North Korea hotupa Kim Jong-un a chanchin kan sawi tawh hrim hrim hi chuan, Kan rilruah Nuclear ralthuam a lo lang telh ziah tawh mai a. Mahse, kum 2020 ah hi chuan Ralthuam lam a buaipui hman bîk eih lova. A hriselna lamah harsatna neuh neuh a tawk chho ve bawk nen, Donald Trump huat zawng pawn a awm hman bîk lo. 

October ni 9, kum 2006 khan North Korea hian a Nuclear Ralthuam hmasa ber kha hlawhtling takin a enchhin ve ta kha a nih a. Vawiinah chuan Nuclear Ralthuam nei ramte zingah chhiar tel a ni ve ta fo mai. 

North Korea nuclear ralthuam dinhmun hi chiang taka sawi thei a ni lova. Eng ang taka hlauhawm nge a ni, tih pawh kan hre lem lo. Mahse, nuclear hrim hrim hi chu tu ram mahin an la hmang lova, a hlauhawm viau a ni ang. Kima Nulcear a nih vang ngawtin a nép loh tawp ang. 

Donald Trump a sawrkar tira chona lian tak pakhat chu Tleirawl luhlul ang maia pawisak nei lo, Kim Jong-una kâ hup kha niin, mi tam tak chuan Indopui a chhuah mai an ring fur mai kha a nia. Mahse, Donald Trump zawng, Kima ang thoa a duh chu ti hmiah mai chi, Palian leh huhâng na zet khan ram rethei North Korea chu a béndái hneh ngang mai. Donald Trump president chhung chu Kima hi a inhrosa tawh a rinawm lo. Kan han sawi kual duah nachhan chu, Kima hming sawi rîk tawh hi chuan, Donald Trump hnathawh ropui tak te kha han sawi lan telh hrâm kan duh vang a nia. 

Awleh, August ni 19 a Kim Jong-una thupek thar ber khan Animal Rights activist te a barakhaih hle mai a. North Korea rama pet dogs neitu te lung a dam theih ngang lo. 

Kan hriat angin covid19 pandemic vangin ei leh barah  harsatna kan tâwk vek a. North Korea pawh hian Covid19 chu sawi loh, tuilian vangin harsatna namen lovin a tawk ve bawk a. An ram dinhmun pawh a chhe tawh hle a. 

An bazaar velah pawh sá lei tur a awm tawh lo. Hei vang hian Kima hian a khua leh tui te chu, an ui vulh te restaurant lama pechhuak turin thupek a chhuah ta rup mai a. An ui duatlai te chu talh tura an pek a ngai dawn a, mi tam tak tan chuan a lungchhiat thlak hle dawn a ni. 

Evi thlemtu rûl vang nge Mizo ringtuten rûl hi kan ngai theilo ve hle a. Rûl kan hmuh apaing chu thah zel kan tum thin. Chutiang deuh chuan Kima pawh hian ui hi a ngaina lo hle a, a inah pawh a vulh thu hriat a ni lo hrim hrim. 

North Korea ah hian sa zawrhna, restaurant leh hotel ah te ei tur  a awm tawh lova, sa ei duh ve tak Kima hote pawh an mangan ve hle a ni. Mahse, tiang thupek dangdai tak a chhuah kher hi chu, a mite ngei pawhin an lawm vek dawn lo hrim hrim a. Kima thupék kal zawnga chét lak erawh thil tih chi a ni lovang. 

Engvanga Kima hian Ui hi ngaina lo nge a ni? Tih zawhna hi tawitein kan han sawizau ang e. 

Kima ngaihdan chuan, ui vulh hi rethei leh hausa inthliarna mai niin a ngai a. Ram hausa khawthlang ramah chuan mihausa ten ui manto tak tak an vulh thin a. Hei hi chhungkaw dinhmun tihlan na mai a ni. Chhungkaw rethei te chuan sum tuak nan ran an vulh thin a, mihausa te erawhin an hausak zia tihlan nan ui manto an vulh a, mi rethei te tan sum pechhuak duh mang si lovin, nungcha ka hmangaih, ka humhal e, ka ek e, an ti thin a, an mihringpui te ngaihsak aiin Ui manto tak enkawl chu inlak len nan an hmang a. Chutiang capitalism zia entirna chu Kima hian a haw viau mai a. Sa ei tur indaihlo hi remchanga hmangin, he thupek hi a chhuah ta a ni. 

Kim Jong-un hian tun hma pawh khan ui vulh chungchangah dan a lo siam tawh thin a. Khawthlang ram te khawsak dan entawna ui vulh hrim hrim hi Korean vantlang nun tan a him lova, khawthlang ram te hun a liam tawh, tiin ui vulh chu a lo khuahkhirh tawh thin. 

North Korea ramah hian kum 1980 dai tawh khan ui vulh hi khap a lo ni tawh thin a. Ei tura vulh a nih lem loh chuan an phal lova, chhungkaw hausa ten intih ropui nana an hman thin chu tihtawp an tum a ni. 

Kum 2018 khan Kima hian, North Korea Party Foundation Day lawmna atan  a ram mipuite chu an pet dogs te ruai theh nana thawhlawm turin thupek a chhuah a. An ui vulh lai pe phal lo te chuan buhfai US dollar 148 man hu an pe ve thung. Tiang hian vawi tam tak ui vulh chungchangah hian dan an lo kengkaw tawh a ni. 

Kima ngaihdan pawmtu pawh an tam ve khawp a. Chhungkaw hausa ten chapo leh inngaihlu taka ui an vulh thin hian mihring leh mihring laka hmangaihna a tihniam ve thei bakah, ram economy tan sáwtna a awm lo, an ti ve tlat a ni. 

North Korea ramah hian ui vulh hrim hrim hi khap a nilova, mahse chhungkaw member pakhat anga cheibawla, a sa ei tur ni chuang si lova vulh hi an phal lo a ni ber. 

Sawi tawh angin, North Korea hian ei tur sa a tlachham mek a, he hun hi remchanga hmangin Kima hian a ideology lam hawi zawngin mipui khal a tum a ni ber a. North Korea rama an sa tui ber chu uisa a ni tlat a, mihausa thenkhat ti loh zawng chuan Kima thupek hi an haw lem lovang. 

Hetih lai hian ramdang NGO chuan thawm an rawn nei ve nghal a. Mahse Kima hian a engto loh khawp ang. Nang engtin nge Pu Kima ngaihdan chungchangah hian ngaihdan i nei ve leh???  Ui vulh hi inlak lenna niin i ngai ve em? Ei tura vulh erawh Kima hian a phal thu kha hre telh bawk ila.

Pu Kima chungchang kan sawi ta sa sa, tunhnai khan US army ten North Korea ram an zirchianna thu thenkhat an tichhuak a. Pu Kima hian cyber hackers a lo ngah khawp mai. Express.co.uk chuan North Korea cyber attackers ho chungchang hi report a siam nual a. Thenkhat kan han tarlang ang e. 

Indo a lo awm pawha North Korea ram an hriatchian theihna turin US army intelligence Dept. chuan Kima hote an suichiang a. He an thil hmuchhuah hian Kima hi a lo awm mai mai lo a ni, tih an hre phah ta. 

Kim Jong-un hian computer hmanga inbeihna Cyber War hi a lo tuipui nasa ve mai a. Hackers mi 6000 chuang zet neiin, rawm pawn ah te a dah hlawm a, North Korean hackers ho hi China, India, Russia, Malaysia leh Belarus ah te an awm a. Hackers ho hi huang hrang hranga hma lain, ramdang thiamna te rûk chhuah an lo tum ve thin a. North Korea in Nuclear Ralthuam a siamna kawngah pawh Hackers ho hian an thawh hlawk hle nia hriat a ni. 

North Korea hackers group ho chu- 
1. Bureau : Anni hian computer system an buaipui thin.
2. Lazarus: Cryptocurrency lam buaipuitu an ni.
3. Andariel: Information chi hrang hrang lakhawmtu leh sum leh pai lam thila mi tibuaitu pawl an ni.
4. Electronic Warfare: Technology lam thiamna rûtu  pawl. 

Pu Kima hian rinloh lam daiin Cyber Hackers ho a lo hmang tangkai hle niin a lang.  Achhanchhu, an mahni thiamna ringawt chuan missile turu tak tak an siam thei mai a rinawm loh hle a. Ramdang thiamna engemaw zat chu a ruchhuak ve ngeiin a rinawm. @TimesofMizoram

Post a Comment

Powered by Blogger.