Aizawl atan chauh hna thawh anih avangin khawpui dangte entawn theih tura kalpui tur a ni tih a sawi.

Smart City chu 2015-2020 kum 5 chhunga thawh tur a nih angin muang chang lova chak taka hna thawk turin kalkhawm te chu a chah a, line department zawng zawngte nena thawhhona tha nei turin a chah bawk a ni.

Smart City ruahmanna hi inelna anga kalpui a ni a, a hmasa ber chu kum 2015 khan kalpui niin, Aizawl chu he ruahmanna tel tur hian kum 2017 khan thlan a ni. A tum ber chu khawpuia cheng mipuite hnena changtlung zawka Tui, Eng, tui luankawr, Traffic, Transportation, Motor parking, Housing, Market Centre siam, bawhhlawh senghawi, Health & Education bakah khawpui mamawh tur te buatsaih a, hmalak a ni. Hemi atan hian cheng vbc 2,053.01 ruahman a ni.

He ruahmanna ti hlawhtling tur hian State Level High Powered Committee Chief Secretary kaihhruaina hnuaiah din a ni a. Aizawl Smart City Limited (ASCL) Board of Directors din leh niin hei hi Secretary UD&PA in a kaihhruai a ni. Vawiin-a Aizawl Smart City Limited hawnna hi Pu.Lalrothanga, Chief Executive Officer, Aizawl Smart City Limited in a kaihhruai a, Aizawl Mayor Pu PC Lalhmingthanga leh official pawimawh dangte an tel a ni. 


MIZORAM ASSEMBLY: Ni 2 chhung chawlh hnuah vawiin chawhma dar 10 leh a chanve atangin Assembly inkhawm chhunzawm leh a ni a, vawiinah hian minister pathum department enkawlna tur sum ruahman sawi ho mek a ni a, pawm hman tum a ni ang.
Minister pathum department enkawlna tur sum ruahman sawiho turte hi – Pu Lalchamliana hna chanpual cheng vaibelchhe 24, nuai 69 sing 2 leh sang li hmanna tur ruahmanna Taation, cheng vaibelchhe 798, nuai 9, sing hnih leh sang 7 hmanna tur Home leh cheng vaibelchhe 27, nuai 44, sing 7 leh sang 7 hmanna tur Disaster Management and Rehabilitation, a vaiin cheng vaibelchhe 850, nuai 23, sing hnih leh sang riat hman ralna tur ruahmanna a ni a. Pu Lalchhandama Ralte enkawl – cheng vaibelchhe 16, nuai 98, sing 5 leh sang nga hmanna tur Printing and Stationery, cheng vaibelchhe 1,328, nuai 42 leh sang 2 hmanna tur School Education leh cheng vaibelchhe 47, nuai 59, sing khat leh sang li hmanna tur Labour, Employment, Skill Development and Entrepreneurship, a vaiin cheng vaibelchhe 1,392, nuai 99, sing 7 elh sangkhat ruahmanna te a ni a. Pu T.J. Lalnuntluanga departmennt – cheng vaibelchhe 27, nuai 89, sing 2 leh sang 7 hmanna tur Law and Judicial, cheng vaibelchhe khat, nuai 5 sing 9 leh sang khat hmanna tur Parliamentary Affairs, cheng vaibelchhe 160, nuai 7, sing 2 leh sang riat hmanna tur Environment, Forests and Climate Change leh cheng vaibelchhe 50, nuai 31 leh sang 8 hmaan tur Transport, a vaiin cheng vaibelchhe 239, nuai 33, sing 5 leh sang li te a ni.

VANGCHHIA: Art and Culture Minister Pu R. Lalzirliana chuan Vangchhe khua a thil hlui hmuhchhuahte chu zir chianna atangin Mizo hnam thenkhat thlang tla hmasate sulhnu ni a ngaih a ni, a ti.
Eptu ZPM member Pu Lalduhoma zawhna chhangin Pu R. Lalzirliana chuan Art and Culture department leh Indian National Trust for Art and Culture Heritage (INTACH), Mizoram Chapter te hmalakna-in Vangchhe khua-ah hian kum 2016 January thla atangin kumin thleng hian Archaeological Survey of India, Aizawl Circle chuan archaeological excavation tum thum an nei tawh a ni a ti a. Heta an thil hmuhchhuahte hi hnam dang sulhnu ni lovin Mizo pipu thlang tla hmasate sulhnu ngei ni a ngaih a ni a ti.

Zawhbelhna chhangin media thenkhata hnamdang sulhnu ni zawk awma sawina chu sorkarin a pawm lo tih a sawi a. Vangchhia leh a khaw chhehvelah hian Mizo pipute sulhnu a tam hle a ni a ti a. Mizo hnam tobul chhui turin thil tam tak tih a ngai dawn a, Mizo hnam hi naupang viau a a lan laiin a lo upa hle tih sulhnu hlui hmuhchhuah atang hian a lang a ni a ti.

KIDNAP: Home Minister Pu Lalchamliana’n Mizoramah Immoral Traffic Prevention Act tlawhchhanin mihring rukbo thubuai 9 ziahluh a nih tawh thu vawiin khan Assembly a hrilh.
Rorellai MNF member Dr Vanlaltanpuia zawhna chhangin Pu Lalchamliana chuan Mizorama mihring hmanga sumdawnna (Human trafficking) tibo tura sorkar hmalakna hrang hrang sawiin Aizawl, Lunglei, Kolasib leh Champhai district-ah te anti-human trafficking unit din a ni a. Mizoram pum huap leh district-ah te zir hova inhrilhhriatna buatsaih a nih thin bakah school leh college leh zirna in hrang hrangah inhrilhhriatna neih a ni thin bawk a ni a ti.
Zawhbelhna chhangin tun maiah hmeichhe Police hmun ruakte dahkhah theih a la nih loh thu sawiin Police lak belh a nih chuan hmeichhe Police lak belh ve tur a ni a ti a. Traffic Police indaih lohna zualpui phuhru turin tun hnai khan mi 50 vel pek belh an nih thu a sawi bawk.


DISASTER: Disaster Management and Rehabilitation Minister Pu Lalchamliana chuan kumin chhungin rial leh thlipui avangin Mamit district tih loh district hrang hrangah chhiatna a thleng tih vawiin khan Assembly-ah a sawi.

ZPM member Pu Vanlalhlana zawhna chhangin Pu Lalchamliana chuan rial leh thli avanga chhiatna thlen dan chu Mamit district atang chauhva dawn a nih loh thu a sawi a. Aizawl district-a khaw 37-ah chuan in chhe vek 53, leh nasa vak lova chhia 77 a awm a, Lunglei district-a khaw 41-ah chhe vek in 6, chhe nasa 13 leh chhe nasa vak lo 1,558 a awm a. Siaha district-a khaw 13 atanga report-ah in chhe vek 11, chhe nasa 63 leh chhe nasa vak lo 93 a awm a. Champhai districy a khaw 14 atanga report dawnah in chhe vek 9, chhe nasa 4 leh nasa vak lo 18 a awm a, Kolasib district-a khaw 15-ah in chhe vek 31, chhe nasa 39 leh nasa vak lo 124 a awm a. Serchhip district a khaw 12-ah in chhe vek 2, chhe nasa 5 leh chhe nasa vak lo 28 bakah Lawngtlai district-a khaw 42-ah in chhe vek 26, chhe nasa 33 leh chhe nasa vak lo 387 te a awm a ni a ti.

Chhawmdawlna hi sorkar laipui kaihhruaina ang zulzui a pek a nih thin thu a sawi a, Lawngtlai East bialtu Pu H. Biakzauva'n a bial chhunga rial tla-in a den chhiat sakte'n tanpuina an la deawn loh chungchang a sawi chhuah chu pe thuai tura bawrhsap pisa lam an hrilh tur thu a sawi a. Serchhip khawpui inngahna nghet lo siamtha tura ruahmanna lian tham siam tura Pu Lalduhoma ngenna pawh lo enzui a tum thu a sawi a ni.


HMAWNGBUCHHUAH REFUGEES: Lawngtlai district-a Hmawngbuchhuah khua atanga Myanmar khua leh tui rawn raltlante naktuka an rama thawnkir tura ruahman chu a hun sawn hlat a ni dawn nia thudawn a ni.

Home department leh Lawngtlai district thuneitute lam atanga thudawn danin thawnkir hna thawktu tur Assam Rifles thuneitute chuan Myanmar lam sipai hotute an be pawh tha hlei thei lova, Myanmar thuneitute hi an la inpeih chiah lo ni a sawi a awm bawk. Kar hmasa Inrinni, he'ng raltlante thawnkir tura ruahmanna siam chu remchang lo eng engemaw a awm avangin thulh a lo ni tawh a. Hetah hian Lawngtlai bawrhsap lamte, Police, Assam Rifles leh Central Young Lai Association hruaitute pawh an kal a ni. Tun hnaiah Ministry of Home Affairs thuneitute chuan raltlante hi an rama thawnkir turin khauh takin Mizoram sorkar an rawn nawr a, a tul chuan tharum pawh hmang mai turin an rawn rawn a ni.

Kum 2017 November ni 25 a Myanmar sipaite'n Myanmar rama Paletwa leh a chhehvel khua a Arakan Army (AA) hel pawlte laka beihpui an thlak avangin helai vela awm Myanmar mi 1,700 chuang chu Lawngtlai district-a khaw pali-ah himna zawngin an rawn raltlan a. A tam zawk an kir leh hnu-ah engemawzat an la cham bang a, tunah hian chhungkaw 54 a mi 219 an la chambang mek a, inbenbel tumin inte pawh an sa nia sawi a ni. An awmna a ralmuan tawh avangin sorkarin thawnkir tumin bei mahse, thawn kir lohvin an la awm a ni. 
Lawngtlaia kan corr Lalngheta Ralte sawi danin, Hmawngbuchhuah khua hi In 170 vel awmna niin, India leh Myanmar inrinna dep a awm a ni a, he khua ah hian Sorkar chuan School building sa in, Zirtirtute pawh a lo dah tawh a, mahse, zrlai naupang an neihloh vangin Sorkar School hi kalpui chhunzawm hleihtheih a nilo a. SSA hotute sawidanin hetiang a zirlai an neihlohna chhan hi, Hmawngbuchhuah khua a mite hi Zakhai hnam deuh vek, Buddist sakhaw bia an ni a, Sorkar School a zirna pangngai an zir chu, an sakhaw biak thlak danglam tumna a an ngaih vangin, nu leh pa ten an fate School an kai tir duhlova, Mid Day meal nen, School in a mamawh ang thildangte pawh pek ni mahse, Zirlai naupang an neithei lo.

Hetihlai hian an khawtlangin School an din ah chuan nitin naupang 250 vel in Burma tawng in lehkha an zir a, zirlaibu pawh Burma Sorkar Zirlaibu vek an hmang a, tun dinhmun ah chuan he school ah hian class hrang hrang then hran awm lemlovin, ziak leh chhiar zir nan an hmang a, Zirtirtu hlawh tur leh naupang chhunchaw tur chu khawtlang mipui ten an thawhkhawm thin a ni.


Hmawngbuchhuah khua hi kum 2017 tawplam a Myanmar Sipai leh Arakan Army te inbeihna vanga sahimna zawng a tlanlutten inkhuar nan an hmang zui a, tawng tualleng ah pawh Zakhai tawng leh Burmese an hman vangte, ramri dep a awm, raltlan te nen inchim reng an nih bak ah, an sakhaw inzirtirna vang ten India ram chhung a zrna pangngai ang chu Sorkar in kalpui tum thin mahse, tun dinhmun ah chuan hma lak a la har deuh tih SSA hotute chuan an sawi.


PARLIAMENT TODAY: Vawiin Lok Sabha inkhawmah Union Law Minister Ravi Shankar Prasad-a’n Aadhaar & Other Laws (Amendment) Bill, 2019 a pu lut a, he Bill hi Aadhaar (Targeted Delivery of Financial & Other Subsidies, Benefits & Services) Act, 2016, the Indian Telegraph Act, 1885 leh Prevention of Money Laundering Act, 2002-te siam thatna tur a nih bakah naupang, biometric ID programme-a tel ten kum 18 an tlin-a he prog atanga chhuah an duh leh duh loh duhthlanna siam sak rawtna pawh a tel a ni.

He Bill hi a duhloh thu RSP member NK Premachandran-a chuan sawiin Supreme Court thu tlukna lo siam tawh palzutna a ni, a ti a, Aadhaar chu rampum tana thil tha nia sawiin mimal nun a tibuai lo, a ti bawk.

Parliament in hnih inkhawma President Ramnath Kovind-a thusawi lawmthu sawina motion sawihona neih tan a ni bawk.

~AIR

Post a Comment

Powered by Blogger.