LAL ISUA LEH NIKODEMA
(Tuiah leh Thlarauva pian hi engnge a awmzia?)

~ Dr. John Hlychho

1. NIKODEMA HI TUNGE?
Lal Isua’n Nikodema a Interview-na hi mimal inbiakna a ni satliah mai lova. He inkawmna hian ‘Mihringin Pathian a hmuh/hriat dân leh Pathianin mihring a hmuh/hriat dân’ chiang takin a hailang a ni.

Nikodema chungchang hi Bible-ah a inziak tlêm hle a, a inziak chhun erawh a pawimawh ngang thung. Nikodema hming hi Bible-ah vawi 5 a chuang a, a chanchin leh thiltih hrang hrang lanna erawh vawi 3 chiah a ni thung (cf. John 3:1,4,9,7:50,19:39).
Lal Isua leh Nikodema
Nikodema tih hi Grk.nik-od’-ay-mos (Eng. nicodemus) aÅ£anga lâk a ni a, “mipuite ngamtu” (conqueror of the people or victorious among his people) tihna a ni. Bible-a a chanchin kan hmuh leh history aÅ£anga alan dânin Pharisai, Sanhedrin member, thiltithei leh hausa tak a ni (cf. John 3:1,10, 19:39).

Nikodema chanchin hian “Pharisai zawng zawng hi adera nung an ni vek kher lo” tih a târlang nghal awm e (pharisees were not as a whole so hypocritical as people think).

2. ZÂNAH KHER KHER ISUA HMU TURIN A KAL?!
Nikodema’n zânah kher kher Lal Isua hmu tura a kal hi thil mak tak a ni a, zawhna a ti tam hle. A chhan ber chu, Judate ngaihdânah chuan Setana’n zânah nasa takin hna a thawk Å£hin niin an ngai a, hemi avang hian Juda Rabbi-te hi zânah an chhuak-vâk thiang lo tluk a ni.

Hetichung si a, a zân zân-a Isua hmu tura Nikodema a kal tlat hian, thu sawi pui a tum hi a pawimawh tâwk tih a târlang nghal a ni.
(1). Scholar Å£henkhat chuan, Nikodema’n zân hun kher kher a chuhna chhan hi Judate leh a Pharisai Å£hiante hriat a hlauh vang niin an ngai thung.

(2). Ţhenkhat chuan, a thil hriat duh-te hi hun duh rei chi a ni a, chhûnah hun a nei lova, Lal Isua pawhin chhûnah chuan mimal kawmna hun a nei lo tih a hria a, zân reh hi a rawn chuh niin alang, an ti ve thung.
A dik ber kan hre lova, mahse, a pawmawm ve ve khawp mai.

3. ZAWHNA LEH CHHÂNNA INTU LO CHU…!
Nikodema thil hriat duh ber hi a Zawhna aÅ£ang hian a chiang hle a, “Rabbi, Pathian hnên ata Zirtirtua lo kal i ni tih ka hria; Pathian an chunga a awm loh chuan heng thilmak i tih ang hi tuma’n an ti thei lo vang” (3:2).

Nikodema hian Lal Isua THILMAK TIH (MIRACLES)-te a lo hria a, Zâwlnei ropui leh thiltithei tak a ni ngei tih a pawm hmiah a (a Juda-puite ngaihdân pawh a ni tel a ni tih alang).
Zâwlnei ropui nia a hriat chu kawm chian a châk a, hriat-chian lehzual a duh tih alang a ni. Mahse, Lal Isua hian Nikodema hriat duh, rilruleh a tum (inquiry & reasoning & motives) chu chhâng ta lovin, a Subject a thlâk sak hmiah! Nikodema mamawh ber leh damchhan zâwk Chhânna (unexpected answer to his most eternal spiritual needs) chu a hlui ta zâwk a ni!

Lal Isua chuan, “Tih tak meuhvin, tih tak meuhvin ka hrilh a che, mi tupawh an pian thar loh chuan Pathian ram an hmu thei lo vang” (3:3) tiin, Nikodema Damchhan leh a Mamawh ber chu Pianthar a ni tih a hrilh ta a ni. Nikodema hian mak a ti êm êm a, a tum loh khânah a chhuak tih a hria a, a buai nghal map tih a hnu-a a zawhna-te hian a tichiang.

4. TUI-AH LEH THLARAUVA A PIAN LOH CHUAN…
Lal Isua’n “Piantharna” thu a sawi hi Greek. gennêthê anôthen a ni a, hei hian “chunglam aÅ£anga hrin or piang” (born from above) tihna a kâwk a. Miin Lal Isua ring a, Lal leh Chhandamtu-a a pawm veleh, chumi chu Pathian faa chhiar niin, Thilsiamthar (new creation) a lo ni ta a ni (cf. 2Kor.5:17; 1Pet. 2:2). Thim aÅ£anga ênga chhuahna (an emergence from darkness to light) ang pawhin a sawi theih bawk (1Pet.2:9).

A Greek Å£awng hi chuan, piannawna lam aiin, “chunglam aÅ£anga tih-danglamna leh hriatpuina” (Greek. anṑthen, new birth & recognition from above, cf. 3:31, 19:11,23, Jak.1:17, 3:15,17) hi sawi a tum ber niin alang.

Nikodema hian Lal Isua thusawi “Piantharna” thu hi a hrethiam lo ni lovin, a tân chuan thil mak tâwp, thil theih loh hulhual ang a nih avanga mak ti a ni zâwk. Nikodema (Judate tiamin) ngaihdân chuan, Abrahama thlah Israel mi nih leh, Pharisai nih leh Judate serh leh sâng zawm chu Vânram chahbi-ah a ngai hmiah a.
Mahse, Lal Isua hian, nihna (Abrahama thlah Juda-mi nihna) te, dinhmun (pharisai nih) te lehthiltih-ţhat (serh leh sâng zawm) ringawtin Vânram a kaitir dâwn lo tih chiang takin a sawi a ni.

Nikodema hian Lal Isua sawitum hi a man chiang lutuk. Chunglam Pathian hriatpui tlâk nih a duh tak tak chuan, Gentile mi, Juda Saphûn chunga Judate’n an thil beisei ang chiah chiah kha Nikodema hian a tih ve a ngai dâwn ta tlat mai! Miin Juda Saphûn nih a duh chuan, chumi chu an bualfai phawt a, thawmhnaw thar an hâk-tir a, Juda serh leh sâng, dân leh hrai zawng zawng zâwm turin an lâwm lut ta Å£hin a ni.

Chuvangin, Nikodema hian mak a ti lutuk a, har a ti tâwpkhâwk a, “Engtin nge mi a tar hnu-in a nu pum-ah vawi 2 lut-in a pian leh theih ang?” ti hialin thil tih theih a nih lohzia thu tehkhin thu-in Lal Isua kha a chhâng a ni.

Gentile mi-in Juda sa a rawn phûn chuan, Juda sakhaw serh leh sâng leh culture zawng zawng za-a-za zâwm vek turin an phut a. Hetiang chiah hian, Nikodema hian Vânram a beisei chuan Tui-ah leh Thlarauvah a Pianthar a ngai a ni. Eng thil nge Nikodema hian har a tih êm êm chu ni ta ang le?

5. I PIANGTHAR TAWH EM?
Pathian fapa mal, Isua Krista, Messiah kan sual tlanna atâna Kross-a thi kha rin a, sual sim a, a duhzâwng tih chhunzawm kha Tuiah leh Thlarauva Piantharna chu a ni ta! (John 3:1-18, 8:37-44).
He Pathian Chatuan thiltum leh ruahmanna hi Nikodema pawh hian a hrethiam lova, pawm harsa a ti êm êm a ni. A tawi zâwngin, Lal Isua chu Pathian tirh Zâwlnei ropui tak, tuemaw ang chuan a hmu a.

Mahse, Messiah, Judate beisei leh Khawvêl Chhandamtu tur anih thu a hriat erawhchu… a pawm thei ngang lova, a ngaihdân lo neih tawh kha thlâk harsa a ti ngang mai a, “Nu pumchhunga vawi 2 lut nawn a, piang leh tur ang” hialin a ngai a, thil theih lohvah a ngai a, pawm harsa a ti ta em em a ni.

TUI-A PIANG tih hian Tuia Baptisma channa(baptism with water) a kâwk a. He Tui Baptisma hian, Lal Isua Thihna leh Thawhlehna Pawmna leh Țawmpuina, Lal Isua Thuawih bawih-a inpêk luhna a entir (Rom 6).
Sipaiten an Hotute hmaa “A È›ul chuan ka nu leh ka pa pawh ka kâp ang” tia Rinawmna thu an tiam ang kha a laimu a ni.

Tui Baptisma hi Vânram kaina a ni lova, Sual Sim Entirna, Lal Isua Ringtu Nihna Lantirna, Nemnghehna leh Lal Isua Thihna leh Thawhlehna Èšawmpuina leh Inpêk Pumhlumna Entirna a ni (cf. Mk.1:4-5, Lk.3:1-21, Joh.1:26, 4:1-2). Juda Saphûn tân chuan Tuia Bualfaina (Baptisma) kha Sual leh Bawlhlawhna laka Silfaina leh Juda-mi nihnaa Thianghlimna Kailâwn hmasa ber (cleansing from impurity of idolatry and the first step in a practice of a holy living) a ni.

Lal Isua ringtute tân pawh, Tui Baptisma hi Sual sim Entirna leh Thianghlimna Nun Kailâwn hmasaber kan zawh È›anna a ni ve a ni. Tui Baptisma kan chan khân, mi zawng zawngin Pathian fa ka nihna, Lal Isua Zuitu ka nihna, Lal Isua chu ka Hotu leh ka Lal (Master & Lord) atân ka thlang tih min hrethei (recognize) ta a.

Lal Isua tuarna leh ropuina ka țawmpui ve zêl tawh dâwn tih Entirna atân mite mit-hmuhah, an hmuh-theih-in Kohhran dân zâwmin Tui Baptisma ka chang a ni.
THLARAUVA PIANG tih hi, thilhluite (ngaihtuahna & thiltih sualte) chin ral a, sual sim a, kan rinna tifamkimtu leh siamtu Lal Isua chunga rinna nghat hmiah tih entirna a ni a (2Kor.5:15-21, Gal.6:15, etc.), Chunglam aţanga Pathian Hriatpuina leh Thlarauva siamtharlehna (repentance & spiritual regeneration) chan a kâwk a ni.
Lal Isua ringtu chu Pathian fa a ni a, thilţha ti tura thilsiam thar a nih tawh avangin Thlarau Thianghlim hruaitheih-a a awm zêl a ţul bawk (Rom 8:14).
Pathianin a fa a nihzia Chhinchhiahna atân Zakhamna Thlarau a pe nghal a (Eph.1:14).
Chuvangin, he Interview-a Nikodema hnêna Lal Isua Conclusion chu, he Chatuan Nunna hlu tak hi chang tur hian mihring thiamna, finna, remhriatna, tumna, nihna, dinhmun, serh leh sâng zawm leh tih-theihna a tâwk lova, Sual sim a, Lal Isuaa rinna nghah a, Lal Isua rinawm tak zui tura inpêk a ngai a ni. Chu pawh chu Thlarau Thianghlim Å£anpuina leh hnathawh kaltlang chauhva tih-hlawhtlin theih a ni (3:6-8, 16, 36; 4:14, 36; 5:24, 39; 6:27, 40, 47, 54, 68; 10:28; 12:25, 50; 17:2).
Tuiah leh Thlarauvah i Piangthar tawh em?

Post a Comment

Powered by Blogger.